Υπερψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής το φορολογικό νομοσχέδιο με τίτλο «Μέτρα για την ενίσχυση του εισοδήματος, φορολογικά κίνητρα για την καινοτομία και τους μετασχηματισμούς επιχειρήσεων και άλλες διατάξεις».
Το νομοσχέδιο προβλέπει μειώσεις φόρων, μέτρα ενίσχυσης του εισοδήματος των πολιτών, καθώς και μεταρρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της φορολογικής νομοθεσίας και του διοικητικού μοντέλου που διέπει την ΑΑΔΕ, ώστε να καταστεί πιο αποτελεσματικό. Επιπλέον, νομοθετήθηκαν κίνητρα για την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας.
Τι προβλέπει ο φορολογικός νόμος
Οι κυριότερες διατάξεις του νέου φορολογικού νόμου αφορούν τα εξής:
- Παράταση αναστολής ΦΠΑ για νέες οικοδομές έως τις 31.12.2025.
- Μόνιμη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ των διατηρητέων κτιρίων αξίας έως 400.000 ευρώ.
- Αύξηση των μισθολογικών απολαβών των σπουδαστών των Σχολών Ενόπλων Δυνάμεων προκειμένου να εξισωθούν με τις αντίστοιχες αποδοχές των σπουδαστών των Σχολών των Σωμάτων Ασφαλείας.
- Απαλλαγή υπόχρεων νομικών προσώπων ή φυσικών προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα από την καταβολή του ανάλογου φόρου εισοδήματος για εκείνες τις οφειλές που διεγράφησαν μερικώς ή ολικώς στο πλαίσιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Πρόκειται για επαναφορά σχετικής διάταξης που ίσχυε μέχρι τα τέλη του 2020 και στόχο έχει να συμβάλει στην επαναφορά τους σε μια υγιή επιχειρηματική πορεία. Αφορά φόρο εισοδήματος που οφείλεται από 1.1.2024 και εφεξής.
- Δίνεται η δυνατότητα σε αλληλεγγύως ευθυνόμενα πρόσωπα (π.χ. μέλη ενός νομικού προσώπου με οφειλές) να εξυπηρετήσουν απολεσθείσα ρύθμιση οφειλής του νομικού προσώπου στο οποίο συμμετέχουν. Παρέχεται έτσι η δυνατότητα στα φυσικά πρόσωπα να εξοφλήσουν το χρέος υπό τους ίδιους όρους που θα εξοφλούσε το νομικό πρόσωπο, μέσω αναβίωσης της ρύθμισης.
- Προβλέπεται το δικαίωμα επιλογής ως προς τους κανόνες φορολόγησης του ΑΚΕΣ (Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών).
Προσυμπλήρωση φορολογικών δηλώσεων
Οσον αφορά τις υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων εκ μέρους του Δημοσίου τομέα για την προσυμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων επέρχονται οι εξής αλλαγές:
- Εξειδικεύονται περαιτέρω οι φορείς του δημοσίου τομέα που πρέπει να εγγραφούν στο Μητρώο και τα ευθυνόμενα πρόσωπα αυτών.
- Προβλέφθηκε η δυνατότητα αλλαγής των ευθυνόμενων προσώπων μέχρι την καταληκτική ημερομηνία αποστολής των στοιχείων.
- Προβλέφθηκε ανώτατο όριο για τα επιπλέον 50 ευρώ ανά μέρα καθυστέρησης.
- Προβλέφθηκε η δυνατότητα μη επιβολής προστίμου σε περιπτώσεις αποστολής μικρού αριθμού ή ποσοστού εσφαλμένων στοιχείων.
Μειώσεις φόρων και ενίσχυση του εισοδήματος
Επίσης, στον νέο νόμο περιλαμβάνονται 12 μειώσεις φόρων και μέτρα ενίσχυσης του εισοδήματος των πολιτών.
Μειώσεις φόρων το 2025
Στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται μέτρα που ανακοινώθηκαν από τον πΠρωθυπουργό στη ΔΕΘ και συγκεκριμένα προβλέπονται οι εξής παρεμβάσεις:
- Μείωση κατά 1 επιπλέον μονάδα των ασφαλιστικών εισφορών. Υπενθυμίζεται ότι οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν μειωθεί ήδη τα τελευταία χρόνια από την παρούσα κυβέρνηση κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες. Από την επιπλέον μείωση αυτή θα ωφεληθούν τόσο οι εργοδότες (μέσω της περαιτέρω μείωσης του μη μισθολογικού κόστους) όσο και οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα μέσω της αύξησης των καθαρών αποδοχών τους.
- Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για όλα τα φυσικά πρόσωπα (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι καθώς και εργαζόμενοι που αμείβονται με «μπλοκάκι»).
- Απαλλαγή φόρου εισοδήματος για 3 έτη για ακίνητα που θα ενοικιαστούν τα οποία δηλώνονταν προηγουμένως ως κενά ή είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση.
