Απαντήσεις για τις καταστροφικές πυρκαγιές των τελευταίων ημερών επιχειρεί να δώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη Τύπου που βρίσκεται σε εξέλιξη.
O πρωθυπουργός αναφερόμενος στους χειρισμούς των τελευταίων ημερών είπε ότι «πετύχαμε να προστατεύσουμε χιλιάδες ανθρώπους, χάσαμε όμως δάση και περιουσίες και είμαστε εδώ να μιλήσουμε για όλα, το τι μας δίδαξε αυτή η δοκιμασία και πώς θα γίνουμε καλύτεροι».
«Η κλιματική κρίση είναι εδώ και μας δείχνει ότι όλα πρέπει να αλλάξουν. Από τη λειτουργία του κράτους μέχρι και την καθημερινή συμπεριφορά του πολίτη», είπε ακόμη και πρόσθεσε ότι «κυρίαρχος στόχος μας είναι η προστασία της ζωής, των ανθρώπων και των ζωών. Ακολουθεί η προστασία των σπιτιών, των κρίσιμων υποδομών και του περιβάλλοντος. Η κλιματική κρίση επιβάλλει πλέον μία δραστικά διαφορετική αντιμετώπιση. Οι νέες συνθήκες δικαιώνουν τη δική μου επιλογή να καταστεί το περιβάλλον εθνικός στόχος προτεραιότητας. Η απολιγνιτοποίηση, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ μάς δίνουν πολύ ισχυρά χρηματοδοτικά εργαλεία. Και με τον νέο κλιματικό νόμο που θα ψηφιστεί εντός των επομένων μηνών, η Ελλάδα θα καταθέσει στα διεθνή φόρα τολμηρές προτάσεις. Στη MED9 θα καταστεί η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής κυρίαρχο θέμα. Φιλοδοξία μου είναι να υπογράψουμε τη Διακήρυξη των Αθηνών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο».
Ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για ένα μεσογειακό φαινόμενο και μια κοινή κρίση για όλους μας, φέρνοντας το παράδειγμα της Σικελίας, της Τουρκίας και άλλων χωρών.
«Δεσμεύομαι να ξανακερδίσουμε ό,τι χάσαμε. Αυτή είναι η καλύτερη απάντηση στην οργή όσων είδαν τις περιουσίες τους να χάνονται, για αυτό δεσμευτήκαμε και αυτό κάναμε. Οι αποζημιώσεις θα αρχίσουν να καταβάλλονται σε λίγες μέρες. Αφορούν όλους τους πληγέντες, ειδικά η Εύβοια όμως θα κάνει μια νέα αρχή».
«Οι ευθύνες θα αποδοθούν την κατάλληλη στιγμή»
Κληθείς να σχολιάσει τη φράση ότι οι ευθύνες θα αποδοθούν ο πρωθυπουργός είπε ότι «καταρχάς ζήτησα συγγνώμη από τους πολίτες γιατί το αισθάνθηκα ως μια προσωπική ανάγκη. Όταν αυτό που βλέπεις γύρω σου σε συγκλονίζει οφείλεις να κοιτάς τι δεν πήγε καλά και να προσπαθείς να το διορθώσεις. Ηταν μια αυθόρμητη συμπεριφορά αλλά και μια πολιτική πράξη. Η “συγγνώμη” σηματοδοτεί την απόφαση για δράση για να μην επαναληφθεί αυτή η εμπειρία. Κάνουμε την αυτοκριτική μας και κάποια μαθήματα τα έχουμε πάρει. Οι ευθύνες στον βαθμό που μπορούν να προσωποποιηθούν θα αποδοθούν την κατάλληλη στιγμή όχι την ώρα της μάχης. Οι ευθύνες δεν αφορούν μόνο σε πρόσωπα, μπορεί να είναι επιχειρησιακές, πολιτικές μπορεί να αφορούν και σε δομές και διαδικασίας και πρέπει να αποδίδονται όχι εν βρασμώ αλλά μετά από σκέψη. Λάθη δεν κάνει μόνο όποιος δεν κάνει απολύτως τίποτα. Κάναμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό, αλλά είναι σαφές ότι σε κάποιες περιπτώσεις αυτό δεν ήταν αρκετό».
Σε ερώτηση για το τι θα κάνει η Επιτροπή Μπένου, ο πρωθυπουργός είπε ότι «οι πολίτες δεν θα είναι αβοήθητοι το κράτος θα είναι δίπλα τους και πως ζήτησε βοήθεια από έναν έμπειρο άνθρωπο που γνωρίζει να χτίζει ο ίδιος μέσα από συντρίμμια, προκειμένου να χτίσουμε το μέλλον της Εύβοιας». Είπε ακόμη ότι οι παρεμβάσεις θα γίνουν σε δυο επίπεδα. Πρώτον βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις ανακούφισης πληγέντων αλλά και δεύτερον άμεσες παρεμβάσεις για το φυσικό περιβάλλον ώστε οι περιοχές που επλήγησαν να προστατευθούν από καιρικά φαινόμενα.
