Επιστροφή στην τιμολόγηση ρεύματος χωρίς μηχανισμούς και πλαφόν στην χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας, ετοιμάζεται να κάνει η αγορά ηλεκτρισμού από την 1η Οκτωβρίου. Το χρονικό ορόσημο συνδέεται με το τέλος των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης που ξεκίνησαν την 1η Αυγούστου του 2022 και μετά την παράταση που έδωσε τον Μάιο η απερχόμενη κυβέρνηση, θα επεκταθούν ως τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Συνοδεύονται παράλληλα με το τέλος των επιδοτήσεων αφού οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αποκλιμακωθεί και μένει να αποδειχτεί αν θα επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για νέα άνοδο τιμών τους επόμενους μήνες, με ποια μέτρα η ΕΕ θα απλώσει το πέπλο προστασίας στους καταναλωτές.
Η σχετική προετοιμασία έχει ξεκινήσει στα επιτελεία των προμηθευτών ενέργειας αλλά και στην Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), η οποία χθες και μέχρι τις 19 Ιουνίου έδωσε σε δημόσια διαβούλευση το κείμενο σχετικά με τις προτεινόμενες ρυθμιστικές παρεμβάσεις και κατευθυντήριες γραμμές για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που ανατρέπει το υφιστάμενο καθεστώς και θέτει νέους κανόνες στην αγορά.
Επιστροφή στα προ κρίσης επίπεδα
Τα καλά νέα για τους καταναλωτές είναι ότι η μετάβαση στην ομαλότητα θα γίνει χωρίς να ανατραπεί το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής προμηθευτή που κερδήθηκε με τα έκτακτα μέτρα του περασμένου καλοκαιριού. Αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες και οι μικρές επιχειρήσεις, θα μπορούν να μετακινούνται στα δίκτυα προμήθειας δίχως οικονομική επιβάρυνση όπως γινόταν στο παρελθόν. Οι εταιρείες επομένως δεν θα μπορούν να επιβάλλουν τέλη τερματισμού σύμβασης για συμβάσεις ηλεκτρικής ενέργειας με κυμαινόμενα τιμολόγια. Κάθε επιβολή ρήτρας πρόωρης αποχώρησης θα θεωρείται καταχρηστική.
Επιπλέον οι εταιρείας δεν επιτρέπεται να χρεώνουν την αποστολή έγχαρτων λογαριασμών καθώς η έκδοση γίνεται δωρεάν και στην αντίθετη περίπτωση η στάση των προμηθευτών θα θεωρείται παράτυπη.
Ποια είδη τιμολογίων θα εμφανιστούν
Τα τιμολόγια που ήταν σε ισχύ κατά την περίοδο των έκτακτων μέτρων, δεν μπορούν να συνεχίσουν να προσφέρονται στους καταναλωτές με την ίδια μορφή μετά την 1 Οκτωβρίου καθώς για αυτά δεν έχουν πληροφόρηση για τις παραμέτρους βάσει των οποίων διαμορφώθηκαν. Παρόλα αυτά η ΡΑΑΕΥ, κρίνει σκόπιμο να συνεχίσει να αναρτά σε μηνιαία βάση τα τιμολόγια των εταιρειών προμήθειας καθώς εκτιμάται ότι το σύστημα αυτό στηρίζει και ενδυναμώνει τις αρχές διαφάνειας.
Πρόκειται για ένα στοιχείο που ο ρυθμιστής έχει αξιολογήσει θετικά καθώς έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό τα παράπονα στην πλατφόρμα myRAE αλλά και στο τηλεφωνικό κέντρο της Αρχής. Με βάση την ΡΑΑΕΥ, με την λήξη των έκτακτων ρυθμίσεων, επανέρχονται στην αγορά οι εξής κατηγορίες τιμολογίων:
Προϊόντα Ορισμένου Χρόνου και Σταθερής Τιμολόγησης
Πρόκειται για τιμολόγια που παρέχουν μία σταθερή τιμή προμήθειας για όλη την περίοδο ισχύος της Σύμβασης Προμήθειας.
