«Φοβάμαι πως το περιβαλλοντικό σύστημα της Αττικής θα καταρρεύσει σε λίγο. Τα δάση που απέμειναν είναι συγκεκριμένα. Επίσης, και στη Ρόδο η μεγάλη πυρκαγιά είναι σε κομβικό σημείο και θα είναι μεγάλες οι επιπτώσεις και εκεί», έλεγε πριν από λίγες ώρες ο καθηγητής φυσικών καταστροφών, Ευθύμιος Λέκκας, αναφερόμενος στις φωτιές που κατακαίνε Αττική και Ρόδο, για τρίτη σερί μέρα.
Μιλώντας στην τηλεοπτική συχνότητα του ΣΚΑΪ παρατήρησε πως «Εάν δεν μπορέσουμε να σώσουμε τους τελευταίους πόρους τελικά θα φτάσουμε στην ερημοποίηση και θα πάμε σε μια κατάσταση όπως στο Ντουμπάι».
Τι σημαίνει ερημοποίηση;
«Ερημοποίηση συμβαίνει όταν η γη και η βλάστηση δέχονται ισχυρές πιέσεις από φυσικά φαινόμενα και όχι μόνο. Το αποτέλεσμα είναι η βλάστηση να αποδίδει ολοένα και λιγότερο, τα παραχθέντα αγαθά να έχουν μικρή ως και μηδαμινή χρήση για τις ανάγκες του ανθρώπου. Περίπου 120.000 τετραγωνικά μέτρα βλάστησης χάνονται παγκοσμίως λόγω της ξηρασίας και της ερημοποίησης, κάτι που αντιστοιχεί σε έκταση ίση με 2.000 γήπεδα ράγκμπι».
Στο Ντουμπάι, μια χώρα της οποίας το μεγαλύτερο μέρος είναι κτισμένο πάνω στην έρημο, το 2002, οι συνολικές διαθέσιμες εκτάσεις άγγιζαν τα 751.000 χιλιόμετρα. Το 2018, η ραγδαία ανοικοδόμηση μείωσε τις εκτάσεις αυτές στα 418.000 χιλιόμετρα. Το ποσοστό αυτών των γαιών που διαθέτει βλάστηση και καλλιέργειες στο ίδιο χρονικό διάστημα, μειώθηκε από το 7,9% στο 5.3%.
Καμπάνα (όχι καμπανάκι πια) κινδύνου επιβίωσης
Αν και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα η παραγωγή πετρελαίου για περισσότερες από 3 δεκαετίες έχει συντελέσει σε μια γιγαντιαία ανάπτυξη, ένα οικονομικό θαύμα με παγκόσμιες επεκτάσεις, την ίδια στιγμή, το περιβάλλον της χώρας, έχει υποστεί έναν πρωτοφανή βιασμό.
Η χώρα που διαθέτει το χειρότερο αποτύπωμα άνθρακα παγκοσμίως, επιχειρεί τα τελευταία χρόνια να ενθαρρύνει επιχειρηματικές πρωτοβουλίες οικολογικού χαρακτήρα, ώστε να μπορέσει να παράγει τα δικά της τρόφιμα, χωρίς να στηρίζεται τόσο πολύ στον παράγοντα των εξαγωγών, όπως συμβαίνει σήμερα.
Και γιατί δεν φυτρώνουν περισσότερα δέντρα;
Ναι, το δοκίμασαν αυτό στο Ντουμπάι. Ήταν το 2010, όταν ο σεΐχης Μοχάμεντ ανακοίνωνε την πρωτοβουλία «Ένα Εκατομμύριο Δέντρα», με σκοπό να αναστρέψει την ερημοποίηση των μεγαλουπόλεων των Εμιράτων. Το 2016 φυτευτήκαν δέντρα, περίπου δυόμιση χρόνια μετά, είχαν πεθάνει. ΟΛΑ.
Την ίδια εποχή, η Dubai Holding, κατασκευαστική εταιρεία που συνεργάζεται με την κυβέρνηση της χώρας, μέσω αναθέσεων έργων, είχε αναλάβει μεγάλο project ανοικοδόμησης ακινήτων, στις ίδιες περιοχές που είχαν προηγηθεί οι – ανεπιτυχείς τελικά – δεντροφυτεύσεις.
Το ενδιαφέρον για το περιβάλλον των κυβερνητικών παραγόντων ενίοτε αποδεικνύεται επιφανειακό, περισσότερο ως επικοινωνιακό τρικ για την αλίευση ψήφων.
Από την άλλη, υπάρχουν ορισμένες φιλόδοξες προσπάθειες, όπως εκείνη της νορβηγικής εταιρείας γεωργικών ερευνών Control, που επιχειρεί να «θρέψει» την ξερή γη του Ντουμπάι με σωματίδια υγρού φυσικού πηλού, μιας χημικής ένωσης που φαίνεται πως μπορεί να παράξει υγιή βλάστηση. Ίσως, η τελευταία ελπίδα βρίσκεται στην επιστημονική καινοτομία.
Πώς μεταφράζεται αυτό στη δική μας πραγματικότητα
Το Ντουμπάι εξάγει πετρέλαιο και εισάγει τρόφιμα, πιστεύοντας πως με αυτό το μοτίβο αγοράζει χρόνο, έως ότου καταφέρει να αυξήσει τις καλλιεργήσιμες γαίες του και μπορέσει, λογικά στο μακρινό μέλλον, να αναπτύξει σητιστική επάρκεια.
Η Αττική, και η χώρα μας γενικότερα – χάνει κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα καλλιεργήσιμης και μη, γης, από τις φωτιές και ο απολογισμός από τα φετινά μέτωπα θα αργήσει δυστυχώς, να καταγραφεί.
Το ότι μπαίνει η Αττική στην ίδια πρόταση με το Ντουμπάι, μια χώρα που «βιάζει» διαρκώς την (άνυδρη) γη της, για την κερδοσκοπία φιλόδοξων businessmen και κρατικών αξιωματούχων, είναι τουλάχιστον εφιαλτικό. Ας προλάβουμε τα χειρότερα.
Με πληροφορίες από BBC FUTURE.