Της Ταμάρα Λεϊζέροβιτς, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Η 4 η Φεβρουαρίου θεσπίστηκε από τη Διεθνή ένωση κατά του Καρκίνου (UICC) ως Παγκόσμια μέρα κατά του Καρκίνου. Σήμερα μας δίνεται η δυνατότητα και ένα παραπάνω κίνητρο να ενώσουμε τις φωνές μας για να εμψυχώσουμε όλους αυτούς τους συνανθρώπους μας που είτε βάλλονται οι ίδιοι με τη νόσο είτε τα αγαπημένα τους
πρόσωπα. Έχει παρατηρηθεί ότι η επίπτωση του καρκίνου αυξάνει σταθερά τα τελευταία χρόνια. Το 2012 καταγράφηκαν 14,1 εκατομμύρια νέα κρούσματα, το 2018 υπολογίζονται σε 18 εκατομμύρια και εκτιμάται ότι το 2025 θα φθάσουν στα 19,3 εκατομμύρια. Υπολογίζεται ακόμη ότι οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως.
«Η δυστυχία σχεδόν πάντα δείχνει ότι υπάρχει ένας δρόμος που δεν ακολουθήθηκε. Ένα ταλέντο που δεν καλλιεργήθηκε, ένας εαυτός που δεν αναγνωρίστηκε. Πίσω από τον καρκίνο του τελευταίου σταδίου που εξαπλώνεται ραγδαία υπάρχει μια προσωπικότητα που δεν ζει με τα δικά της κίνητρα, ένας άνθρωπος που αισθάνεται παγιδευμένος μέσα σ’ ένα πρόβλημα χωρίς λύση…». Dr. Le Shan
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία και ευρήματα της επιστημονικής κοινότητας σε πλήθος περιπτώσεων οι ψυχολογικοί παράγοντες επηρεάζουν αρνητικά τη σωματική υγεία και οδηγούν τον άνθρωπο σε νοσοκομειακές περιπέτειες. Στο άκουσμα της διάγνωσης του καρκίνου κατακλύζεται ο άνθρωπος από αρνητικά συναισθήματα, φόβο και απειλή για τη ζωή του , γεγονός που δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τη διαδικασία της θεραπείας. Κάθε
ασθενής χειρίζεται διαφορετικά τη νέα του πραγματικότητα και αυτό έχει άμεση σχέση με τη προσωπικότητα του. Έχουν καταγραφεί συνολικά πέντε μηχανισμοί αντιμετώπισης και προσαρμογής, η απελπισία, η μοιρολατρία, σε ορισμένες περιπτώσεις η αποφυγή και η άρνηση, το προσδοκώμενο άγχος και σε άλλες περιπτώσεις η μαχητικότητα.
Σημαντικό είναι να υπάρχει υποστήριξη από το κοινωνικό πλαίσιο και από το επιστημονικό.
Στην θεραπευτική ομάδα ο ρόλος του ειδικού ψυχικής υγείας είναι καθοριστικός διότι ο καρκίνος πέραν του οργάνου που προσβάλει είναι σαν να εξαπλώνεται και να κυριεύει τον νου! Με επιστημονικές συμβουλές θα μπορέσει ο άνθρωπος με «τεχνικές του μυαλού» να επικεντρώνεται στη θετική αντιμετώπιση της νόσου, να απομακρύνει τις θλιβερές σκέψεις και τέλος να ενεργοποιήσει τη μαχητικότητα που χρειάζεται.
Η διάγνωση εκτός από τα αρνητικά συναισθήματα επιφέρει και σημαντικές αλλαγές. Ο άνθρωπος καλείται να αντιμετωπίσει αλλαγές στη πνευματικότητα και τη δυναμική του. Ύστερα ακολουθεί ο τρόπος που συσχετίζεται με τους συνανθρώπους του αλλά και με τον ίδιο του ,διαφορετικό πλέον, εαυτό. Τέλος παρατηρεί διαφοροποίηση στην εμφάνιση του από πιθανές παρενέργειες της θεραπευτικής διαδικασίας. Πέραν της προστασίας του
εαυτού από τη νόσο έχει να δώσει και μια μάχη για να διατηρήσει την αυτονομία του και την αξιοπρέπεια του. Οι επιπτώσεις που παρατηρούνται στη ζωή των ασθενών είναι στις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις, στη σεξουαλική τους δραστηριότητα, πτώση στη ποιότητα ζωής αλλά και δυσλειτουργία στις διαπροσωπικές τους σχέσεις.
Τα στάδια είναι αρκετά, κάθε βήμα χρειάζεται σθένος. Σε αυτή τη νόσο είναι σημαντικό να μπαίνουμε στη θέση του άλλου για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα τις ανάγκες του παθόντα, τα συναισθήματα του και τη συμπεριφορά του. Από τη πρώτη κιόλας εντόπιση, τη διάγνωση, τη θεραπεία, τη πιθανή μετάσταση ή υποτροπή, το σοκ της μεγάλης αλλαγής της πραγματικότητας χρειάζεται υπομονή και βλέμμα στραμμένο
στην ίαση. Σε αυτή τη πολυπαραγοντική νόσο ο άνθρωπος χρειάζεται στήριξη, συμπαράσταση και κατανόηση. Οι συζητήσεις θα ήταν καλό να αφορούν τις δυνατότητες κόντρα στις πιθανότητες και πίστη στην αξία της θεραπείας. Αλλάζοντας τις λέξεις που χρησιμοποιούμε έχουμε την ικανότητα να μεταβάλλουμε για αρχή τη διάθεση μας η οποία
αυτομάτως μεταβάλλει και τις συνθήκες που επικρατούν στο σώμα.
Η ασθένεια δεν είναι αποτυχία, ο τρόπος που την αντιμετωπίζουμε όμως μπορεί να χαρακτηρισθεί ως αποτυχημένος ή επιτυχημένος. Ο πόνος τρομάζει, η ψυχή όμως κάθε ζωντανού οργανισμού διψάει για αγάπη και ειλικρίνεια. Εάν βρεθείς εσύ αντιμέτωπος με το καρκίνο ή κάποιο αγαπημένο σου πρόσωπο προσπάθησε να χειριστείς τη νόσο με «τρυφερά χέρια» και ισχυρή θέληση!