Συγκεκριμένα, αφορά κατοικίες:
α) έως 120 τ.μ., β) για τις οποίες θα συναφθούν συμβόλαια τουλάχιστον τριετούς μίσθωσης μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2025,
γ) οι οποίες τα φορολογικά έτη 2022, 2023 και 2024 (αν η μίσθωση καταρτίζεται το 2025) είχαν δηλωθεί ως κενά ακίνητα (έντυπο Ε2) ή δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένα ακίνητα ούτε ως κύριες ή δευτερεύουσες κατοικίες των εκμισθωτών, ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενα, ούτε δωρεάν παραχωρούμενα ακίνητα (έντυπα Ε1 και Ε2) ή είχαν διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση.
- Απαλλαγή από τον φόρο ασφαλίστρων (15%) των συμβολαίων υγείας για παιδιά έως 18 ετών. Σε περίπτωση οικογενειακού ή ομαδικού συμβολαίου ο φόρος μειώνεται αναλογικά με τον αριθμό των ανήλικων μελών που καλύπτει.
- Διπλάσια μείωση ΕΝΦΙΑ από το 2025 (από 10% σε 20%) για κατοικίες φυσικών προσώπων, φορολογητέας αξίας έως 500.000 ευρώ, που είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές (πυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα). Προϋπόθεση είναι η ασφάλιση να αφορά το προηγούμενο έτος με διάρκεια τουλάχιστον 3 μηνών. Αν η διάρκεια της ασφάλισης των προηγούμενων εδαφίων είναι μικρότερη του 1 έτους, η μείωση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. προσαρμόζεται αναλογικά.
- Κατάργηση τέλους σταθερής τηλεφωνίας (5%) για συνδέσεις με οπτική ίνα (≥100 Μbps).
- Φοροαπαλλαγή οικειοθελών παροχών επιχειρήσεων για νέους γονείς. Συγκεκριμένα προβλέπονται εξαιρέσεις από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία:
α) για επίδομα έως 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο που αποκτά ο εργαζόμενος και καταβάλλεται μέσα σε 12 μήνες από τον τοκετό, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο,
β) για παροχή έως 5.000 ευρώ ετησίως που χορηγούν οι εργοδότες στους εργαζόμενους για την κάλυψη δαπάνης βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών.
Φορολόγηση αμοιβής για εφημερίες ιατρών με συντελεστή 22%. Το μηναίο καθαρό όφελος μεσοσταθμικά για τους ιατρούς υπολογίζεται σε 150 ευρώ και σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνάει τα 200.
- Παροχή κινήτρων για συγχωνεύσεις και εξαγορές επιχειρήσεων που αφορούν στη «μικρή» επιχειρηματικότητα, συνολικού κόστους 40 εκατ. ευρώ (βλ. παρακάτω).
- Για το 2025 προβλέπονται επίσης, με νόμο που έχει ήδη ψηφιστεί, μειώσεις φόρων χαρτοσήμου σε μια σειρά από συναλλαγές (τόκους εταιρικών δανείων, οικοδομικές άδειες, χρησικτησία, γάμους, ασφαλιστήρια συμβόλαιο κ.τ.λ.), συνολικού δημοσιονομικού κόστους 30 εκατ. ευρώ.
- Υπενθυμίζεται πως με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή πρόσφατα μονιμοποιήθηκε η επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο, μέτρο συνολικού δημοσιονομικού κόστους 100 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
- Παράταση αναστολής ΦΠΑ για νέες οικοδομές έως τις 31.12.2025. Στόχος της διάταξης είναι η τόνωση της αγοράς ακινήτων και η προσέλκυση επενδύσεων, ενώ η ρύθμιση λειτουργεί και προς όφελος των αγοραστών ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών προσώπων που προορίζουν το ακίνητο για ιδιωτική στεγαστική χρήση
Επιπλέον των παραπάνω, με το νομοσχέδιο προβλέπεται:
- Παράταση έως την 31η Δεκεμβρίου 2026 της αναστολής επιβολής φόρου υπεραξίας από μεταβίβαση ακινήτων.
- Μείωση 50% του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για ελεύθερους επαγγελματίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους και έχουν την κυρία κατοικία τους σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μικρότερο των 1.500 κατοίκων.
- Η κατ’ έτος αύξηση των ορίων κάθε κλίμακας της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (Ε.Α.Σ.) κατά τρόπο που αντιστοιχεί με την αύξηση του ύψους των συντάξεων.
- Μόνιμη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για εμπράγματα δικαιώματα επί διατηρητέων κτιρίων αξίας έως 400.000 ευρώ. Η διάταξη αυτή στοχεύει στην ενίσχυση των ιδιοκτητών διατηρητέων κτιρίων που επιβαρύνονται σημαντικά για τη συντήρησή τους.