Προϊόντα Κυμαινόμενης Τιμολόγησης με Ανακοίνωση Τιμής την 1η κάθε μήνα
Τα προϊόντα αυτά παρέχονται με κυμαινόμενη τιμή προμήθειας ανά κιλοβατώρα για όλη την περίοδο της Σύμβασης Προμήθειας, η οποία δημοσιοποιείται πριν την έναρξη του μήνα και προκύπτει από μαθηματικό τύπο, ο οποίος περιγράφεται στους όρους της Σύμβασης Προμήθειας και συνδέεται με δείκτες της χονδρεμπορικής αγοράς που εκαθαρίζονται πριν την έναρξη του μήνα τιμολόγησης.
Προϊόντα Κυμαινόμενης Τιμολόγησης με Ανακοίνωση Τιμής μετά τον μήνα εφαρμογής
Αυτά τα τιμολόγια παρέχονται επίσης με κυμαινόμενη τιμή προμήθειας για όλη την περίοδο ισχύος της Σύμβασης, η οποία δημοσιοποιείται μετά την έναρξη του μήνα στον οποίο αφορά και προκύπτει με μαθηματικό τύπο. Ο τύπος αυτός συνδέεται με δείκτες της χονδρεμπορικής αγοράς, οι οποίοι δεν εκκαθαρίζονται πριν την έναρξη του μήνα τιμολόγησης. Οι δείκτες της χονδρεμπορικής θα πρέπει να εκκαθαρίζονται μέχρι και την τελευταία ημέρα του μήνα προκειμένου να ανακοινώνεται η τελική τιμή προμήθειας λιανικής. Η τιμή των εν λόγω προϊόντων ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του Προμηθευτή το αργότερο έως και δύο μήνες μετά τον μήνα εφαρμογής τους. Πρακτικές επαναληπτικής έκδοσης λογαριασμών για την ίδια περίοδο (έναντι ή εκκαθαριστικών), διορθωτικών ή απολογιστικών, θεωρούνται επίσης καταχρηστικές.
Η ΡΑΑΕΥ, διευκρινίζει ότι τα κυμαινόμενα τιμολόγια όπου η χρέωση προμήθειας διαμορφώνεται βάσει μεγέθους της Αγοράς (INDEXED Price Contracts) δεν επιτρέπεται να περιλαμβάνουν κανέναν επιπρόσθετο μηχανισμό αναπροσαρμογής. Όπως σαφώς ορίζεται από την Αρχή, οι συντελεστές προσαύξησης της ρήτρας αναπροσαρμογής ή και της Χρέωσης Προμήθειας λαμβάνουν προκαθορισμένη και σταθερή τιμή, η οποία αναφέρεται σαφώς στη Σύμβαση Προμήθειας και ισχύει καθ’ όλη τη διάρκειά της. Επομένως η τροποποίησή τους προϋποθέτει την τήρηση των όρων της προγνωστοποίησης.
Προϊόντα Δυναμικής Τιμολόγησης
Στην τελευταία αυτή κατηγορία υπόκεινται τιμολόγια, τα οποία προσφέρουν κυμαινόμενη τιμή προμήθειας και προσφέρονται μόνο σε καταναλωτές που έχουν εγκατεστημένο έξυπνο μετρητή, ο οποίος παρέχει ευελιξία και έλεγχο της τιμολόγησης.
Ενημέρωση καταναλωτών
Η Αρχή ζητά από τους Προμηθευτές, να συμμορφωθούν με τους κανόνες σχετικά με την ενημέρωση των Καταναλωτών για την τροποποίηση των όρων των Συμβάσεων Προμήθειας που θα ισχύσουν από την 1η Οκτωβρίου 2023 και δηλώνει ότι θα προχωρήσει σε έλεγχο και σε περίπτωση που δεν είναι συμβατές δεν θα αναρτά τα προγράμματά τους στην ιστοσελίδα της.