Το πακέτο της στήριξης στην Βόρεια Εύβοια είναι το ενδεδειγμένο και όχι γενναιόδωρο είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι πρέπει να γίνει γρήγορα η εκταμίευση των χρημάτων και να ενοποιηθούν σε μια πλατφόρμα όλα τα Ταμεία αρωγής για να γίνει μια αίτηση απο τους πολίτες να αποζημιωθούν.
«Γνωρίζω τον κ. Μπένο καλά, έχω προσωπική άποψη, και την επόμενη Τετάρτη θα συναντηθώ μαζί του για να βάλουμε μπρος τη μακροπρόθεσμη δουλειά ανάταξης της οικονομίας της περιοχής με έργα υποδομής» είπε ο κ. Μητσοτάκης τονίζοντας ότι «θα έχουμε αντικειμενική εκτίμηση ζημιάς στον αγροτικό τομέα και θα στηρίξουμε τον τουρισμό της Βόρειας Εύβοιας. Έχουμε χρηματοδοτικά εργαλεία και τη γνώση να πετύχουμε την ανάταξη. Καταλαβαίνω απόλυτα την οργή και την απογοήτευση των κατοίκων της βόρειας Εύβοιας».
«Συλλογική κατάκτηση της χώρας το 112»
Σε ό,τι αφορά στην κριτική της αντιπολίτευσης ότι οι κάτοικοι της Βόρειας Εύβοιας αφέθηκαν στην τύχη τους ο Κυρ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για χυδαία σπέκουλα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και μέσα ενημέρωσης για το σύστημα των εκκενώσεων. «Τέτοια υπηρεσία όπως το 112 δεν έχουν χώρες που μπορεί να είναι πιο προηγμένες από την Ελλάδα, όπως η Γερμανία. Άρα μας ασκείται κριτική γιατί προστατεύσαμε την ανθρώπινη ζωή; Το ότι έχουμε μια κουλτούρα εκκενώσεων αποτελεί συλλογική κατάκτηση της χώρας».
Τα εναέρια μέσα ήταν περισσότερα από κάθε άλλη φορά είπε ο πρωθυπουργός απαντώντας σε σχετική ερώτηση, τονίζοντας ότι υπήρχαν επιπλέον 20 εναέρια μέσα, από τα ρωσικά αεροσκάφη Ιλιούσιν, έως τα μικρά ελικοφόρα που απεστάλησαν από πολλές χώρες. Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι ο κ. Χαρδαλιάς εξήγησε ότι όλα δεν πετάνε ταυτόχρονα, τα μισά πετάνε και τα άλλα εφοδιάζονται και πρόσθεσε ότι τα ενάερια μέσα ήταν αποτελεσματικά. Πρόσθεσε επίσης ότι στο σχέδιο της Πολιτικής προστασίας που εκπονήθηκε πριν από τις πυρκαγιές, προβλέπεται σημαντικότατη ενίσχυση του στόλου με απόκτηση νέων Καναντέρ και μικρών ελικοφόρων, καθώς και ιδιωτικών ελικοπτέρων. «Δεν είναι πανάκεια τα εναέρια μέσα αλλά είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Στο ερώτημα που ήταν τα εναέρια μέσα η απάντηση δόθηκε από τον κ. Χαρδαλιά. Δυστυχώς όμως δεν μπορούμε να έχουμε ένα εναέριο μέσο για κάθε εστία πυρκαγιάς» συμπλήρωσε ο κ.Μητσοτάκης.
«Λυπάμαι που δεν τα καταφέραμε στο Τατόι»
Απαντώντας στη συνέχεια σε ερώτηση σχετικά με το τι φταίει τελικά, ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας, τα πρόσωπα που διαχειρίστηκαν την πυρκαγιά ή αποδείχθηκε ανεπαρκές το επιτελικό κράτος, ο πρωθυπουργός επεσήμανε:
«Θεωρώ πολύ σημαντικό να δούμε με καθαρό μυαλό τι πήγε λάθος και πώς θα γίνουμε καλύτεροι από δω και στο εξής.
Πιστεύω ότι ορισμένες από αυτές τις προτεραιότητες που θα προσπαθήσω να σας δώσω σύντομα είχαν ήδη αναδειχθεί και αποτελούσαν μέρος του σχεδιασμού μας.
