Η προέλευση του κορονοϊού, που μέχρι τώρα έχει κοστίσει τη ζωή σε πάνω από τρία εκατ. ανθρώπους παραμένει ένα μυστήριο. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, το σενάριο ότι όλα ξεκίνησαν από το Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν – που κάποτε απορριπτόταν ως γελοία θεωρία συνωμοσίας – έχει επανέλθει στο προσκήνιο.
Πώς και γιατί συνέβη αυτό; Αρχικά, οι έρευνες προς την ανακάλυψη μιας φυσικής πηγές του ιού έχουν αποτύχει. Δεύτερον, οι πρώτες προσπάθειες για να πέσει φως σε μια πιθανή διαρροή από εργαστήριο, συχνά μπλεκόταν με θεωρίες περί σκόπιμης κατασκευής του ιού ως βιολογικού όπλου. Αυτό, έκανε ευκολότερο για πολλούς επιστήμονες το να απορρίψουν το σενάρια περί εργαστηριακής «διαρροής», ως ανοησίες.
Ωστόσο, η έλλειψη διαφάνειας στις έρευνες από την Κίνα και η αναθέρμανση της προσοχής απέναντι δραστηριότητες του εργαστηρίου της Γουχάν οδήγησαν ορισμένους επιστήμονες να παραδεχθούν ότι ήταν βιάστηκαν να υποβαθμίσουν το ζήτημα σε πρώτη φάση.
Η Washington Post επιχειρεί να ανατρέξει στο χρονικό ανάδειξης και «αναγέννησης» της «θεωρίας του εργαστηρίου». Όπως τονίζει η αμερικανική εφημερίδα, σε κάποιες περιπτώσεις σημαντικές πληροφορίες ήταν διαθέσιμες εξ αρχής, αλλά σε γενικές γραμμές αγνοήθηκαν. Αλλά σε κάποιες άλλες, προστίθεται, ορισμένοι εμπειρογνώμονες άρχισαν να χτίζουν μια βάσιμη υπόθεση, με επίκεντρο την επιστήμη, η οποία άρχισε να αλλάζει τη γνώμη των ανθρώπων.
Αυτό οδήγησε σε νέες εκκλήσεις για πραγματική διερεύνηση των δραστηριοτήτων του συγκεκριμένου εργαστηρίου, πριν εμφανιστεί ο κορωνοϊός.
Οι πρώιμες θεωρίες
30 Δεκεμβρίου 2019: Η Επιτροπή Υγείας της Γουχάν αποστέλλει επείγουσα ειδοποίηση προς τις νοσοκομειακές αρχές της πόλης, τονίζοντας ότι περιστατικά πνευμονίας από άγνωστη αιτία έχουν εντοπιστεί στην ιχθυαγορά της πόλης.
5 Ιανουαρίου 2020: Καταγράφεται η πρώτη ανάρτηση στο Twitter σύμφωνα με την οποία η Κίνα δημιούργησε τον ιό. Ο χρήστης @GarboHK γράφει: «18 χρόνια πριν η Κίνα σκότωσε περίπου 300 πολίτες του Χονγκ Κονγκ, μην αναφέρονται μολύνσεις από τον ιό SARS και αφήνοντας Κινέζους τουρίστες να ταξιδεύουν ανά τον κόσμο και συγκεκριμένα στην Ασία, διασκορπίζοντας τον ιό με πρόθεση. Σήμερα, το διαβολικό καθεστώς χτυπά ξανά, με έναν νέο ιό».
23 Ιανουαρίου 2020: Άρθρο στη βρετανική Daily Mail αναρτάται αναφέρει: «Η Κίνα δημιούργησε εργαστήριο για να μελετήσει τους ιούς SARS και έμπολα στη Γουχάν. Αμερικανοί ειδικοί βιοασφάλειας προειδοποίησαν το 2017 ότι ένας ιός θα μπορούσε να «διαρρεύσει» από τις εγκαταστάσεις».
