Μητσοτάκης – Σούνακ: Το παρασκήνιο της κρίσης λόγω των Γλυπτών

Χθες το απόγευμα, την ώρα που στην ελληνική πρεσβεία ήταν σε εξέλιξη η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον επικεφαλής των Εργατικών Σερ Κιρ Στάρμερ, το κινητό της διευθύντριας του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού Άννας Μαρία Μπούρα χτύπησε. Αφού βγήκε από την αίθουσα της συνάντησης, η κυρία Μπούρα άκουσε από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής τον πρέσβη της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα, Μάθιου Λοτζ, να της λέει ότι το ραντεβού του κ. Μητσοτάκη με τον Βρετανό πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ που είχε προγραμματιστεί για σήμερα το μεσημέρι δεν θα μπορούσε να γίνει εν τέλει.

Όταν η κυρία Μπούρα ρώτησε ποιος είναι ο λόγος της ακύρωσης την τελευταία στιγμή, ο κ. Λοτζ επικαλέστηκε, ακολουθώντας προφανώς τις οδηγίες της Downing Street, μια έκτακτη αλλαγή στο πρόγραμμα του κ. Σούνακ. Γρήγορα, πάντως, κατά τη διάρκεια αυτής της μάλλον αμήχανης επικοινωνίας, κατέστη σαφές ότι ο πραγματικός λόγος της ακύρωσης ήταν η ενόχληση του πρωθυπουργικού γραφείου της Μεγάλης Βρετανίας για τα όσα είπε ο κ. Μητσοτάκης αναφορικά με το θέμα των γλυπτών του Παρθενώνα στην εκπομπή της Λόρα Κίνσμπεργκ στο BBC One το πρωί της Κυριακής, μια εκπομπή που θεωρείται από τις πιο έγκριτες σε θέματα πολιτικής και έχει μεγάλη τηλεθέαση. Η αποκάλυψη του πραγματικού λόγου της ακύρωσης, άλλωστε, έκανε το Μέγαρο Μαξίμου να απορρίψει διαρρήδην την αντιπρόταση της Downing Street ο κ. Μητσοτάκης να δει αντί του κ. Σούνακ τον αναπληρωτή πρωθυπουργό Όλιβερ Ντάουντεν.

Η σύσκεψη και η ενόχληση

Μόλις ολοκληρώθηκε η συνάντηση με τον κ. Στάρμερ και τους συνεργάτες του και η κυρία Μπούρα ενημέρωσε τον πρωθυπουργό για τις εξελίξεις, ο κ. Μητσοτάκης συγκάλεσε άμεσα σύσκεψη με τους στενούς του συνεργάτες που τον συνόδευαν: πέραν της κυρίας Μπούρα, τον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη, τη σύμβουλό του Αριστοτελία Πελώνη, τον γραμματέα Διεθνών Σχέσεων της ΝΔ Τάσο Χατζηβασιλείου, τον διευθυντή του οικονομικού του γραφείου Αλέξη Πατέλη και τον αναπληρωτή διευθυντή του γραφείου Τύπου Χρήστο Ζωγράφο. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του protothema.gr, ο κ. Μητσοτάκης ήταν εκνευρισμένος, αποφάσισε, όμως, να τοποθετηθεί στη συζήτηση νωρίς, καθιστώντας σαφή τη θέση του. Άμεσα, λοιπόν, συντάχθηκε μια γραπτή δήλωση, χωρίς καν να ειδοποιηθεί η ΕΡΤ για on camera τοποθέτηση και διανεμήθηκε εκτάκτως.

«Οι θέσεις της Ελλάδος για το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι γνωστές. Ήλπιζα να έχω την ευκαιρία να τις συζητήσω και με τον Βρετανό ομόλογό μου, μαζί με τις μεγάλες προκλήσεις της διεθνούς συγκυρίας: Γάζα, Ουκρανία, Κλιματική κρίση, μετανάστευση. Όποιος πιστεύει στην ορθότητα και το δίκαιο των θέσεών του δεν φοβάται ποτέ την αντιπαράθεση επιχειρημάτων», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης, καθιστώντας σαφή την ενόχλησή του από την εξέλιξη των πραγμάτων.