Γίνεται μια μεγάλη κουβέντα για το ζήτημα της πρόληψης που παίζει σημαντικό ρόλο στη συνολική διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων και την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών. Δώσαμε 51 εκατομμύρια φέτος για πρόληψη και προγραμματίζουμε να δώσουμε πολύ περισσότερα. Πρέπει να είμαστε σίγουροι όμως ότι αυτή οι πόροι θα μπορούν να απορροφηθούν σωστά.
Έδωσε στη συνέχεια δύο παραδείγματα σχετικά με το τι δούλεψε και τι δεν δούλεψε σωστά επισημαίνοντας πως με πρωτοβουλία της Πολιτικής Προστασίας καθαρίστηκαν 19 οικισμοί και κοινότητες, όπου κρίναμε ότι έπρεπε να παρέμβουμε για να γλιτώσουμε κάποιες απ’ αυτές. Η Ιπποκράτειος Πολιτεία ήταν μία απ’ αυτές και γι’ αυτό σώθηκε ο οικισμός αν και χάθηκαν κάποια σπίτια.
Τα βασιλικά κτήματα είναι, πρέπει να σας πω, μέσα στην καρδιά μου όπως και για πολλούς Αθηναίους. Είχαμε θέσει προτεραιότητα να παρέμβουμε και να μην έχουμε κάποια ζημιά και λυπάμαι που δεν τα καταφέραμε. Όμως δεν είναι ότι δεν προσπαθήσαμε.
Ένα μεγάλο πρόβλημα προέκυψε από τη φωτιά στη Βαρυμπόμπη την οποία δυστυχώς δεν προφθάσαμε να καθαρίσουμε».
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός τόνισε πως πρέπει να δοθεί έμφαση στη γρήγορη προσβολή της φωτιά από αέρος, ώστε να υπάρχει παρέμβαση όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην αρχή της πυρκαγιάς.
«Υπάρχουν προβλήματα που αφορούν την οργάνωση, τις αρμοδιότητες, τη στελέχωση ειδικά των δασικών υπηρεσιών».
Τόνισε πως υπάρχει πλέον μία ενιαία δασική πολιτική και δύο πυλώνες: η Πολιτική Προστασία για τη διαχείριση της κρίσης και το Υπουργείο Περιβάλλοντος που θα χαράσσει τη δασική πολιτική και θα υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη όσμωση των δύο αυτών πυλώνων.
Στη συνέχεια υπογράμμισε τη δυσκολία στις περιπτώσεις που έχουμε συμβίωση του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος. Είναι σαφές ότι πια ότι πρέπει να δημιουργηθεί μία ζώνη, πλάτους που θα μας ορίσουν οι ειδικοί στα οποία δεν θα μπορούμε να φυτέψουμε πεύκα αλλά άλλα βραδύκαυστα φυτά.
«Άλλα πολλά πρέπει να αλλάξουν και στο κομμάτι αυτό» είπε ο πρωθυπουργός και τόνισε όσον αφορά το Επιτελικό Κράτος ότι «το Επιτελικό Κράτος δεν σβήνει φωτιές με τη μάνικα αλλά συντονίζει, ορίζει προτεραιότητες, αξιολογεί και επιβλέπει» προσθέτοντας ότι έχει πετύχει πάρα πολλά αυτούς τους μήνες.
«Τολμώ να πω σε αυτούς που μας ασκούν κριτική ότι αυτό που παραλάβαμε δε ήταν σίγουρα επιτελικό και σε πολλές περιπτώσεις ούτε κράτος», κατέληξε.
«Ο καύσωνας μετέτρεψε τη χώρα σε πυριτιδαποθήκη»
Σε ερώτηση για τα λάθη που έγιναν αλλά και για το ότι στις 15 ιουνίου, όταν η κυβέρνηση ανακοίνωνε τη δέσμη μέτρων για την αντιπυρική περίοδο, το σχέδιο προέβλεπε την πρόληψη και όχι την παρέμβαση εκ των υστέρων, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι «εκ του αποτελέσματος κρινόμαστε. Πέρσι είχαμε ελάχιστε πυρκαγιές αλλά φέτος βιώσαμε αυτό που βιώσαμε» είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι «ήταν πρωτοφανής ο καύσωνας που μετέτρεψε τη χώρα σε πυριτιδαποθήκη με αποτέλεσμα όλες οι πυρκαγιές που ξεκίνησαν – όχι όλες τυχαία, 600 ξέσπασαν μέσα σε επτά μέρες – κάποιες δεν ξέφυγαν αλλά κάποιες άλλες ξέφυγαν. Του χρόνου θα είμαστε καλύτεροι. Θα παρέμβουμε προληπτικά. Δεν μπορώ να ακυρώσω την προετοιμασία που έγινε αλλά το φαινόμενο ξεπέρασε τις δυνατότητές μας και το επίπεδο προετοιμασίας μας».
