Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει ενεργοποιήσει το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού για την επιδημία της ευλογιάς των πιθήκων, κατατάσσοντας τον ιό στην βαθμίδας “έκτακτης ανάγκης” για τη δημόσια υγεία σε διεθνές επίπεδο.
«Αποφάσισα να κηρύξω κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την δημόσια υγεία σε παγκόσμια κλίμακα», δήλωσε ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου, διευρκινίζοντας ότι ο κίνδυνος για τον κόσμο είναι σχετικά χαμηλός, εκτός της Ευρώπης, όπου είναι αυξημένος.
Και πρόσθεσε: «Βρισκόμαστε μπροστά σε μια κατάσταση έξαρσης του ιού ανά τον κόσμο. Η νόσος διασπείρεται με ταχύτητα, όμως μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουμε πολύ».
Ο σπάνιος χαρακτηρισμός σημαίνει ότι ο ΠΟΥ θεωρεί πλέον το ξέσπασμα της ευλογιάς των πιθήκων ως μια αρκετά σημαντική απειλή για την παγκόσμια υγεία, ώστε απαιτείται συντονισμένη διεθνής αντίδραση για να αποτραπεί η περαιτέρω εξάπλωση του ιού και η πιθανή κλιμάκωση σε πανδημία.
Αν και η ανακοίνωση αυτή του ΠΟΥ δεν επιβάλλει απαιτήσεις στις εθνικές κυβερνήσεις, χρησιμεύει ως επείγουσα έκκληση για δράση. Ο ΠΟΥ άλλωστε μπορεί να εκδίδει μόνο οδηγίες και συστάσεις προς τα κράτη μέλη του, όχι εντολές. Τα κράτη μέλη ωστόσο υποχρεούνται να αναφέρουν συμβάντα που αποτελούν απειλή για την παγκόσμια υγεία.
Να σημειωθεί ότι μέχρι στιγμής, έχουν εντοπιστεί 16.000 κρούσματα εκτός Αφρικής, αριθμός πέντε φορές μεγαλύτερος από εκείνον του Ιουνίου, πριν από ένα μήνα δηλαδή.
Στην Ελλάδα μέχρι τις 21/7 είχαν καταγραφεί 20 κρούσματα.
Ευλογιά των πιθήκων: Πώς μεταδίδεται
Από τα ζώα μέσω κοντινής επαφής με άνθρωπο, κυρίως, από δάγκωμα, γρατσουνιά ή επαφή με κάποιο σωματικό υγρό του ζώου. Είναι σπάνιο αλλά μπορεί να μεταδοθεί και μεταξύ ανθρώπων που έχουν πολύ κοντινή επαφή. Η μετάδοση μπορεί να συμβεί μέσω επαφής με σωματικά υγρά και αναπνευστικά σταγονίδια, για παράδειγμα από τις φουσκάλες με υγρό που εμφανίζονται στο δέρμα του ασθενούς, ή αν κάποιος πλησιάζοντας αρκετά εισπνεύσει μεγάλα αερομεταφερόμενα σταγονίδια.
Αυτά τα σταγονίδια γενικά δεν μπορούν να ταξιδέψουν περισσότερο από περίπου 1 μέτρο (σύμφωνα με τα Αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων). Επιπλέον, το να αγγίξει κάποιος ρούχα, κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες που χρησιμοποιεί κάποιος με ευλογιά των πιθήκων μπορεί επίσης να είναι ένας κίνδυνος.
Ευλογιά των πιθήκων: Τα συμπτώματα
Προκαλεί πυρετό, πόνους στο σώμα, πρησμένους λεμφαδένες, και τελικά «ευλογιά» – αυτές τις επώδυνες, γεμάτες με υγρό φουσκάλες στο πρόσωπο, τα χέρια και τα πόδια. Η ευλογιά των πιθήκων είναι συνήθως ήπια, με τους περισσότερους ανθρώπους να αναρρώνουν χωρίς θεραπεία σε 14 έως 28 ημέρες. Η λοίμωξη μπορεί να χωριστεί σε δύο περιόδους:
Α. περίοδος εισβολής (που διαρκεί ως 5 ημέρες) και χαρακτηρίζεται από πυρετό, έντονο πονοκέφαλο, πρήξιμο των λεμφαδένων, πόνο στην πλάτη, μυϊκοί πόνοι και έντονη εξασθένηση (έλλειψη ενέργειας). Αυτό το πρήξιμο των λεμφαδένων είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της ευλογιάς των πιθήκων σε σύγκριση με άλλες ασθένειες που μπορεί αρχικά να εμφανίζονται παρόμοιες (όπως ανεμοβλογιά, ιλαρά, ευλογιά).
Β. εξάνθημα στο δέρμα αρχίζει συνήθως εντός 1-3 ημερών από την εμφάνιση πυρετού. Το εξάνθημα τείνει να συγκεντρώνεται περισσότερο στο πρόσωπο και τα άκρα παρά στον κορμό. Επίσης επηρεάζονται οι στοματικοί βλεννογόνοι (στο 70% των περιπτώσεων), τα γεννητικά όργανα (30%), τα μάτια (επιπεφυκότες κατά 20%), καθώς και ο κερατοειδής. Το εξάνθημα εξελίσσεται διαδοχικά από κηλίδες, που σταδιακά εξελίσσονται σε κυστίδια (γεμάτα με διαυγές υγρό), φλύκταινες (γεμάτες με κιτρινωπό υγρό) και κρούστες που στεγνώνουν και πέφτουν.