Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, που επισκέπτεται σήμερα τη Χιροσίμα, την πρώτη πόλη που επλήγη ποτέ από ατομική βόμβα, δήλωσε ότι η παγκόσμια ασφάλεια απειλείται εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και την πρόσφατη δοκιμή πυραύλου από τη Βόρεια Κορέα.
Κατά την άποψη του κ. Μισέλ, η Χιροσίμα υπενθυμίζει «πόσο επείγον είναι» να ενισχυθούν οι διεθνείς κανόνες για τον πυρηνικό αφοπλισμό και για τον έλεγχο των εξοπλισμών.
«Ενώ μιλάμε, η παγκόσμια ασφάλεια απειλείται. Η Ρωσία, χώρα με πυρηνικό οπλοστάσιο (…) επιτίθεται στο κυρίαρχο κράτος της Ουκρανίας κάνοντας αισχρές και απαράδεκτες αναφορές στη χρήση πυρηνικών όπλων», ανέφερε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην πόλη.
Η Μόσχα απειλεί Φινλανδία και Σουηδία λόγω ΝΑΤΟ
Οι ευθείες απειλές, που εκτόξευσε χθες η Ρωσία κατά της Φινλανδίας και της Σουηδίας, που υποβάλλουν εντός των ημερών αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ, προκαλούν νέο κύμα ανησυχίας στην Ευρώπη, την ώρα που ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται χωρίς να διαφαίνεται στον ορίζοντα προοπτική ειρήνευσης.
Αν και η απόφαση του Ελσίνκι και της Στοκχόλμης στηρίζεται με ξακάθαρο τρόπο από τη Δύση, με την Ουάσιγκτον να διαμηνύει μάλιστα τη νύχτα ότι θα σεβαστεί οποιαδήποτε απόφαση λάβουν οι δύο χώρες, ο κίνδυνος να κλιμακωθεί μία σύγκρουση και να υπάρξουν ανεξέλεγκτες καταστάσεις στην Ευρώπη, προβληματίζει ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη.
Ο ιδιαίτερα δραστήριος στο διπλωματικό πεδίο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι αιφνιδίασε την Πέμπτη τους πάντες, καθώς πρότεινε να υπάρξει πρωτοβουλία από τον Τζο Μπάιντεν για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ εξέφρασε τη διαφωνία της με το ενδεχόμενο να προμηθεύσει η Δύση μαχητικά αεροσκάφη το Κίεβο, φοβούμενη ότι αυτό θα θεωρούνταν ευθεία εμπλοκή του ΝΑΤΟ.
Στο μεταξύ, οι ρωσικές επιθέσεις εντείνονται στο ανατολικό μέτωπο της Ουκρανίας, με βομβαρδισμούς σε πόλεις του Ντονέτσκ, καθώς η εισβολή φαίνεται ότι συναντά ισχυρή αντίσταση και στις περιοχές του Ντονμπάς.
Ρώμη και Βερολίνο αναζητούν «οδό διαφυγής» από την κρίση
Η ανακοίνωση της Φινλανδικής ηγεσίας για την πρόθεσή – που αναμένεται να γίνει επίσημη και οριστική απόφαση την Κυριακή – για ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, όπως και η αντίστοιχη της Σουηδίας, επικροτούνται και στηρίζονται από τη Δύση.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζεν Ψάκι δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «θα στήριζαν ένα αίτημα για ένταξη στο ΝΑΤΟ από τη Φινλανδία ή και τη Σουηδία εφόσον το υποβάλουν, θα σεβαστούμε όποια απόφαση λάβουν», ενώ νωρίτερα τόσο ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, όσο και ο Γερμανός Καγκελάριος ΌΛαφ Σολτς τήρησαν ανάλογη στάση.
«Η Γαλλία υποστηρίζει απολύτως την επιλογή της Φινλανδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ» δήλωσε ο πρώτος, συνομιλώντας με τον Φινλανδό ομόλογό του Σάουλι Νιινίστο. Ο δε Σολτς, ο οποίος επίσης είχε συνομιλία με τον Νιινίστο δήλωσε ότι το αίτημα της Φινλανδίας έχει την «πλήρη υποστήριξη» του Βερολίνου.
Ωστόσο η Ευρώπη δεν κρύβει την ανησυχία της, καθώς είναι απρόβλεπτη η ρωσική αντίδραση, η συζήτηση περί χρήσης πυρηνικών επανέρχεται από διάφορες πλευρές και το μέλλον φαντάζει εξαιρετικά αβέβαιο, με δραματικές επιπτώσεις σε όλα τα επίπεδα. Σε μία δραματική του παρέμβαση κατά τη συνεδρίαση του ιταλικού υπουργικού συμβουλίου την Πέμπτη, ο Μάριο Ντράγκι πρότεινε «να τηλεφωνήσει ο Τζο Μπάιντεν στον Πούτιν για να τελειώσει ο πόλεμος».