Οι βρετανικές διαρροές

Στο Μέγαρο Μαξίμου, πάντως, γρήγορα συνειδητοποίησαν ότι η «αλλαγή προγράμματος» που είχε επικαλεστεί η Downing Street δεν ήταν παρά ένα πρόσχημα. Και αυτό γιατί το γραφείο του Βρετανού πρωθυπουργού φρόντιζε να διαρρεύσει στις ηλεκτρονικές εκδόσεις του Independent και της Evening Standard τη θέση του κ. Σούνακ ότι είναι αντίθετος σε οποιασδήποτε μορφής διευθέτηση για τα γλυπτά και θεωρεί ότι η θέση τους είναι στο Βρετανικό Μουσείο. Κατά σύμπτωση, διευθυντής της εφημερίδας Evening Standard ήταν για τρία χρόνια ο Τζορτζ Όσμπορν, νυν πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου. Με άλλα λόγια, το γραφείο του Βρετανού πρωθυπουργού εξέφραζε στο εσωτερικό ακροατήριο την άποψη του κ. Σούνακ για ένα θέμα, επί του οποίου ως τώρα δεν είχε καμία τοποθέτηση και την οποία δεν εξέφρασε face to face στον πρωθυπουργό.

Η συνέντευξη BBC και ο Στάρμερ

Η ταμπακιέρα, συνεπώς, είναι τι ενόχλησε τόσο πολύ το βρετανικό πρωθυπουργικό γραφείο για να προβεί σε αυτό το unfair που πηγαίνει αρκετά πίσω τις ελληνοβρετανικές σχέσεις σε επίπεδο κορυφής. Η απάντηση που δίνεται από αρκετές πηγές με γνώση του παρασκηνίου είναι ότι η Downing Street ενοχλήθηκε και από το περιεχόμενο της συνέντευξης Μητσοτάκη στο BBC One, αλλά και από την αναπαραγωγή που έτυχε αυτή από τον βρετανικό Τύπο. Η αναλογία των γλυπτών με τη «σκισμένη στα δύο» Μόνα Λίζα συζητήθηκε πολύ, ενώ ενδιαφέρον είχε και η προαναγγελία ότι θα συζητήσει το θέμα τόσο με τον κ. Σούνακ όσο και με τον ηγέτη της αντιπολίτευσης Κιρ Στάρμερ.

Η παράμετρος Στάρμερ έχει, αν μη τι άλλο, ενδιαφέρον. Ο κ. Σούνακ βρίσκεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις μακράν πίσω του κ. Στάρμερ ενόψει των εκλογών που θα γίνουν στη Μεγάλη Βρετανία το πολύ ως τον Ιανουάριο του 2025. Κυβερνητικές πηγές, πάντως, έλεγαν στο protothema.gr ότι η προοπτική της συνάντησης Μητσοτάκη-Στάρμερ ήταν γνωστή στο γραφείο του κ. Σούνακ εδώ και μέρες, ενώ οι ίδιες πηγές προσέθεταν ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν είπε επί της ουσίας για τα γλυπτά τίποτα που δεν είχε πει και όλα τα προάγουμενα χρόνια και σε παρελθούσες επισκέψεις του στη Μεγάλη Βρετανία. Υπό αυτό το πρίσμα, δεν θα πρέπει καθόλου να αποκλειστεί αυτό που στην Αθήνα εκλαμβάνεται ως unfair να ήταν μια προσπάθεια του κ. Σούνακ να «σκοράρει» σε ένα δεξιόστροφο, εσωτερικό κοινό, με ένα θέμα χαμηλής επικινδυνότητας.

Σημειωτέον, η Λόρα Κίνσμπεργκ, η δημοσιογράφος που πήρε τη συνέντευξη από τον Κυριάκο Μητσοτάκη το πρωί της Κυριακής έγραψε χθες στο twitter έκανε λόγο για «υπερβολική αντίδραση με δεδομένο ότι το θέμα απασχολεί τις σχέσεις των δύο χωρών επί καιρό».

Πάντως, το Σάββατο οι Financial Times μετέδωσαν ότι ο κ. Στάρμερ δεν θα εμπόδιζε μια συμφωνία που ενδεχομένως θα πετύχαιναν ο η ελληνικής κυβέρνηση και το Βρετανικό Μουσείο για τα γλυπτά. Ενδιαφέρον έχει και το tweet του κ. Στάρμερ μετά τη συνάντηση του με τον κ. Μητσοτάκη, το οποίο αναρτήθηκε στις 21:30 (ώρα Ελλάδος) και ενώ η δήλωση του πρωθυπουργού για την ακύρωση του ραντεβού με τον κ. Σούνακ είχε προηγηθεί ώρα πριν. «Με τους Εργατικούς, η Μεγάλη Βρετανία και η Ελλάδα θα παραμείνουν ισχυροί εταίροι», ανέφερε ο κ. Στάρμερ, ανεβάζοντας μια φωτογραφία κατά τη χειραψία του με τον κ. Μητσοτάκη.