26 Ιανουαρίου 2020: H εφημερίδα Washington Times δημοσιεύει άρθρο που τονίζει: «Ο κορωνοϊός θα μπορούσε να προέρχεται από εργαστήριο που συνδέεται με το πρόγραμμα βιολογικού πολέμου της Κίνας. Το σημείωμα ενός συντάκτη προστίθεται στις 25 Μαρτίου: «Από τότε που ξεκίνησε αυτή η ιστορία, επιστήμονες εκτός Κίνας είχαν την ευκαιρία να μελετήσουν τον ιό SARS-CoV-2. Έφθασαν στο συμπέρασμα ότι δεν φέρει σημάδια που να δείχνουν ότι έχει κατασκευαστεί ή υπάρξει το αντικείμενο σκόπιμου χειρισμού εντός κάποιου εργαστηρίου».
26 Ιανουαρίου 2020: Μία έρευνα από Κινέζους επιστήμονες που δημοσιεύτηκε στο Lancet για τους πρώτους 41 ασθενείς που νοσηλεύτηκαν στη Γουχάν, οι οποίοι είχαν επιβεβαιωμένα προσβληθεί από τον ιό, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι 13 από τα 41 περιστατικά, μεταξύ των οποίων και το πρώτο καταγεγραμμένο κρούσμα, δεν είχαν καμία σύνδεση με την αγορά θαλασσινών, η οποία αρχικά θεωρούταν ως το σημείο από το οποίο προήλθε το ξέσπασμα της πανδημίας.
30 Ιανουαρίου 2020: Ο γερουσιαστής Τομ Κότον, μιλώντας σε μία επιτροπή των ενόπλων δυνάμεων στη Γερουσία, δήλωσε: «Αυτός ο κορονοϊός είναι μία καταστροφή στο επίπεδο του Τσέρνομπιλ για την Κίνα. Όμως, στην πραγματικότητα, είναι πιθανώς ακόμη χειρότερη από το Τσέρνομπιλ, το οποίο είχε συνέπειες τοπικού βεληνεκούς. Ο κορονοϊός μπορεί να γίνει παγκόσμια πανδημία». Επίσης, προσθέτει: «Θα σημειώσω ότι η Γουχάν διαθέτει το μοναδικό εργαστήριο με επίπεδο βιοασφάλειας 4 σε ολόκληρη την Κίνα, το οποίο εργάζεται πάνω στα πιο θανατηφόρα παθογόνα του κόσμου, στα οποία περιλαμβάνεται, ναι, και ο κορονοϊός».
3 Φεβρουαρίου 2020: Ερευνητές του Ινστιτούτου Ιολογίας της Γουχάν αναφέρουν στο επιστημονικό περιοδικό Nature, ότι ο νέος κορονοϊός που εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, είναι ένας κορονοϊός που προέρχεται από τις νυχτερίδες. Η αναφορά τους τόνιζε ότι ο SARS-CoV-2 είναι κατά 96.2% πανομοιότυπος σε επίπεδο γονιδιωμάτων με έναν άλλο κορονοϊό προερχόμενο από νυχτερίδες, τον επονομαζόμενο RaTG13.
6 Φεβρουαρίου 2020: Ο Μποτάο Ξιάο, ένας ερευνητής μοριακής βιομηχανικής στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας της Νότιας Κίνας, έδωσε στη δημοσιότητα ένα κείμενο που αναφέρει ότι «ο δολοφονικός κορονοϊός πιθανώς να προέρχεται από ένα εργαστήριο στη Γουχάν». Υπογράμμισε τα προηγούμενα παρατράγουδα αναφορικά με την ασφάλεια και το είδος της έρευνας που πραγματοποιείται στο εργαστήριο. Απέσυρε το δημοσίευμα του λίγες εβδομάδες αφού οι κινέζικες αρχές ανακοίνωσαν ότι δεν έχει λάβει χώρα κανένα εργαστηριακό ατύχημα.
9 Φεβρουαρίου 2020: Απαντώντας στην κριτική του Κινέζου πρεσβευτή ότι τα σχόλια του Κότον είναι «τελείως τρελά», ο γερουσιαστής δηλώνει στο Twitter: «Ορίστε τι δεν είναι συνωμοσία, ούτε θεωρία: Δεδομένο: Η Κίνα είπε ψέματα ότι ο ιός ξεκίνησε σε αγορά τροφίμων στη Γουχάν. Δεδομένο: Το υπέρ-εργαστήριο είναι μόλις λίγα χιλιόμετρα μακριά από αυτή την αγορά. Που ξεκίνησε; Δεν γνωρίζουμε. Όμως το βάρος των στοιχείων είναι σε εσάς και τους λοιπούς κομμουνιστές. Ανοίξτε τώρα στους ικανούς διεθνείς επιστήμονες».
