«Ο πόλεμος που υπάρχει, ο αέναος, του ανθρώπου με τον μικρόκοσμο των μικροβίων και των ιών, δεν φαίνεται να έχει τέλος. […] Οι μεταλλάξεις είναι τα όπλα που έχουν μικρόβια και ιοί για να μπορούν να ξεφεύγουν από την ανθρώπινη πίεση», ανέφερε στις αρχές του 2021 η Ομότιμη Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, με αφορμή το στέλεχος Β117 της παραλλαγής Άλφα, ευρύτερα γνωστής ως «βρετανική μετάλλαξη».
Ενάμιση χρόνο μετά, η φαρέτρα του κορωνοϊού SARS-CoV-2 δείχνει ανεξάντλητη και, μετά τις μεταλλάξεις Δέλτα και Omicron έως τις πρόσφατες υποπαραλλαγές ΒΑ.4 και ΒΑ.5 που ευθύνονται για την αναζωπύρωση της επιδημίας σήμερα, ο ιός συστήνει στην ανθρωπότητα τη μετάλλαξη «Κένταυρος» (Centaurus). Συγκεκριμένα, πρόκειται για τη νέα υποπαραλλαγή της Omicron με την επιστημονική ονομασία BA.2.75 που πρωτοεντοπίστηκε στην Ινδία τον περασμένο Μάιο και πλέον κρούσματά της καταγράφονται σε τουλάχιστον 10 επιπλέον χώρες, μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, η Γερμανία, η Ιαπωνία και ο Καναδάς.
Τα ύποπτα συμπτώματα
Το τοπίο είναι ακόμη θολό σχετικά με την υποπαραλλαγή «Κένταυρος», δεδομένης της πρόσφατης διασποράς της στον πληθυσμό και τα ελλιπή ακόμα στοιχεία. Όπως και για τη μεταδοτικότητα και νοσηρότητά της, έτσι και για τα συμπτώματα που συνοδεύουν τη λοίμωξη με το συγκεκριμένο στέλεχος οι επιστήμονες βασίζονται σε πρώιμες παρατηρήσεις. Σύμφωνα με αυτές, τα συμπτώματα είναι παρόμοια με των άλλων υποπαραλλαγών της Omicron και περιλαμβάνουν:
βήχα
πυρετό
κόπωση ή αδυναμία
πονοκέφαλο
ρινική συμφόρηση και/ή καταρροή
άλλες εκδηλώσεις από το αναπνευστικό που παραπέμπουν σε κρυολόγημα ή γρίπη.
Πονόλαιμος κυρίως και έπειτα διάρροια, δύσπνοια, έμετος και μυικοί πόνοι είναι κάποια δευτερεύοντα συμπτώματα που έχουν σχετιστεί με τη νόσηση από την παραλλαγή Omicron και υποπαραλλαγές της, ενώ μικρές πιθανότητες υπάρχουν για ανοσμία και αγευσία, κατεξοχήν συμπτώματα της νόσησης με COVID-19 στα πρώτα κύματα της πανδημίας.
Σημειώνεται ότι λόγω της μικρότερης περιόδου επώασης που χαρακτηρίζει την Omicron και τις υποπαραλλαγές της, εκτιμάται ότι τα συμπτώματα εκδηλώνονται ταχύτερα μετά τη μόλυνση.
Πρώτες επιστημονικές εκτιμήσεις
Προς το παρόν δεν υπάρχει ομοφωνία εντός της επιστημονικής κοινότητας σχετικά με το ενδεχόμενο η νέα υποπαραλλαγή «Κένταυρος» να επικρατήσει έναντι των στελεχών BA.4 και BA.5 και να πυροδοτήσει ένα νέο πανδημικό κύμα. Κάποιοι επιστήμονες συνδέουν την εμφάνισή της με αύξηση των κρουσμάτων, όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ, και προβλέπουν ταχύτερη διασπορά της λόγω των περισσότερων μεταλλάξεων που φέρει στην πρωτεΐνη ακίδα συγκριτικά με τα στελέχη BA.2, BA.4, BA.5 και άλλες μεταλλάξεις τους SARS-CoV-2.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) τη χαρακτήρισε στις 7 Ιουλίου «παραλλαγή υπό παρακολούθηση», φέρει δηλαδή ενδείξεις ότι θα μπορούσε να είναι πιο μεταδοτική ή να σχετίζεται με πιο σοβαρή νόσο, κάτι που ακόμα δεν δύναται να αξιολογηθεί. Σε κοινό άξονα κινείται και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), ανακοινώνοντας ότι την παρακολουθεί στενά και αναμένει περισσότερα στοιχεία για την εκτίμηση της σοβαρότητάς της.
Δηλώσεις σχετικά με το στέλεχος του «Κενταύρου» έκανε στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ και ο Επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνώμων, κ. Γκίκας Μαγιορκίνης, αναφέροντας μεταξύ άλλων πως δεν παρατηρείται ως ώρας κάποια έξαρση ή κύμα από τη νέα υποπαραλλαγή παρά τη διασπορά της, συνεπώς παρακολουθούν την εξάπλωσή της.
Λιγότερο αισιόδοξες εκτιμήσεις εξέφρασε μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο Facebook ο Καθηγητής Πνευμονολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, κ. Νίκος Τζανάκης, μιλώντας για μια προβληματική έκπληξη από τον κορωνοϊό που περίμενε να συμβεί έως τον Σεπτέμβριο και πως «τα πράγματα δεν φαίνοται καλά». Στην ανάρτησή του αναφέρει: «Η εξέλιξη αυτή του ιού, με μεγάλη συγγένεια με την Οmicron 2, θα μας ταλαιπωρήσει ξανά μάλλον αφού μάλλον είναι μεταδοτικότερη της Οmicron 5. Το πιο σημαντικό είναι ότι οι αστραπιαίες εξελίξεις με τα μεταλλαγμένα στελέχη βάζουν σε δοκιμασία την μέχρι τώρα στρατηγική αντιμετώπιση της πανδημίας. Μήπως βασικά σημεία της μέχρι τώρα θα πρέπει να αναθεωρηθούν; Είναι σωστό να παραλληλίζουμε την πανδημία αυτή με γνωστές πανδημίες έως τώρα και να χρησιμοποιούμε τα ίδια μέτρα αντιμετώπισης; Μήπως θα πρέπει η στρατηγική μας να εμπλουτιστεί με νέα καινοτόμα μέτρα αντιμετώπισης που η τεχνολογία και η επιστήμη ήδη προωθεί; Ας παραμείνουμε αισιόδοξοι και αθεράπευτα υποστηρικτές της επιστήμης».
Σχετικά με τη νοσηρότητα της νέας υποπαραλλαγής, κάποιοι επιστήμονες εμφανίζονται καθησυχαστικοί, επικαλούμενοι την ηπιότερη νόσο που χαρακτηρίζει την παραλλαγή Omicron εν γένει ενώ, τέλος, μικρά περιθώρια αφήνουν για επαρκή προστασία από τα διαθέσιμα εμβόλια, αν και στις 6 Ιουλίου ο ΠΟΥ συνέστησε τον εμβολιασμό -αρχικό ή αναμνηστικό– για τις ομάδες υψηλού κινδύνου, ούτως ειπείν τους ηλικιωμένους, άτομα με χρόνιες ασθένειες, ανοσοκατεσταλμένους και εργαζόμενους στον τομέα της υγείας.
