Το Σύνταγμα ορίζει ρητά ότι η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος στις γενικές βουλευτικές εκλογές είναι υποχρεωτική. Δεσμευτικό είναι επίσης και το πλαίσιο της εκλογικής νομοθεσίας αναφορικά με την υποχρέωση των πολιτών να προσέρχονται στις κάλπες και να συμμετέχουν στην ανάδειξη της Εθνικής Αντιπροσωπείας. Όπως επίσης ορίζει το Σύνταγμα, οι βουλευτές εκλέγονται με άμεση, καθολική και μυστική ψηφοφορία από τους πολίτες, που έχουν εκλογικό δικαίωμα, όπως ο νόμος ορίζει. O νόμος δεν μπορεί να περιορίσει το εκλογικό δικαίωμα παρά μόνο αν δεν έχει συμπληρωθεί κατώτατο όριο ηλικίας ή για ανικανότητα δικαιοπραξίας ή ως συνέπεια αμετάκλητης ποινικής καταδίκης για ορισμένα εγκλήματα.
Συνεπώς, όλοι οι εκλογείς υποχρεούνται την 21η Μαΐου 2023 να προσέλθουν στις κάλπες και να ψηφίσουν για την ανάδειξη των βουλευτών του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Από την υποχρέωση αυτή, εξαιρούνται, σύμφωνα με τη σχετική πρόβλεψη της εκλογικής νομοθεσίας, οι ακόλουθες κατηγορίες πολιτών:
-
- α) Αυτοί που έχουν υπερβεί το 70ο έτος της ηλικίας τους.
- β) Όσοι πρόκειται να βρίσκονται κατά την ημέρα της ψηφοφορίας στο εξωτερικό.
- γ) Οι εκλογείς, που έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών, αλλά δεν κατέστη δυνατή η σύσταση ειδικού εκλογικού τμήματος ετεροδημοτών, λόγω μη συμπλήρωσης, σε όλη την εφετειακή περιφέρεια, του αριθμού των 40, τουλάχιστον, ετεροδημοτών εκλογέων της ίδιας βασικής εκλογικής περιφέρειας.
Επίσης, στις εκλογές της 21ης Μαΐου θα υπάρξουν πολίτες, που για διάφορους εξαιρετικούς λόγους δε θα μπορέσουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Ενδεικτικά, μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται και οι παρακάτω περιπτώσεις:
- α) Υπάλληλοι του Δημοσίου, για τους οποίους, σοβαρές υπηρεσιακές ανάγκες δεν θα τους επιτρέψουν να απουσιάζουν από την Υπηρεσία τους, για να μεταβούν να ψηφίσουν στον τόπο, στους εκλογικούς καταλόγους, του οποίου είναι εγγεγραμμένοι.
- β) Υπάλληλοι νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, νοσηλευτικών ιδρυμάτων, οργανισμών και επιχειρήσεων κοινής ωφελείας κ.λπ., στους οποίους, επίσης, λόγω σοβαρών υπηρεσιακών αναγκών, δεν είναι δυνατή η χορήγηση άδειας μετάβασης.
- γ) Εκλογείς, που δεν θα μπορούν να μεταβούν στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος για λόγους υγείας.
Επιπρόσθετα, από την υποχρέωση της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος εξαιρούνται και οι εκλογείς, οι οποίοι έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους κατοίκων εξωτερικού, αλλά δεν κατέστη δυνατή η σύσταση ειδικού εκλογικού τμήματος, λόγω μη συμπλήρωσης, στη διπλωματική περιφέρεια, που έχουν δηλώσει ότι επιθυμούν να ψηφίσουν, του αριθμού των 40, τουλάχιστον, εκλογέων κατοίκων εξωτερικού.
