Με έναν αιφνιδιαστικό πόλεμο, ο Ντόναλντ Τραμπ προσπαθεί να μετατρέψει την προεδρία σε κυρίαρχο κλάδο της κυβέρνησης. Το ερώτημα είναι πόσο μακριά θα φτάσει η εκστρατεία του προτού ελεγχθεί -αν ελεγχθεί- και πού θα αφήσει τη δημοκρατία, γράφει το Economist σε σημερινή (20.02.2025), ανάλυσή του.
Αυτός ο αγώνας αφορά τον θεμελιώδη χαρακτήρα της Αμερικής. Ο πρόεδρος λέει ότι εξαλείφει τη σπατάλη, την απάτη και την κατάχρηση από τη γραφειοκρατία, αλλά οι αντίπαλοί του προειδοποιούν ότι καταστρέφει την ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Λέει ότι φέρνει ειρήνη στον κόσμο και ευημερία στην πατρίδα- οι αντίπαλοί του προειδοποιούν ότι διαλύει τις συμμαχίες που κρατούν τη Δύση ισχυρή. Λέει ότι κάνει την Αμερική και πάλι μεγάλη- προειδοποιούν ότι οδηγεί τη χώρα σε συνταγματική κρίση, ή ακόμη και σε μια Τραμπική απολυταρχία.
Σύμφωνα με το Economist, κάθε πράξη του Τραμπ καταδεικνύει την πεποίθησή του ότι η εξουσία ανήκει στον ίδιο προσωπικά και επιβεβαιώνει ότι είναι αποφασισμένος να συσσωρεύσει περισσότερη. Αγνοώντας το νομοθετικό σώμα, κυβερνά με διάταγμα. Ισχυρίζεται ότι ο πρόεδρος μπορεί να παρακρατεί χρήματα που διατίθενται από το Κογκρέσο.
Οι δημιουργοί του πλαισίου ανέμεναν ότι αυτός ο κλάδος της κυβέρνησης θα ήταν ο πιο ισχυρός, αλλά αυτό θα τον μείωνε. Επειδή ορισμένα από τα περίπου 70 εκτελεστικά διατάγματα του Τραμπ είναι, εκ πρώτης όψεως, θρασύτατα αντισυνταγματικά, φαίνεται επίσης να επιδιώκει μια δοκιμασία ισχύος με τη δικαιοσύνη.
Όπου κι αν κοιτάξετε, είναι το ίδιο. Οι κυβερνητικές υπηρεσίες πέφτουν σε σύγχυση, εν μέρει για να επιδείξουν την προσωπική εξουσία του Τραμπ πάνω τους.
Η Washington Post ανέφερε ότι οι υποψήφιοι για ανώτερες θέσεις εργασίας στις μυστικές υπηρεσίες και την επιβολή του νόμου ρωτήθηκαν αν προσυπογράφουν τον ψευδή ισχυρισμό του Τραμπ ότι κέρδισε τις εκλογές το 2020.
Ο Τραμπ έχει επίσης σαρώσει τις εγγυήσεις μετά το Watergate που είχαν σχεδιαστεί για να κρατήσουν το Υπουργείο Δικαιοσύνης σε απόσταση από την πολιτική. Μία από τις πρώτες πράξεις του υπουργείου ήταν να ζητήσει από τους εισαγγελείς να αποσύρουν τις κατηγορίες για διαφθορά εναντίον του Έρικ Άνταμς, του δημάρχου της Νέας Υόρκης -αν και μόνο για όσο διάστημα κάνει ό,τι απαιτεί ο Τραμπ.
Εξωτερικές υποθέσεις
Στην εξωτερική πολιτική ο Τραμπ «τρώγεται» να απαλλαγεί από τις υποχρεώσεις που κληρονόμησε. Η Αμερική αποχωρεί από πολυεθνικές οργανώσεις, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Έχει χρησιμοποιήσει την απειλή των δασμών για να αποκτήσει επιρροή στις ξένες κυβερνήσεις. Καθώς σπάει ένα ταμπού αγκαλιάζοντας τη Ρωσία, μοιάζει σαν να αντιμετωπίζει τη συμμαχία του με την Ευρώπη ως κάτι που μπορεί να διαπραγματευτεί.