Μέτρα ενίσχυσης του εισοδήματος των πολιτών
Σε συνέχεια των ανακοινώσεων του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ θεσπίζονται τα εξής:
1) Εκτακτη οικονομική ενίσχυση σε συνταξιούχους με προσωπική διαφορά άνω των 10 ευρώ. Χορηγείται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2024 ως εξής:
- 200 ευρώ για σύνταξη έως και 700 ευρώ.
- 150 ευρώ για σύνταξη από 700,01 ευρώ έως και 1.100 ευρώ.
- 100 ευρώ για σύνταξη από 1.100,01 ευρώ έως και 1.600 ευρώ.
2) Εκτακτη οικονομική ενίσχυση ύψους 200 ευρώ έως την 31η Δεκεμβρίου σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και συγκεκριμένα:
- στους δικαιούχους επιδομάτων αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ,
- στους δικαιούχους του επιδόματος απολύτου αναπηρίας για συνταξιούχους του πρώην ΟΓΑ που λαμβάνουν μόνον τη βασική σύνταξη αν έχουν εφ’ όρου ζωής ποσοστό αναπηρίας 100%,
- στους δικαιούχους του επιδόματος νόσου και ανικανότητας των συνταξιούχων του Δημοσίου,
- στους δικαιούχους του εξωιδρυματικού επιδόματος τα οποία χορηγούνται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α.,
- στους δικαιούχους επιδόματος ΑΜΕΑ του ΟΠΕΚΑ,
- στους ανασφάλιστους υπερήλικες,
- Ειδικά οι δικαιούχοι του επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ θα λάβουν μία επιπλέον δόση,
- Παροχή επιπλέον 50% του μηνιαίου επιδόματος στους δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
Συνολικά, από τις παραπάνω έκτακτες ενισχύσεις που ανέρχονται στο ποσό των 243 εκατ. ευρώ ωφελούνται 1,9 εκατ. πολίτες.
Επιπλέον, προβλέπεται:
– Αύξηση ειδικής αποζημίωσης νυχτερινής απασχόλησης κατά 20% των ενστόλων από 1ης Ιανουαρίου του 2025.
– Αναμόρφωση από 1ης Ιανουαρίου 2025 του μισθολογικού πλαισίου σπουδαστών των Σχολών Ενόπλων Δυνάμεων. Στόχος είναι η ενίσχυση του εισοδήματος των σπουδαστών των Σχολών των Ενόπλων Δυνάμεων και η εναρμόνισή του με τις αποδοχές των σπουδαστών των αντίστοιχων Σχολών των Σωμάτων Ασφαλείας. Ειδικότερα προβλέπεται ότι η μισθολογική κατάταξη σπουδαστών Ανώτατων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Σ.Ε.Ι.) αυξάνεται από 10% σε 37% του Μ.Κ. 25 της Α΄ Κατηγορίας και των Μαθητών Σχολών Μονίμων Υπαξιωματικών αυξάνεται από το 8% στο 16% του Μ.Κ. 17 της Β΄ Κατηγορίας.
– Καταβολή κινήτρου Επίτευξης Δημοσιονομικών Στόχων σε υπαλλήλους της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής με βάση την επίτευξη συγκεκριμένων ποσοτικών στόχων που καθορίζονται μετά από σχετική εισήγηση του προέδρου της. Το κίνητρο δύναται να καταβάλλεται και στους πολιτικούς υπαλλήλους και στο ένστολο προσωπικό. Το ΚΕΔΣ υπολογίζεται επί του βασικού μισθού και του επιδόματος θέσης ευθύνης, δεν συμψηφίζεται με την προσωπική διαφορά και δεν μπορεί να υπερβαίνει, ανά έτος, το 15% του αθροίσματος του ετήσιου βασικού μισθού και του επιδόματος θέσης ευθύνης κάθε υπαλλήλου και υπόκειται στις ασφαλιστικές εισφορές και λοιπές κρατήσεις των πρόσθετων αποδοχών.
Αλλα μέτρα είναι:
- Η παροχή κινήτρων για συγχωνεύσεις και εξαγορές επιχειρήσεων, ενίσχυση της καινοτομίας και ενδυνάμωση των νεοφυών επιχειρήσεων,
- Η επέκταση των φορολογικών κινήτρων για την επιστημονική και τεχνολογική έρευνα και τη θέσπιση νέων ορίων δαπανών που εκπίπτουν για την ανάπτυξη και την καινοτομία των επιχειρήσεων και των επενδυτών,
- Ο εκσυγχρονισμός του διοικητικού μοντέλο της ΑΑΔΕ,
- Η θέσπιση αφορολόγητου για ποσά έως 300 ευρώ τον μήνα για τα φιλοδωρήματα και απαλλαγή –στο σύνολό τους– από ασφαλιστικές εισφορές,
- Η ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ελληνικής οικονομίας απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
