Χωρίς να μπορεί κανείς να μιλά με βεβαιότητα για αποκλιμάκωση, οι τελευταίες εξελίξεις, το πρωί της Τετάρτης, σχετικά με τον πύραυλο που έπληξε το βράδυ της Τρίτης χωριό της Πολωνίας, σκοτώνοντας δύο άτομα, τουλάχιστον φαίνεται πως κατευνάζουν σε έναν βαθμό την παγκόσμια ανησυχία για μια άμεση, ραγδαία όξυνση της κρίσης με απρόβλεπτες επιπτώσεις.
Άλλωστε, από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστό το συμβάν, ήρθε στο προσκήνιο η ενεργοποίηση του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, το οποίο προβλέπει ότι αν ένα κράτος-μέλος (όπως η Πολωνία) δεχθεί επίθεση, οι σύμμαχοι θα θεωρήσουν αυτή την ενέργεια ως επίθεση εναντίον όλης της Συμμαχίας και θα λάβουν τα μέτρα που θεωρούν απαραίτητα. Κάτι που, ευνόητα, θα σηματοδοτούσε έναν απτό κίνδυνο γενικευμένης σύγκρουσης.
Σύμφωνα με αξιωματούχους των ΗΠΑ, αλλά και όσα φέρεται να είπε ο ίδιος ο Τζο Μπάιντεν στην έκτακτη συνεδρίαση των ηγετών στο περιθώριο της G20, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι ο πύραυλος προήλθε από τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, στο πλαίσιο αεράμυνας. Είχε στόχο να καταρρίψει πυραύλους που προέρχονταν από τη Ρωσία.
Σε επίσημες δηλώσεις του, άλλωστε, ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε «απίθανο» το ενδεχόμενο ο πύραυλος να εκτοξεύθηκε από τη Ρωσία, βάσει της τροχιάς που ακολούθησε.
Ωστόσο, ο ίδιος, αλλά και όλοι όσοι τοποθετήθηκαν εξέφρασαν επιφυλάξεις έως ότου διερευνηθεί πλήρως το περιστατικό. Συνεπώς, άπαντες παραμένουν σε κατάσταση συναγερμού, ενώ όπως ανακοινώθηκε από το ΝΑΤΟ, στις 11 το πρωί (ώρα Ελλάδος) θα πραγματοποιηθεί έκτακτη συνεδρίαση υπό τον Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος στη συνέχεια θα προβεί σε δηλώσεις.
Μηνύματα για αυτοσυγκράτηση έστειλαν σημαντικές δυνάμεις, όπως η Γαλλία και η Κίνα.
Την ίδια ώρα, ο στρατός της Πολωνίας παραμένει σε κατάσταση ύψιστης επιφυλακής ενώ ο Λιθουανός πρόεδρος Γκιτάνας Ναουσέντα ανέφερε το πρωί της Τετάρτης ότι ο Πολωνός ομόλογός του, Αντρζέι Ντούντα τού είπε ότι η Βαρσοβία θα ζητήσει ενεργοποίηση των προνοιών του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ. Πρόκειται για το εδάφιο που προβλέπει τη στενή συνεργασία των χωρών-μελών της συμμαχίας σε περίπτωση που ένα από αυτά νιώθει ότι απειλείται η ασφάλεια ή η εδαφική του ακεραιότητα από τρίτη χώρα.
«Η Δύση πλησιάζει σε Παγκόσμιο Πόλεμο»
Από την πλευρά της, η Μόσχα απέρριψε εξαρχής τις κατηγορίες ότι η ίδια βρίσκεται πίσω από το πυραυλικό πλήγμα, κατηγορώντας τη Δύση ότι επιχειρεί να στήσει έναν πόλεμο Ρωσίας – ΝΑΤΟ.
Ο πρώην πρόεδρος της Ντμίτρι Μεντβέντεφ δήλωσε ότι το πυραυλικό πλήγμα στο πολωνικό έδαφος δείχνει πως η Δύση πλησιάζει περισσότερο σε άλλον ένα Παγκόσμιο Πόλεμο. «Το περιστατικό με το καταγγελλόμενο από την Ουκρανία ‘πυραυλικό πλήγμα’ σε πολωνικό αγρόκτημα αποδεικνύει μόνο ένα πράγμα: διεξάγοντας υβριδικό πόλεμο κατά της Ρωσίας, η Δύση πλησιάζει εγγύτερα σε παγκόσμιο πόλεμο», αναφέρει σε μήνυμά του στο Twitter.
Υπάρχει μια απόπειρα να προκληθεί άμεση στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας, η οποία θα έχει επιπτώσεις σε όλο τον κόσμο», έγραψε, από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της Μόσχας στον ΟΗΕ, Ντμίτρι Πολιάνσκι, στον λογαριασμό του στο Telegram.
Η ρωσική πλευρά μάλιστα υποστηρίζει ότι δεν έβαλε καν με πυραύλους οπουδήποτε κοντά στα σύνορα Ουκρανίας-Πολωνίας, επιμένοντας ότι πρόκειται για προβοκάτσια.
Με πιο ψύχραιμη ματιά, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε τόνισε ότι η τραγωδία στην Πολωνία δεν θα είχε συμβεί εάν η Ρωσία δεν βομβάρδιζε την Ουκρανία.
One thing is clear: this would not have happened without Russia’s horrific missile attacks against Ukraine. We continue to support Ukraine in its defence against the Russian aggression. (2/2)
— Mark Rutte (@MinPres) November 16, 2022
Με πληροφορίες από Reuters, Associated Press, CNN