Στην πραγματικότητα, ο Τραμπ δεν είναι σχεδόν ο πρώτος που θέλει να κυριαρχήσει στη δημοκρατία. Ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ υπέγραψε πάνω από 3.700 εκτελεστικά διατάγματα.
(…) Επιπλέον, ο Τραμπ δικαιούται να θέσει νέους στόχους για τη γραφειοκρατία. Έχει επίσης καθήκον να την καταστήσει έντιμη και αποτελεσματική. Η προσπάθεια του Μπιλ Κλίντον να εξορθολογήσει την κυβέρνηση μείωσε πάνω από 420.000 ομοσπονδιακές θέσεις εργασίας. Οι υπηρεσίες, γράφει το βρετανικό μέσο, χρειάζονται ανακατατάξεις -συμπεριλαμβανομένου του Πενταγώνου, το οποίο αποτυγχάνει να προετοιμάσει την Αμερική για τον πόλεμο του 21ου αιώνα. Και ο Τραμπ έχει κάθε λόγο να επιδιώξει την ειρήνη στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, τόσο για να σώσει ζωές όσο και για να απελευθερώσει την Αμερική ώστε να επικεντρωθεί στην αντιπαλότητά της με την Κίνα.
Συγκέντρωση εξουσίας
Το Ανώτατο Δικαστήριο μπορεί να δώσει στον Τραμπ μερικά από αυτά που θέλει, αλλά σίγουρα όχι όλα. Χαρακτηριστικά, υποσχέθηκε να τηρήσει τις νομικές αποφάσεις και στη συνέχεια επικαλέστηκε τον Ναπολέοντα, λέγοντας «Αυτός που σώζει την πατρίδα του δεν παραβιάζει κανέναν νόμο».
Η υπερβολική συγκέντρωση εξουσίας απειλεί τον διαχωρισμό των εξουσιών, βασικό πυλώνα της αμερικανικής δημοκρατίας, αναφέρει το περιοδικό.
(…) Η περιφρόνηση του Ανώτατου Δικαστηρίου θα προκαλούσε συνταγματική κρίση και μια δεύτερη μάχη μεταξύ των αξιωματούχων, των ψηφοφόρων και των χρηματοπιστωτικών αγορών για το μέλλον της δημοκρατίας. Η Νέα Υόρκη βλέπει ήδη μια πρόγευση αυτού του γεγονότος, καθώς ομοσπονδιακοί εισαγγελείς και αξιωματούχοι της Νέας Υόρκης παραιτούνται σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη συμφωνία με τον Άνταμς.
Ακόμη και χωρίς συνταγματική κρίση, η πραγματικότητα θα αρχίσει να δαγκώνει. Ό,τι κι αν ισχυρίζεται ο Τραμπ, οι δασμοί και τα δημοσιονομικά ελλείμματα στην πραγματικότητα δημιουργούν πληθωρισμό.
Στην εξωτερική πολιτική, o νυν πρόεδρις είναι ελεύθερος να προσπαθήσει να ξαναφτιάξει τον κόσμο και η Αμερική μπορεί να υποστεί μια καταστροφική απώλεια επιρροής προς την Κίνα και τη Ρωσία προτού κάποιος μπορέσει να τον σταματήσει. Στο εσωτερικό, αντίθετα, η μάχη είναι έτοιμη και ο πρόεδρος απέχει ακόμη πολύ από το να ανατρέψει τη συνταγματική τάξη της Αμερικής.
Ο Τραμπ, όντας αυτός που είναι, θα σκεφτεί οποιαδήποτε ακραία κατάσταση. Αλλά σε αυτούς τους θυελλώδεις καιρούς οι Ρεπουμπλικάνοι θα πρέπει να θυμούνται την αρετή της αυτοσυγκράτησης. Σε περίπτωση που ένας Δημοκρατικός πρόεδρος κερδίσει το αξίωμα, οι εξουσίες που καταλαμβάνει ο Τραμπ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναντίον τους, καταλήγει το Economist.
