Ο μυστικός πλούτος και οι συναλλαγές διεθνών ηγετών, πολιτικών και δισεκατομμυριούχων έρχονται στο φως της δημοσιότητας μέσω μια από της μεγαλύτερες διαρροές οικονομικών εγγράφων στην ιστορία. Ο φάκελος που διέρρευσε ονομάστηκε Pandora Papers και αφορά σε αποκαλύψεις για 35 νυν και πρώην ηγέτες και περισσότερους από 300 αξιωματούχους.
Τα έγγραφα αποκαλύπτουν ότι ο Βασιλιάς της Ιορδανίας συγκέντρωσε κρυφά 70 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας και ακίνητη περιουσία στις ΗΠΑ.
Δείχνουν επίσης πώς ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Τόνι Μπλερ και η σύζυγός του εξοικονόμησαν 312.000 λίρες από χαρτόσημα όταν αγόρασαν ένα γραφείο στο Λονδίνο.
Το ζευγάρι αγόρασε μια υπεράκτια εταιρεία που ανήκε στο κτίριο. Η διαρροή συνδέει επίσης τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν με μυστικά περιουσιακά στοιχεία στο Μονακό και δείχνει ότι ο Τσέχος πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπις – που βρίσκεται μπροστά από εκλογές εντός της εβδομάδας – δεν δήλωσε ότι που αγόρασε δύο βίλες για 12 εκατομμύρια λίρες στη νότια Γαλλία μέσω μιας υπεράκτιας επενδυτικής εταιρείας.
Δείτε το αναλυτικό βίντεο από την Washington Post
Πρόκειται για το τελευταίο κρίκο στην μακρά αυτή αλυσίδα των αποκαλύψεων μέσω μεγάλων διαρροών τα τελευταία επτά χρόνια. Προηγήθηκαν οι: τα FinCen Files, τα Paradise Papers, τα Panama Papers και τα LuxLeaks.
Οι εξέταση των φακέλων είναι η μεγαλύτερη οργανωμένη προσπάθεια της διεθνούς κοινοπραξίας των ερευνητικών δημοσιογράφων (ICIJ). Στην έρευνα έλαβαν μέρος περισσότεροι από 650 ρεπόρτερς.
Το BBC αναφέρει ότι σε συνεργασία με τον Guardian και άλλα ΜΜΕ είχε πρόσβαση σε 12 εκατομμύρια έγγραφα από 14 οικονομικές υπηρεσίες σε χώρες όπως οι Βρετανικοί Παρθένοι Νήσοι, ο Παναμάς, η Μπελίζ, η Κύπρος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σιγκαπούρη και η Ελβετία.
Οι φάκελοι περιλαμβάνουν συμφωνίες για σημαντικές δωρεές στους Συντηρητικούς του Ηνωμένου Βασιλείου, εγείροντας κρίσιμα ερωτήματα για τον Μπόρις Τζόνσον καθώς το κόμμα του συνεδριάζει για την ετήσια διάσκεψή του.
Περισσότεροι από 100 δισεκατομμυριούχοι εμφανίζονται στα δεδομένα που διέρρευσαν, καθώς και διασημότητες, ροκ σταρ και ηγέτες επιχειρήσεων. Πολλοί χρησιμοποιούν εταιρείες – κελύφη για να διατηρούν αντικείμενα πολυτελείας όπως ακίνητα και σκάφη αναψυχής, καθώς και ανώνυμους τραπεζικούς λογαριασμούς. Καταγράφεται ακόμη και τέχνη που προέρχεται από λεηλατημένες αρχαιότητες της Καμπότζης μέχρι πίνακες του Πικάσο και τοιχογραφίες του Μπάνκσι.
Τα έγγραφα των Pandora Papers αποκαλύπτουν την εσωτερική λειτουργία του σκιώδους χρηματοπιστωτικού κόσμου, παρέχοντας ένα σπάνιο «παράθυρο» στις κρυφές δραστηριότητες μιας παγκόσμιας οικονομίας offshore που επιτρέπει σε μερικούς από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο να κρύψουν τον πλούτο τους και σε ορισμένες περιπτώσεις να πληρώσουν ελάχιστο ή καθόλου φόρο.
Επιπλέον, αποκαλύπτονται emails, σημειώματα, πιστοποιητικά μετοχών, περίπλοκα διαγράμματα που δείχνουν δαιδαλώδεις εταιρικές δομές. Συχνά, επιτρέπουν στον πραγματικό ιδιοκτήτη εταιρειών αδιαφανών κελυφών να εντοπιστούν για πρώτη φορά.
Τα αρχεία διέρρευσαν στη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) στην Ουάσινγκτον. Η ICIJ μοιράστηκε την πρόσβαση στα δεδομένα που διέρρευσαν με επιλεγμένους συνεργάτες μέσων, συμπεριλαμβανομένων των Guardian, BBC Panorama, Le Monde και Washington Post. Περισσότεροι από 600 δημοσιογράφοι έχουν «κοσκινίσει» τους φακέλους στο πλαίσιο μιας μαζικής παγκόσμιας έρευνας.
Αναφορικά με την Ελλάδα, τα Pandora Papers αποκαλύπτουν οικονομικά στοιχεία 283 ιδιοκτητών εταιρειών.