Όπως είπε χαρακτηριστικά, «για να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία πρέπει όλοι να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι, αρχίζοντας από τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες». Τόνισε δε με έμφαση ότι «χωρίς να ξεχάσει, κανείς τι συνέβη, πρέπει να ξαναρχίσουν επαφές σε όλα τα επίπεδα».
Στο κλίμα της ευρωπαϊκής ανησυχίας και επιφυλακτικότητας για την τροπή που μπορεί να πάρουν τα πράγματα πρέπει μάλλον να ενταχθεί και η δήλωση της Γερμανίδα υπουργού Εξωτερικών Αναλένας Μπέρμποκ, η οποία εξέφρασε την αντίθεσή της στο ουκρανικό αίτημα να διατεθούν στο Κίεβο δυτικά μαχητικά αεροσκάφη. Ξεκαθάρισε ότι είναι υπέρ της ενίσχυσης της ουκρανικής άμυνας έναντι της ρωσικής εισβολής, αλλά «χωρίς να εμπλακεί το NATO σε αυτόν τον πόλεμο».
Σημειωτέον ότι ο ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα επανέφερε το αίτημα να δοθούν στη χώρα του μαχητικά αεροσκάφη και συστήματα αντιπυραυλικής και αντιαεροπορικής άμυνας.
Οι απειλές της Ρωσίας σε ΝΑΤΟ και Φινλανδία – Σουηδία
Η κοινή δήλωση περί της πρόθεσης ένταξης στο ΝΑΤΟ, που έκαναν την Πέμπτη ο πρόεδρος της Φινλανδίας Σαούλι Νιινίστο και η πρωθυπουργός Σάνα Μαρίν, σε συνδυασμό με αντίστοιχη ανακοίνωση προ ημερών της Σουηδής πρωθυπουργού Μαγνταλένας Άντερσον, εκλήφθηκαν από την Μόσχα ως αλλαγή των ισορροπιών στα βόρεια της Ρωσίας και προκάλεσαν μία σφοδρή μεν, αλλά αναμενόμενη αντίδραση. Οι οριστικές και επίσημες αποφάσεις πρόκειται να ληφθούν την Κυριακή 15 Μαΐου και έτσι το Κρεμλίνο έσπευσε να εκτοξεύσει τις απειλές του.
Ο Ρώσος αναπληρωτής πρέσβης στον ΟΗΕ Ντμίτρι Πολιάνσκι διαμήνυσε ότι «αν η Σουηδία και η Φινλανδία ενταχθούν στο ΝΑΤΟ θα μεταβληθούν εν μια νυκτί από ουδέτερες σε εχθρικές χώρες και σε στόχο για τη Ρωσία» και προειδοποίησε Στοκχόλμη και Ελσίνκι ότι αυτή η κίνησή τους «θα συνεπάγεται ορισμένες αντανακλαστικές κινήσεις από τη ρωσική πλευρά». Και πρόσθεσε ξεκάθαρα ότι «εάν υπάρχουν αποσπάσματα του ΝΑΤΟ σε αυτά τα εδάφη, αυτά τα εδάφη θα γίνουν στόχος —ή πιθανός στόχος— για ένα χτύπημα».
Αλλά και το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών σε οργίλη ανακοίνωσή του τονίζει ότι προειδοποίησε την φινλανδική κυβέρνηση ότι «πρέπει να έχει επίγνωση της ευθύνης του και των συνεπειών μιας τέτοιας κίνησης» και τόνισε ότι «η Ρωσία θα αναγκαστεί να προβεί σε αντίποινα, τόσο στρατιωτικο-τεχνικού όσο και άλλου χαρακτήρα, προκειμένου να σταματήσει τη δημιουργία απειλών για την εθνική της ασφάλεια».
Με αφορμή τις δηλώσεις της ηγεσίας του Ελσίνκι, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ σημείωσε ότι η ένταξη της Φινλανδίας στο NATO θα συνιστούσε «σίγουρα» απειλή για τη Ρωσία, τονίζοντας ότι «η διεύρυνση του Συμφώνου και η προσέγγιση του στα σύνορά μας δεν καθιστά τον κόσμο και την ήπειρό μας πιο σταθερό και πιο ασφαλή».
Βομβαρδισμοί στο ανατολικό μέτωπο
Αργά το βράδυ της Πέμπτης σημειώθηκαν βομβαρδισμοί στην πόλη Κρεμεντσούκ στο Ντόνετσκ, όπου χτυπήθηκε και ένα διυλιστήριο, ενώ στην ίδια περιφέρεια αναφέρθηκαν επιθέσεις στις πόλεις Νοβοσέλιφκα, Αβντιίβκα και Λίμαν.
Αλλά και στη βόρεια Ουκρανία, στο Τσερνίχιβ σημειώθηκαν βομβαρδισμοί, γεγονός που φανερώνει ότι το ανατολικό μέτωπο παραμένει πρώτη προτεραιότητα για ρωσικές δυνάμεις, που οποίες πάντως συναντούν και σε αυτή την περιοχή μεγάλες δυσκολίες και καταγράφουν απώλειες.