16 Φεβρουαρίου 2020: Ο Κότον, απαντώντας σε ένα άρθρο της Washington Post κριτικό προς το πρόσωπο του, παρουσίασε τέσσερα σενάρια στο Twitter: «1. Φυσικό (ακόμη το πιο πιθανό, όμως σχεδόν σίγουρα όχι από την αγορά τροφίμων στη Γουχάν). 2. Καλόβουλη επιστήμη, κακή ασφάλεια (π.χ. ερευνούσαν πράγματα όπως τα διαγνωστικά τεστ και τα εμβόλια, και έλαβε χώρα ένα ατυχές σφάλμα). 3. Κακόβουλη επιστήμη, κακή ασφάλεια (αυτή είναι η υπόθεση περί κατασκευασμένου βιολογικού όπλου και ατυχούς διαρροής). 4. Σκόπιμη διαρροή (πολύ απίθανο, όμως δεν πρέπει να αποκλειστεί μέχρι να συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία). Ξανά, τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι “θεωρία” και σίγουρα όχι “θεωρία συνωμοσίας”. Είναι υποθέσεις που πρέπει να ερευνηθούν υπό το φως των στοιχείων».
Οι επιστήμονες τοποθετούνται
19 Φεβρουαρίου 2020: Ομάδα 27 επιστημόνων δημοσίευσε δήλωση στο περιοδικό Lancet, σημειώνοντας ότι καταδικάζει έντονα τις θεωρίες συνωμοσίας σύμφωνα με τις οποίες ο κορωνοϊός δεν έχει φυσική προέλευση. Οι επιστήμονες «συμπεραίνουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία ότι αυτός ο κορωνοϊός προήλθε από την άγρια φύση», τονίζουν στη δήλωσή τους, η οποία συντάχθηκε από τον πρόεδρο της EcoHealth Alliance, Πέτερ Ντάσζακ. Τρεις από τους υπογράφοντες δήλωσαν έκτοτε ότι ένα εργαστηριακό ατύχημα είναι αρκετά εύλογο σενάριο που αξίζει να εξεταστεί.
11 Μαρτίου 2020: Το περιοδικό Scientific American δημοσιεύει προφίλ της ιολόγου Σι Ζενγκλί, η οποία είναι επικεφαλής ομάδας που μελετά κορωνοϊούς στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν (WIV). «Ποτέ δεν περίμενα να συμβεί κάτι τέτοιο στην Γουχάν, στην κεντρική Κίνα», είπε. Αν οι κορωνοϊοί ήταν ένοχοι, αναλογίζεται, «θα μπορούσαν να προέρχονται από το εργαστήριό μας;». Το άρθρο ανέφερε ότι μετά την εμφάνιση του ιού, η Σι κοίταξε με αγωνία τα αρχεία του εργαστηρίου της για τα τελευταία χρόνια, προκειμένου να ελέγξει αν υπήρξε τυχόν κακή διαχείριση πειραματικών υλικών, αλλά «ανέπνευσε με ανακούφιση βλέποντας τα αποτελέσματα: καμία από τις ακολουθίες δεν ταιριάζει με εκείνες των ιών, δείγματα των οποίων είχε λάβει η ομάδα της από σπηλιές νυχτερίδων». Η ίδια παραδέχθηκε στο περιοδικό ότι επί μέρες είχε χάσει τον ύπνο της.
17 Μαρτίου 2020: Ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο Nature Medicine από ομάδα επιστημόνων ανέφερε: «Αν και τα στοιχεία δείχνουν ότι ο SARS-CoV-2 δεν είναι ένας σκόπιμα χειραγωγημένος ιός, είναι επί του παρόντος αδύνατο να αποδειχθούν οι άλλες θεωρίες προέλευσης που περιγράφονται εδώ. Ωστόσο, δεδομένου ότι παρατηρήσαμε όλες τις αξιοσημείωτες λειτουργίες του SARS-CoV-2 σε σχετικούς κορονοϊούς στη φύση, δεν πιστεύουμε ότι οποιοσδήποτε τύπος σεναρίου που βασίζεται σε διαρροή εργαστηρίου είναι αληθοφανής».
