Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα για τον καρκίνο του μαστού, η σύμβουλος ψυχικής υγείας Ταμάρα Λειζέροβιτς γράφει για τον ρόλο της οικογένειας στην αντιμετώπιση του.
Ο μήνας Οκτώβριος φοράει ένα ροζ φιόγκο στο πέτο του για να ενημερώσει και να υπενθυμίσει σε όλες τις γυναίκες τη πρόληψη του καρκίνου του μαστού. Είναι ο πιο συχνός τύπος καρκίνου, προσβάλει ετησίως μια στις δέκα γυναίκες, είναι ιάσιμος με τη προϋπόθεση της έγκαιρης διάγνωσης. Τα ποσοστά στη χώρα μας δείχνουν δυστυχώς ότι φτάνουμε στη διάγνωση του σχετικά καθυστερημένα και αυτό δυσκολεύει κατά πολύ το ταξίδι της θεραπείας.
Φτάνει εκείνη η μέρα που θα πάει η γυναίκα για το τυπικό έλεγχο και η στιγμή που ακούει ότι παύει να είναι καλά. Θα χρειαστούν και άλλες περαιτέρω εξετάσεις, θα χρειαστεί μια επέμβαση και το: περίμενε τη βιοψία. Παύση όλων. Εσωτερικό κύμα ανησυχίας και φόβου. Έρχονται τα δυσάρεστα νέα, καινούρια δεδομένα και προσαρμόσου. Μέσα της άρνηση και θυμός.
Ξεκινάει η μάχη για την υγεία και τα αμέτρητα «γιατί σε μένα;».
Η οικογένεια; Tι γίνεται με την οικογένεια; Πώς θα το πούμε στους γονείς, στα παιδιά, στους καρδιακούς φίλους;
Όλοι αυτοί θέλοντας και μη καλούνται να γίνουν συνοδοιπόροι. Η καθημερινότητα μετά την έναρξη της θεραπείας έχει άλλο ρυθμό, τίποτα δεν μπορεί να μείνει κρυφό καθώς παρατηρούνται αλλαγές και στην εξωτερική εμφάνιση εξαιτίας των θεραπευτικών μεθόδων που ακολουθούνται. Το ορθό σε αυτή τη περίπτωση μπορεί να είναι μόνο η ειλικρίνεια, οι οικείοι πρέπει να γνωρίζουν. Τα συναισθήματα κατακλύζουν όλους όσους εμπλέκονται με την παθούσα και να τα σταματήσεις είναι σχεδόν ανέφικτο. Η ψυχική υγεία
επιβαρύνεται. Ο περίγυρος έχει να αναλάβει ένα έργο, να παραμείνει κοντά και να την υποστηρίξει. Σημαντικό στάδιο είναι η αναγνώριση των συναισθημάτων και φυσικά η έκφραση αυτών. Η άρνηση δεν βοηθάει. Αναμφισβήτητα θα είναι δύσκολες οι πρώτες μέρες ωστόσο μετά πρέπει να βρεθεί ο τρόπος να δυναμώσουν οι οικείοι για να μπορέσουν να κρατήσουν το χέρι της ασθενούς σφιχτά. Θεμέλιο μπορεί να αποτελέσει η γνώση, δηλαδή μια πολύ καλή μελέτη περί τίνος πρόκειται. Ποιο είναι το θεριό που καλείστε
να πατάξετε. Ποια θεραπεία θα ακολουθηθεί και ποια είναι τα στάδια της. Η ενημέρωση από το θεράποντα γιατρό για τις χρήσιμες οδηγίες, πως μπορεί ο οικείος να είναι όσο πιο χρήσιμος γίνεται.
Αυτό πρέπει να γίνεις, όσο πιο χρήσιμος μπορείς για τον άνθρωπο που νοσεί. Για το ψυχικό σθένος θα ήταν σημαντικό να αναζητηθεί ειδικός ψυχικής υγείας, για ψυχοθεραπεία ή και συμμετοχή σε ψυχοθεραπευτική ομάδα. Η ατομική ψυχοθεραπεία θα βοηθήσει στην προσωπική ενδυνάμωση, θα είναι το καταφύγιο που θα μπορεί να ξεσπάσει σε λυγμούς χωρίς να ανησυχεί μη στενοχωρήσει την ασθενή, είναι το μέρος που θα μπορεί να εκφράσει δίχως τύψεις το θυμό αλλά και το «κουράστηκα» γιατί οπωσδήποτε θα κουραστεί
και ο φροντιστής. Η επιλογή της ομαδικής ψυχοθεραπείας από την άλλη μπορεί να λειτουργήσει πολύ βοηθητικά ως προς το να μοιραστεί το βίωμα του με άλλους ανθρώπους με περιπέτειες που έχουν την ίδια βάση. Εκεί ίσως και να ακούσει και να παραδειγματιστεί και να συγκριθεί. Μια ομάδα που αποτελείται από ανθρώπους που μπορούν να καταλάβουν, ξέρουν, τα ίδια ζούνε πάνω-κάτω και αυτοί. Οι φροντιστές θέλουν φροντίδα.
Το υποστηρικτικό δίκτυο θα βοηθήσει την ασθενή να αντιληφθεί τη νέα πραγματικότητα, θα τη δυναμώσει για να μπορέσει να γίνει ένας πραγματικός μαχητής. Καλείται να παλέψει για την υγεία της και να δώσει ένα νόημα στη περιπέτεια που καλείται να βιώσει. Η σωστή ενημέρωση και η τακτική εξέταση είναι ο σύμμαχος της ζωής.