Περισσότερο φως στα αμφιλεγόμενα πειράματα κέρδους – λειτουργίας, γνωστά στην επιστημονική κοινότητα ως «Gain of Function» με τα οποία παγκοσμίως διαφοροποιούνται ή μετατρέπονται γενετικά μέσω πειραμάτων σε τουλάχιστον 13 εργαστήρια ανά τον κόσμο επιπέδου BLS 4, επικίνδυνα παθογόνα και μολυσματικοί ιοί, όπως φέρεται να γίνονταν και στο εργαστήριο της κινεζικής Γουχάν, με στόχο την εύρεση νέων θεραπειών ή εμβολίων ενάντια σε αναδυόμενους επικίνδυνους ιούς, ρίχνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας απαντώντας στην ΕΡΤ, σχετικά με την διεξαγωγή αυτών των πειραμάτων.
Ο ΠΟΥ τονίζει με έμφαση πως «λόγω των προφανών σοβαρών κινδύνων που ενδέχεται να ενέχουν τα πειράματα αυτά, συνιστάται ιδιαίτερα, να μην πραγματοποιούνται, εκτός και εάν υπάρχουν σαφώς επιτακτικοί λόγοι, καθώς και αυστηρή εποπτεία ασφάλειας».
Η δήλωση αυτή του οργανισμού επιβεβαιώνει κατ ουσίαν τη συνεχιζόμενη διεξαγωγή τέτοιων πειραμάτων με επικίνδυνα παθογόνα από επιστήμονες σε πολλές χώρες, σε επίπεδα ασφάλειας που ποικίλουν μεταξύ τους. Τέτοια πειράματα φέρεται να διεξήγαγαν με κορονoϊούς και οι επιστήμονες στο Ιολογικό εργαστήριο της Γουχάν, στα οποία σύμφωνα με επίσημα έγγραφα αλλά και πρόσφατα βίντεο από το ίδιο το εργαστήριο, φαίνεται ότι δεν τηρούνταν σε πολλές των περιπτώσεων τα προβλεπόμενα επίπεδα βιοασφάλειας. Αυτό το γεγονός ενισχύει όλο και περισσότερο τα σενάρια ενός πιθανού ατυχήματος είτε μέσω μόλυνσης των συνεργατών του εργαστηρίου τον Νοέμβριο του 2019 όπως υποστηρίζουν οι ΗΠΑ, είτε μέσω διαφυγής του ιού στο περιβάλλον προκαλώντας την πανδημία.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μπροστά ακριβώς στους κινδύνους που ενέχουν τέτοιου είδους πειράματα, υπογράμμισε , ότι ήδη από το 2010, είχε δημοσιεύσει σχετική οδηγία με τίτλο «Υπεύθυνη Έρευνα για τις Επιστήμες της Ζωής για την Παγκόσμια Ασφάλεια Υγείας» ως έγγραφο καθοδήγησης στο οποίο εξετάζονταν οι τύποι έρευνας στον τομέα των βιοεπιστημών που μπορούν να προκαλέσουν ανησυχία, αναφέροντας μάλιστα και παραδείγματα.
Το έγγραφο περιγράφει μια σειρά συμπληρωματικών επιλογών πολιτικής καθοδήγησης για τη διαχείριση τέτοιων πιθανών κινδύνων ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν προορίζονται να είναι αμοιβαία αποκλειστικοί όπως οι μηχανισμοί εποπτείας της έρευνας, τις πολιτικές για την χρηματοδότηση των οργανισμών και ερευνητών, τους νόμους και κανονισμούς, τους κώδικες δεοντολογίας καθώς και τα ζητήματα που αφορούν την ευαισθητοποίηση και τις εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες σε επιστημονικές κοινότητες, και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και το κοινό. Προτείνει επίσης ένα πλαίσιο διαχείρισης βιολογικών κινδύνων και ένα ερωτηματολόγιο αυτοαξιολόγησης για όσους πραγματοποιούν έρευνα για τις βιοεπιστήμες, που θα μπορούσαν δυνητικά να την καταχραστούν, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης τεχνολογιών συνθετικής βιολογίας.
Το 2021, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, σύμφωνα με όσα ανέφερε, επανήλθε στο θέμα και προχώρησε στην αναθεώρηση της ορολογίας γύρω από τους κανόνες που πρέπει να διέπουν την υπεύθυνη έρευνα στις βιοεπιστήμες και στις έρευνες διπλού σκοπού (έρευνες κέρδους – λειτουργίας) με στόχο την ενημέρωση της καθοδήγησης σε αυτόν τον τομέα εργασίας, ιδίως υπό το φως των βιοϊατρικών εξελίξεων από το 2010. Κυκλοφόρησε για αυτό τον λόγο τον Δεκέμβριο του 2020 την 4η έκδοση του εγχειριδίου βιοασφάλειας εργαστηρίων
Αυτό το εγχειρίδιο χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα σε όλα τα επίπεδα εργαστηρίων κλινικής και δημόσιας υγείας, καθώς και άλλων βιοϊατρικών τομέων παγκοσμίως, χρησιμεύοντας ως ένα de facto παγκόσμιο πρότυπο που παρουσιάζει τις βέλτιστες πρακτικές και θέτει κανόνες στη βιοασφάλεια.