Ποιοι νυν και πρώην ηγέτες εντοπίζονται στην αποκάλυψη των Panama Papers
Βασιλιάς Αμπντουλάχ Β΄- Ιορδανία
Τα Pandora Papers περιλαμβάνουν στοιχεία τον βασιλιά της Ιορδανίας, Αμπντουλάχ Β΄, ο οποίος, όπως διαπιστώνεται από έγγραφα, έχει συγκεντρώσει μια μυστική αυτοκρατορία 100 εκατομμυρίων δολαρίων που εκτείνεται στο Μαλιμπού, την Ουάσινγκτον και το Λονδίνο.
Ο βασιλιάς της Ιορδανίας αρνήθηκε να απαντήσει σε συγκεκριμένες ερωτήσεις, αλλά είπε ότι δεν θα υπήρχε τίποτα ακατάλληλο για τον ιδιοκτήτη ακινήτων μέσω υπεράκτιων εταιρειών. Η Ιορδανία φάνηκε να έχει αποκλείσει τον ιστότοπο του ICIJ την Κυριακή, λίγες ώρες πριν από την κυκλοφορία των εφημερίδων.
Ιλχάμ Αλίεφ – Πρόεδρος Αζερμπαϊτζάν
Τα αρχεία δείχνουν επίσης ότι η κυρίαρχη οικογένεια Αλίεφ του Αζερμπαϊτζάν έχει ανταλλάξει κοντά στα 400 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας τα τελευταία χρόνια.
Ένα από τα ακίνητά τους πωλήθηκε στο στέμμα της βασίλισσας, το οποίο τώρα εξετάζει πώς κατέβαλε 67 εκατομμύρια λίρες σε μια εταιρεία που λειτουργούσε ως μέτωπο για την οικογένεια που διοικεί μια χώρα που κατηγορείται συνήθως για διαφθορά. Οι Αλίγιεφ αρνήθηκαν να σχολιάσουν.
Τόνι Μπλέρ – πρώην πρωθυπουργός Βρετανίας
Ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλέρ και η σύζυγός του αγόρασαν το γραφείο αξίας 6,5 εκατομμυρίων λιρών στη Μαριλέμπον, αποκτώντας μια offshore στις βρετανικές Παρθένες Νήσους(BVI). Ενώ η κίνηση δεν ήταν παράνομη και δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Μπλερ προσπάθησε προληπτικά να αποφύγει τους φόρους ιδιοκτησίας, η συμφωνία υπογραμμίζει ένα κενό που επέτρεψε στους πλούσιους ιδιοκτήτες ακινήτων να μην πληρώνουν φόρο που είναι συνηθισμένο για τους απλούς Βρετανούς.
Αντρέι Μπάμπις – Πρωθυπουργός Τσεχίας
Ένα άλλο όνομα που αναφέρεται στα Pandora Papers είναι ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Αντρέι Μπάμπις, ένας δισεκατομμυριούχος που εξελέγη το 2017 με την υπόσχεση να πατάξει τη διαφθορά. Τα στοιχεία που διέρρευσαν αποδεικνύουν ότι το 2009 ο Μπάμπις διοχέτευσε 22 εκατομμύρια δολάρια σε δίκτυο εταιρειών, προκειμένου να αγοράσει μία έπαυλη κοντά στην Κυανή Ακτή, η οποία μεταξύ άλλων διαθέτει δύο πισίνες και ιδιωτικό κινηματογράφο. Σύμφωνα με την τσεχική ιστοσελίδα Investigace.cz η ιδιοκτησία των εταιρειών αυτών δεν περιλαμβανόταν στη δήλωση περιουσιακών στοιχείων που είχε υποβάλει ο Αντρέι Μπάμπις. Ο ίδιος δεν απάντησε σε σχετικό ερώτημα του δικτύου.
Σακίρα
Σε υπεράκτιες εταιρείες καταφεύγουν και πολλοί αστέρες του θεάματος. Ένα παράδειγμα είναι η δημοφιλής τραγουδίστρια Σακίρα. Ο δικηγόρος της δηλώνει πάντως ότι όλοι οι λογαριασμοί της Σακίρα έχουν δηλωθεί και επιπλέον δεν της προσφέρουν κάποια προνομιακή φορολογική μεταχείριση.
Ουχούρου Κενιάτα – Πρόεδρος Κένυας
Ο πρόεδρος της Κένυας Ουχούρου Κενιάτα, γόνος πολιτικής δυναστείας που εξελέγη με «σημαία» την καταπολέμηση της διαφθοράς, φέρεται ως ιδιοκτήτης – μαζί με τη μητέρα του – κρυφής εταιρείας στον Παναμά.
Θα δεχτεί πίεση για να εξηγήσει γιατί αυτός και οι στενοί συγγενείς του συγκέντρωσαν υπεράκτια περιουσία άνω των 30 εκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων περιουσιών στο Λονδίνο. Ο Kenyatta δεν απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με το εάν ο πλούτος της οικογένειάς του δηλώθηκε στις αρμόδιες αρχές της Κένυας.
Νίκος Αναστασιάδης – Πρόεδρος Κυπριακής Δημοκρατίας
Και στην Κύπρο, ο πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης μπορεί να κληθεί να εξηγήσει γιατί μια δικηγορική εταιρεία που ίδρυσε, κατηγορήθηκε ότι έκρυβε τα περιουσιακά στοιχεία ενός αμφιλεγόμενου Ρώσου δισεκατομμυριούχου πίσω από ψεύτικους ιδιοκτήτες εταιρειών. Η εταιρεία αρνείται οποιαδήποτε παράβαση, ενώ ο Κύπριος πρόεδρος λέει ότι έπαψε να έχει ενεργό ρόλο στις υποθέσεις της αφού έγινε αρχηγός της αντιπολίτευσης το 1997.