Σε περίπτωση κατά την οποία, με τη λήξη των έκτακτων μέτρων, αναβιώσουν οι όροι των Συμβάσεων Προμήθειας που βρίσκονταν σε αναστολή χωρίς όμως να επέλθει κάποια τροποποίηση ή αλλαγή άλλου όρου, οι Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας δεν οφείλουν να ενημερώσουν τους πελάτες τους καθώς αυτοί θα τιμολογούνται με τον ίδιο τρόπο που τιμολογούνταν και πριν την θέσπιση των έκτακτων μέτρων.
Στη περίπτωση κατά την οποία με τη λήξη των έκτακτων μέτρων ο Πελάτης παραμένει συμβεβλημένος σε προϊόν που φέρει την ίδια ονομασία, όπως πριν την 1η Αυγούστου 2022, ωστόσο διαφέρουν οι τιμολογιακοί ή άλλοι βασικοί όροι της Σύμβασης Προμήθειας, οι Προμηθευτές υποχρεούνται σε κατάλληλη προγνωστοποίηση των τροποποιήσεων με επιστολή 60 ημέρες πριν την έναρξη ισχύος των τροποποιήσεων, δηλαδή το αργότερο μέχρι την 31η Ιουλίου 2023.
Επειδή στο παρελθόν παρατηρήθηκαν μεμονωμένες περιπτώσεις που πελάτες καταχρηστικά μετακινήθηκαν από τους Προμηθευτές τους, σε καινούριο ή διαφορετικό πρόγραμμα τιμολόγησης από αυτό που ήταν συμβεβλημένοι πριν τη θέσπιση των έκτακτων μέτρων, οι Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας υποχρεούνται από την ΡΑΑΕΥ αμελλητί να μεριμνήσουν για την έγκυρη σύναψη Σύμβαση Προμήθειας.
Οι Προμηθευτές μπορούν να συμπεριλάβουν την ατομική επιστολή στον ίδιο φάκελο μαζί με τον λογαριασμό κατανάλωσης που θα σταλεί προς τους καταναλωτές κατά τον μήνα Ιούλιο (και αφορά σε τιμολόγηση προηγούμενου μήνα), αλλά η επιστολή ενημέρωσης της τροποποίησης των όρων της σύμβασης θα πρέπει να είναι σε ξεχωριστό έγγραφο από εκείνο του λογαριασμού. Περιπτώσεις ενημέρωσης των καταναλωτών μέσω του λογαριασμού δεν θα θεωρηθούν σύννομες.
Ανάρτηση προγραμμάτων στην ιστοσελίδα
Τα προγράμματα προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα της Αρχής καθώς και στο νέο Εργαλείο Σύγκρισης Τιμών που αναπτύσσει η ΡΑΑΕΥ στην περίπτωση κατά την οποία ο Προμηθευτής έχει ακολουθήσει τις επισημάνσεις της και έχει τροποποιήσει τους γενικούς και ειδικούς όρους των Συμβάσεων Προμήθειας, καθώς η Αρχή θεωρεί ότι μόνο με την τήρηση των ανωτέρω επιτυγχάνονται οι απαιτήσεις διαφάνειας και σύγκρισης.
Στο πλαίσιο αυτό, οι Προμηθευτές οφείλουν να αποστέλλουν στην Αρχή, την 1η ημέρα κάθε μήνα τις χρεώσεις και μεθοδολογίες αυτών. Η Αρχή θα προβαίνει στην ανάρτηση συγκεντρωτικού πίνακα στην ιστοσελίδα της προκειμένου οι καταναλωτές να έχουν ευχερή πρόσβαση στη σχετική πληροφορία, να επαληθεύουν τις χρεώσεις τους και να προβαίνουν στις βέλτιστες επιλογές κατά τις ανάγκες τους. Διευκρινίζεται ότι η δημοσίευση της Αρχής θα περιλαμβάνει για τους δύο πρώτους τύπους προϊόντων τις χρεώσεις ως τελικές τιμές καταναλωτή ενώ για του δύο τελευταίους τύπους προϊόντων μόνο μεθοδολογίες.
Σημειώνεται ότι οι τιμές και οι μεθοδολογίες των προϊόντων των Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας αναρτώνται και στο Εργαλείο Σύγκρισης Τιμών της Αρχής (energycost.gr).