Οι μυστικές υπηρεσίες παίρνουν θέση
27 Μαρτίου 2020: Μια εκτίμηση της Υπηρεσίας Πληροφοριών Άμυνας των ΗΠΑ σχετικά με την προέλευση του κορονοϊού περιλαμβάνει την πιθανότητα ο νέος κορονοϊός να εμφανίστηκε «τυχαία» λόγω «μη ασφαλών εργαστηριακών πρακτικών».
2 Απριλίου 2020: Ο Ντέιβιντ Ιγκνάτιους, γράφοντας στη Washington Post, σημειώνει: «Ο πρώτος ύποπτος είναι η “φυσική” μετάδοση από νυχτερίδες στους ανθρώπους, ίσως μέσω ανθυγιεινών αγορών. Αλλά οι επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι ένα ατύχημα σε ερευνητικό εργαστήριο στη Γουχάν μπορεί να ευθύνεται για την εξάπλωση ενός θανατηφόρου ιού νυχτερίδας που είχε συλλεχθεί για επιστημονική μελέτη».
14 Απριλίου 2020: Ο Τζος Ρόγκιν, γράφοντας στην Washington Post, αποκαλύπτει ότι το 2018, αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επισκέφτηκαν το Ερευνητικό Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν (WIV) και «έστειλαν δύο επίσημες προειδοποιήσεις στην Ουάσιγκτον για ανεπαρκή ασφάλεια στο εργαστήριο, το οποίο διεξήγαγε επικίνδυνες μελέτες για τους κορονοϊούς από νυχτερίδες. Τα τηλεγραφήματα τροφοδότησαν συζητήσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης των ΗΠΑ σχετικά με το εάν αυτό ή άλλο εργαστήριο της Γουχάν ήταν η πηγή του ιού – παρόλο που ακόμη δεν υπάρχει οριστική απόδειξη».
22 Απριλίου 2020: Ο Γιούρι Ντέιγκιν, επιχειρηματίας στον τομέα της βιοτεχνολογίας, σε άρθρο του αξιολογεί έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο εργαστήριο και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «από τεχνικής άποψης, δεν θα ήταν δύσκολο για έναν σύγχρονο ιολόγο να δημιουργήσει ένα τέτοιο στέλεχος» όπως ο νέος κορονοϊός. Ο ίδιος προσθέτει: «Το αντίθετο επιχείρημα αξίζει επίσης να επαναληφθεί: η αντίστροφη υπόθεση σχετικά με την αποκλειστικά φυσική προέλευση του ιού, δεν έχει ακόμη ισχυρές ενδείξεις».
24 Απριλίου 2020: Υπό την πίεση του Λευκού Οίκου, τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας τερματίζουν την επιχορήγηση στην EcoHealth Alliance που χρηματοδότησε τη μελέτη των κορονοϊών νυχτερίδας στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν (WIV).
30 Απριλίου 2020: Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ λέει στους δημοσιογράφους: «Είχατε τη θεωρία από το εργαστήριο… Υπάρχουν πολλές θεωρίες. Αλλά, ναι, έχουμε ανθρώπους που το εξετάζουν πολύ, πολύ έντονα».
30 Απριλίου 2020: Σε μια σπάνια δήλωση, το Γραφείο του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ σημειώνει: «Οι Υπηρεσίες Πληροφοριών συμφωνούν επίσης με την ευρεία επιστημονική συναίνεση ότι ο ιός COVID-19 δεν δημιουργήθηκε από τον άνθρωπο ή ήταν γενετικά τροποποιημένος… Οι υπηρεσίες πληροφοριών θα συνεχίσουν να εξετάζουν σχολαστικά τις αναδυόμενες πληροφορίες, για να προσδιορίσουν εάν το ξέσπασμα του ιού ξεκίνησε μέσω επαφής με μολυσμένα ζώα ή εάν ήταν αποτέλεσμα ατυχήματος σε εργαστήριο στη Γουχάν».