Όσο για το εάν καθυστερήσαμε να θέσουμε το αίτημα στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, ο πρωθυπουργός είπε ότι το αίτημα κατατέθηκε εντός ολίγων ωρών. «Ο μηχανισμός κινητοποιήθηκε, η βοήθεια που εστάλη ήταν πολύ σημαντική, μάθαμε πως να δουλεύουμε και με οργανωμένα σώματα πυροσβεστικής από άλλες χώρες, άρα και σε αυτό θα γίνουμε καλύτεροι. Ξεπεράσαμε τις προσδοκίες, σηκώθηκαν πολλά τηλέφωνα και από εμένα προσωπικά για να έχουμε αυτή τη βοήθεια. Δεν ήρθε μόνη της. Η διπλωματία αλληλεγγύης μπορεί να ασκηθεί από τη χώρα μας» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Κληθείς να σχολιάσει τα όσα λέγονται ότι κάηκαν εκτάσεις για να τοποθετηθούν ανεμογεννήτριες είπε ότι «δεν χρειάζεται να καούν τα δάση για να γίνει αυτό, οι ανεμογεννήτριες μπορούν να γίνουν και μέσα σε αυτά».
«Η δικαιοσύνη θα ερευνήσει αν υπήρξε οργανωμένο σχέδιο εμπρησμών»
Όσο για το εάν υπήρξε οργανωμένο σχέδιο εμπρησμών, ο πρωθυπουργός απάντησε: «Έχω εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη και πιστεύω ότι θα καταλήξει σε ένα πόρισμα. Είναι βέβαιο ότι δεν ήταν όλες οι πυρκαγιές τυχαίες. Δεν έχω όμως τα στοιχεία για να πω αν ήταν οργανωμένο σχέδιο. Αλλά το γεγονός ότι είχαμε αυτές τις θερμοκρασίες έκανε το έργο των εμπρηστών πολύ πιο εύκολο».
Ανυπόσταση τη συζήτηση για τις αλλαγές χρήσης στις καμένες εκτάσεις
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο πρωθυπουργός είπε πως θα εκδοθεί σήμερα κιόλας Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου προκειμένου να επιταχυνθεί, κάτι που είναι διασφαλισμένο από το Σύνταγμα, πως οι καμένες εκτάσεις θα αναδασωθούν.
Ο πρωθυπουργός μίλησε στην συνέχεια για την μετάβαση σε μία οικονομία εμηδενικών εκπομπών ρύπων χρησιμοποιώντας τον ήλιο και την θάλασσα. «Δεν χρειάζεται να καούν τα δάση για να μπουν ανεμογεννήτριες» είπε. Τόνισε δε πως κάποια υπόγεια ρεύματα συναντήθηκαν. «Οι αντιεμβολιαστές υιοθέτησαν αυτές τις θεωρίες» είπε χαρακτηριστικά.
Έχουμε εξασφαλίσει τους πόρους για το σχέδιο «Αιγίς»
Ο πρωθυπουργός μίλησε για την αναδιοργάνωση της Πολιτικής Προστασίας. «Για πρώτη φορά αποκτά το δικό της πρόγραμμα», ύψους 700 εκατ. Ευρώ καθώς και χρήματα από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης και αυτά τα χρήματα έχουν εξασφαλιστεί πριν από τις πυρκαγιές.
«Η Πολιτική Προστασία δεν αφορά μόνο σε πυρκαγιές. Έχουμε σεισμούς, πλημμύρες, ατυχήματα, όλα αυτά ανήκουν στην αρμοδιότητα της Πολιτικής Προστασίας», είπε ο πρωθυπουργός. Τα τελευταία 30 χρόνια όπως είπε ο πρωθυπουργός είπε πως έχουν αυξηθεί οι εκτάσεις δασών γιατί έχει εγκαταλειφθεί η ύπαιθρος και πολλά χωράφια έγιναν δάση.
Όπως είπε, πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα η προστασία των δασών που υπάρχουν και δεν κάηκαν, όπως η κεντρική Εύβοια. Για όλα τα δάση που έχουν ιδιαίτερη οικολογική σημασία πρέπει να καταρτιστούν ειδικά σχέδια. «Ελπίζω να έχουμε την διακομματική στήριξη για να προχωρήσουμε σε αυτές τις παρεμβάσεις».
Δεν είναι επιλογή οι πρόωρες εκλογές: Θα εξαντλήσουμε την τετραετία
Σε σχετικό ερώτημα ο κύριος Μητσοτάκης είπε πως δεν αποτελεί επιλογή η προσφυγή στις κάλπες και πως η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία. Συνέχισε δε λέγοντας πως η οικονομία θα ανακάμψει γρήγορα, όπως δείχνουν οι περισσότερες προβλέψεις.