3 Μαΐου 2020: Ο τότε υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο λέει σε συνέντευξή του στο ABC News: «Υπάρχουν τεράστιες αποδείξεις ότι από εκεί ξεκίνησε αυτό… Θυμηθείτε, η Κίνα έχει ιστορία στη μόλυνση του κόσμου, και έχει ιστορία στη λειτουργία κακών εργαστηρίων. Δεν είναι οι πρώτες φορές που ο κόσμος έχει εκτεθεί σε ιούς ως αποτέλεσμα αποτυχιών σε ένα κινεζικό εργαστήριο».
18 Μαΐου 2020: Ο Seeker, ανώνυμος χρήστης του Twitter, δημοσιεύει ιατρική διατριβή όπου αναφέρεται σε ανθρακωρύχους ορυχείου στο Μογιάνγκ, στην επαρχία Γιουνάν της Κίνας, οι οποίοι εμφάνισαν το 2012 πνευμονία που προκλήθηκε από ιό.
4 Ιουνίου 2020: Ο Μίλτον Λάιτενμπεργκ, γράφοντας στο Bulletin of the Atomic Scientists, εξετάζει την ιστορία της εργαστηριακής ασφάλειας και τον τύπο της έρευνας που διεξήχθη στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν (WIV) και υποστηρίζει ότι η θεωρία διαρροής από εργαστήριο δεν μπορεί εύκολα να απορριφθεί. «Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα σχετικά με τις δύο εναλλακτικές πιθανότητες – πρώτον, ότι προέκυψε ως φυσική εξέλιξη, όπως υποστηρίζουν πολλοί ιολόγοι, ή δεύτερον, ότι μπορεί να ήταν συνέπεια της έρευνας για κορονοϊούς νυχτερίδων σε ένα από τα δύο ερευνητικά ινστιτούτα ιολογίας της Γουχάν που οδήγησε στη μόλυνση ενός ερευνητή – βασίζονται εξίσου σε συμπεράσματα και υποθέσεις», λέει.
Νέα στοιχεία κάνουν την εμφάνιση τους
4 Ιουλίου 2020: Οι Times του Λονδίνου αναφέρουν ότι ένας ιός κατά 96% πανομοιότυπος με τον κορονοϊό, ο οποίος επίσης προκαλεί Covid-19, εντοπίστηκε σε ένα εγκαταλελειμμένο ορυχείο χαλκού στην Κίνα το 2012. Το μολυσμένο με νυχτερίδες ορυχείο στη νοτιοδυτική Κίνα ήταν η εστία ενός κορονοϊού που άφησε έξι άτομα άρρωστα με πνευμονία, τρία εκ των οποίων τελικά κατέληξαν. Αποστολή αυτών των ατόμων ήταν να καθαρίσουν με φτυάρια το ορυχείο από τα κόπρανα των νυχτερίδων. Αυτός ο ιός απομονώθηκε το 2013 και έπειτα αποθηκεύθηκε και μελετήθηκε στο Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν.
28 Ιουλίου 2020: Ο Τζέιμι Μετζλ, πρώην αξιωματούχος της κυβέρνησης Κλίντον στον τομέα της εθνικής ασφάλειας, γράφει στην Wall Street Journal ότι «ο ισχυρισμός ότι το ξέσπασμα ενός θανατηφόρου κορωνοϊού που προήλθε από νυχτερίδες, έτυχε να λάβει χώρα κοντά στο μοναδικό ινστιτούτο ιολογίας επιπέδου 4 σε ολόκληρη την Κίνα – που έτυχε να ερευνά τον κοντινότερο συγγενή αυτού του συγκεκριμένου ιού – με το ζόρι μπορεί να γίνει πιστευτός». Ο ίδιος καλεί να λάβει χώρα «μία ενδελεχής έρευνα, η οποία θα πρέπει να έχει πλήρη πρόσβαση σε όλους του επιστήμονες, τα βιολογικά δείγματα, τα εργαστηριακά αρχεία και άλλο υλικό τον ιολογικών ινστιτούτων της Γουχάν και άλλων σχετικών κινέζικων οργανώσεων». «Μία άρνηση αυτής της πρόσβασης, θα πρέπει να θεωρηθεί ως παραδοχή ενοχής από την πλευρά του Πεκίνου», είχε αναφέρει.
31 Ιουλίου 2020: Ένα επιστημονικό περιοδικό δημοσιεύει μία συνέντευξη της Σι Ζένγκλι του Ινστιτούτου Ιολογίας της Γουχάν. Η επιστήμονας είχε αναφέρει ότι είναι αδύνατο για τον οποιονδήποτε στο ινστιτούτο να έχει μολυνθεί, τονίζοντας ότι «μέχρι σήμερα υπάρχουν μηδενικές μολύνσεις μεταξύ όλου του προσωπικού και των φοιτητών του ινστιτούτου». Επίσης, είχε προσθέσει ότι «ο ισχυρισμός του προέδρου Τραμπ, ότι ο SARS-CoV-2 είχε ξεφύγει από το ινστιτούτο μας, αντιφάσκει απολύτως με την πραγματικότητα. Θέτει σε κίνδυνο και επηρεάζει την ακαδημαϊκή εργασία και την προσωπική μας ζωή. Οφείλει να μας ζητήσει συγνώμη». Επίσης, στη συνέντευξη, είχε παραδεχτεί ότι μέρος της έρευνας για τον κορονοϊό είχε λάβει χώρα σε επίπεδο βιοασφάλειας 2 και όχι στο πιο περιοριστικό επίπεδο 4 (BSL-4).
2 Νοεμβρίου 2020: Ο Ντέιβιντ Α. Ρέλμαν, μικροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, γράφει στα Πρακτικά της Διεθνούς Ακαδημίας Επιστημών: «Η “ιστορία προέλευσης” στερείται ορισμένων βασικών πληροφοριών, οι οποίες περιλαμβάνουν μία εύλογη και λεπτομερή ιστορία της πρόσφατης εξελικτικής πορείας του ιού, την ταυτότητα και προέλευση των πιο πρόσφατων προγόνων του και παραδόξως, την τοποθεσία, τη χρονική στιγμή και τον μηχανισμό της μετάδοσης της πρώτης ανθρώπινης μόλυνσης».
17 Νοεμβρίου 2020: Μία επιδραστική επιστημονική εργασία, την οποία συνέγραψαν η Ροζάνα Σεγκρέτο και ο Γιούρι Ντεϊγκίν, δημοσιεύεται: «Η γενετική δομή του SARS-CoV-2 δεν αποκλείει την εργαστηριακή προέλευση». Η εργασία σημειώνει ότι «ένας φυσικός φορέας, είτε άμεσος είτε ενδιάμεσος, δεν έχει ακόμη ταυτοποιηθεί». Επίσης, ισχυρίζεται ότι ορισμένα χαρακτηριστικά του κορωνοϊού «μπορεί να είναι το αποτέλεσμα εργαστηριακών χειρισμών και τεχνικών, όπως η κατευθυνόμενη μεταλλαξογένεση. H απόκτηση αμφότερων των μοναδικών χαρακτηριστικών από τον SARS-CoV-2 λίγο πολύ ταυτόχρονα είναι λιγότερο πιθανό να είναι φυσική ή να έχει προκληθεί μόνο από τη σειριακή δίοδο κυττάρου/ζώου. Τέλος, η εργασία κατέληγε: «Βάσει την ανάλυσης μας, η τεχνητή προέλευση του SARS-CoV-2 δεν αποτελεί μία αβάσιμη θεωρία συνωμοσίας, η οποία πρέπει να καταδικαστεί», αναφερόμενη στην ανακοίνωση του ιατρικού περιοδικού Lancet τον Φεβρουάριο.
17 Νοεμβρίου 2020: Ερευνητές του Ινστιτούτου Ιολογίας της Γουχάν, μεταξύ των οποίων η Σι, κοινοποιούν μία συμπληρωματική έκθεση για τη δημοσίευση που είχαν πραγματοποιήσει στο περιοδικό Nature στις 3 Φεβρουαρίου, στην οποία παραδέχονται ότι ο RaTG13, ο κορωνοϊός από νυχτερίδες που είναι στενά συνδεδεμένος με τον κορωνοϊό, εντοπίστηκε στη σπηλιά ενός ορυχείου, αφού αρκετοί άνθρωποι οι οποίοι καθάριζαν τη σπηλιά, αρρώστησαν με “σοβαρή αναπνευστική νόσο” το 2012.
4 Ιανουαρίου 2021: To περιοδικό New York δημοσιεύει ένα εκτενές άρθρο του Νίκολσον Μπέικερ, το οποίο εξετάζει τα στοιχεία και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το σενάριο ο ιός να ξέφυγε από εργαστήριο, είναι πιο ενδιαφέρον απ’ ό, τι θεωρούταν προηγουμένως.
15 Ιανουαρίου 2021: Λίγες ημέρες προτού ο Τραμπ εγκαταλείψει το προεδρικό αξίωμα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δίνει στη δημοσιότητα ένα πληροφορικό δελτίο για το Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν (WIV), το οποίο αναφέρει: «Η αμερικάνικη κυβέρνηση έχει λόγους να πιστεύει ότι ορισμένοι ερευνητές μέσα στο WIV αρρώστησαν το φθινόπωρο του 2019, πριν από το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα του πανδημικού ξεσπάσματος, με συμπτώματα αντίστοιχα με αυτά της Covid-19 και διάφορων συχνών εποχιακών γριπών… Το WIV έχει μία δημοσιευμένη αναφορά περί πραγματοποίησης έρευνας πάνω στους κατασκευασμένους χιμαιρικούς ιούς. Όμως το WIV δεν λειτουργεί με διαφάνεια, ούτε είναι συνεπές όσον αφορά το αρχείο του πάνω στις έρευνες ιών όμοιων με τον κορονοϊό, μεταξύ των οποίων και του RaTG13, του οποίου πήρε δείγμα από μία σπηλιά στην επαρχία Γουνάν το 2013, μετά τον θάνατο αρκετών εργατών του ορυχείου, που πέθαναν από μία ασθένεια παρόμοια με την SARS.
20 Ιανουαρίου 2021: Ο Τζο Μπάιντεν αναλαμβάνει τα καθήκοντα του ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
9 Φερβουαρίου 2021: Μία κοινή έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Κίνας αναφέρει: «Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η υπόθεση περί εργαστηριακού περιστατικού είναι υπερβολικά απίθανο να εξηγήσει την εισαγωγή του ιού στους ανθρώπινους πληθυσμούς».
11 Φεβρουαρίου 2021: Ο επικεφαλής του Π.Ο.Υ. Τέντρος Αντχανόμ Γκεμπρεγεσούς αρνείται να αποκλείσει το σενάριο ότι ο ιός ξέφυγε από εργαστήριο. «Έχουν τεθεί κάποια ερωτήματα αναφορικά με το αν κάποιες υποθέσεις έχουν αποκλειστεί», είχε αναφέρει. «Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι όλα τα σενάρια παραμένουν ανοικτά και απαιτούν περαιτέρω έρευνα».
19 Φεβρουαρίου 2021: O σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζέικ Σάλιβαν δημοσιεύει μία ανακοίνωση για την έκθεση του Π.Ο.Υ.: «Έχουμε βαθιές ανησυχίες για τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνήθηκαν τα πρώιμα ευρήματα της έρευνας για την Covid-19 και ερωτήματα σχετικά με τη διαδικασία που ακολουθήθηκε ώστε να βγουν αυτά τα συμπεράσματα. Είναι επιτακτικό αυτή η έκθεση να είναι ανεξάρτητη, με τα ευρήματα των ειδικών να είναι ελεύθερα από παρεμβάσεις και τροποποιήσεις της κινεζικής κυβέρνησης. Για να καταλάβουμε καλύτερα αυτή την πανδημία και να προετοιμαστούμε για την επόμενη, η Κίνα πρέπει να καταστήσει διαθέσιμα τα στοιχεία από τις πρώτες μέρες του πανδημικού ξεσπάσματος».
4 Μαρτίου 2021: Διακεκριμένοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο, σε ένα ανοιχτό γράμμα προς τον Π.Ο.Υ., καλούν σε νέα έρευνα για την προέλευση του ιού, χαρακτηρίζοντας την προηγούμενη έρευνα προβληματική. Το γράμμα παρουσίαζε με λεπτομέρειες τα χαρακτηριστικά στοιχεία μία «απόλυτης και χωρίς περιορισμούς» έρευνας. (Επιπλέον γράμματα δημοσιεύονται στις 7 και 30 Απριλίου).
22 Μαρτίου 2021: Η Αυστραλιανή εφημερίδα αναφέρει: «Ερευνητές του Ινστιτούτου Ιολογίας της Γουχάν που εργάζονταν πάνω στους κορωνοϊούς, νοσηλεύονται με συμπτώματα όμοια με αυτά της Covid-19 στις αρχές Νοεμβρίου 2019. Αμερικανοί αξιωματούχοι υποψιάζονται ότι αυτός θα μπορούσε να είναι ο πρώτος πυρήνας του ιού».
28 Μαρτίου 2021: H εκπομπή «60 Λεπτά» μεταδίδει μία αναφορά για τις υπάρχουσες ερωτήσεις σχετικά με την προέλευση το κορονοϊού, στην οποία συμμετέχουν ο Μετζλ και ο πρώην αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Ματ Πότινγκερ. «Υπήρξε απευθείας εντολή από το Πεκίνο να καταστραφούν όλα τα δείγματα του ιού και δεν προθυμοποιήθηκαν να μοιραστούν τις γενετικές αλληλουχίες», δήλωσε ο Πότινγκερ, επικαλούμενος πληροφορίες από αποχαρακτηρισμένο υλικό των υπηρεσιών πληροφοριών.
5 Μαΐου 2021: Ο πρώην επιστημονικός συντάκτης των New York Times, Νίκολας Ουέιντ, γράφοντας στo Δελτίο των Ατομικών Επιστημόνων, εξετάζει τα στοιχεία και υποστηρίζει σθεναρά το σενάριο της εργαστηριακής διαρροής. Συγκεκριμένα, επικεντρώνεται στη φουρίνη, ένα κυτταρικό ένζυμο-ξενιστή που αυξάνει τη μολυσματικότητα του ιού στα ανθρώπινα κύτταρα. Η ανάλυση του συμφωνεί με τον ισχυρισμό του ιολόγου Ντέιβιντ Μπάλτιμορ, πρώην προέδρου του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας: «Όταν είδα για πρώτη φορά τη φουρίνη στην αλληλουχία του ιού, με τα κωδικόνια αργινίνης, είπα στη σύζυγο μου ότι ήταν το κλειδί για την εύρεση της προέλευσης του ιού. Αυτά τα χαρακτηριστικά εγείρουν μία ισχυρή πρόκληση στην ιδέα ότι ο SARS2 έχει φυσική προέλευση.
14 Μαΐου 2021: 18 διακεκριμένοι επιστήμονες δημοσιεύουν μία επιστολή στο επιστημονικό περιοδικό Science, αναφέροντας ότι είναι αναγκαία μία νέα έρευνα, καθώς «οι θεωρίες περί κατά λάθος διαρροής από εργαστήριο και ζωονοσογόνας υπερχείλισης παραμένουν αμφότερες βιώσιμες». Ένας εκ των υπογραφόντων είναι ο Ραλφ Μπάρικ, ένας ιολόγος που εργάστηκε στενά με τη Σι.
17 Μαΐου 2021: Άλλος ένας πρώην συντάκτης των New York Times, ο Ντόναλντ Τζ. ΜακΝιλ Τζρ., κοινοποίησε στην πλατφόρμα Medium: «Πως έμαθα να πάψω να ανησυχώ και να αγαπώ τη θεωρία της εργαστηριακής διαρροής». Αναφέρεται στον Ίαν Λίπκιν του Πανεπιστήμιου Κολούμπια – ο οποίος είχε υπογράψει την επιστολή στο περιοδικό Nature Medicine τον Μάρτιο του 2020 – σαν αυτός να λέει ότι το μυαλό του έχει αλλάξει υπό το φως των νέων στοιχείων.