Ανησυχία έχουν προκαλέσει στους γονείς τα κρούσματα στρεπτόκοκκου στην Ελλάδα, μετά και την ανακοίνωση του ΕΟΔΥ που κάνει λόγο για έξι θανάτους παιδιών, μεταξύ των οποίων και ο 7χρονος από την Ημαθία.
Οι παιδίατροι της χώρας έχουν τεθεί σε κατάσταση επιφυλακής λόγω της έξαρσης των περιστατικών σοβαρής λοίμωξης. Την ίδια στιγμή που είναι σε εξέλιξη εισαγγελική έρευνα για τις συνθήκες θανάτου του 7χρονου, ο ξάδερφός του νοσηλεύεται με συμπτώματα στρεπτόκοκκου.
Παιδίατροι αναλύουν τι ακριβώς συμβαίνει με τον στρεπτόκοκκο, δίνοντας οδηγίες στους γονείς. Όπως αναφέρουν, πρόκειται για ένα κοινό μικρόβιο, συχνά ακίνδυνο όμως κάποια παιδιά παρουσιάζουν ραγδαία επιδείνωση στην υγεία τους.
Στρεπτόκοκκος: Εκδηλώνεται σαν φαρυγγίτιδα, λαρυγγίτιδα
«Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α είναι από τα πιο συχνά μικρόβια που αντιμετωπίζουν τα παιδιά. Στα περισσότερα παιδιά εκδηλώνεται σαν μια φαρυγγίτιδα, λαρυγγίτιδα, μια ήπια λοίμωξη. Και στο παρελθόν όμως υπήρχαν περιστατικά σοβαρής λοίμωξης από αυτόν τον στρεπτόκοκκο, απλώς δεν τα επιτηρούσαμε. Ήταν ελάχιστα, όμως πάντα υπήρχαν θάνατοι από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο» είπε στο MEGA ο Θεοκλής Ζαούτης.
Σύμφωνα με τον κ. Ζαούτη, οι υγειονομικοί μηχανισμοί της ΕΕ παρατήρησαν ότι «σε διάφορα κράτη αυξήθηκαν τα σοβαρά κρούσματα στρεπτόκοκκου. Γι’ αυτό βγήκε ένα alert ώστε να καταγράφονται αυτά τα κρούσματα».
Ερωτηθείς για τα συμπτώματα, ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ τόνισε: «Ο στρεπτόκοκκος μπορεί να παρουσιαστεί με ήπια συμπτώματα και να έχουμε ταχύτατη επιδείνωση. Το strep test είναι για διάγνωση της φαρυγγίτιδας. Αν δεν έχει φαρυγγίτιδα, συνήθως οι παιδίατροι δεν κάνουν το strep test στον λαιμό, γιατί δεν υπάρχει σύμπτωμα».
Εάν το παιδί έχει πυρετό και συμπτώματα, προσέθεσε, «έστω και ήπια, να μιλήσουν οι γονείς άμεσα με τον παιδίατρο. Να δει ο παιδίατρος το παιδί και να γίνει εκτίμηση. Αν γίνει διάγνωση του στρεπτόκοκκου, υπάρχει αντιβίωση και το μικρόβιο δεν έχει αλλάξει, δεν έχει γίνει πιο ανθεκτικό στην αντιβίωση. Το έχουμε ψάξει, δεν έχει αλλάξει το μικρόβιο, δεν είναι κάποιο νέο μικρόβιο και ανταποκρίνεται στα αντιβιοτικά».
Τα συμπτώματα που πρέπει να θορυβήσουν τους γονείς
Σύμφωνα με την αντιπρόεδρο της Ένωσης Παιδιάτρων Αττικής, Άννα Παρδάλη, «ξέρουμε ότι μια ακραία έκφραση της νόσου μπορεί να είναι σηπτική κατάσταση, ώστε να κινδυνεύσει να χάσει τη ζωή του ένα παιδί».
Μιλώντας στην ΕΡΤ, η κα Παρδάλη ανέφερε πως ο στρεπτόκοκκος «μπορεί να κάνει όλων των ειδών τα συμπτώματα και να μιμηθεί και τη γαστρεντερίτιδα. Όμως, μπορεί να έχει προηγηθεί μια άλλη ίωση που να έριξε το ανοσοποιητικό. Το παιδί νοσηλεύτηκε και ήταν ήδη σε καλή κατάσταση. Επιδεινώθηκε κάτω από τα μάτια των γιατρών».
Όσο για τα συμπτώματα που πρέπει να αποτελέσουν ένα «καμπανάκι» για τους γονείς, η παιδίατρος απάντησε: «Τα κλασικά συμπτώματα έχουν να κάνουν με αμυγδαλίτιδα και με εξάνθημα στο δέρμα, την οστρακιά. Οι πολύ σοβαρές μορφές μπορεί να έχουν ξεκινήσει από αμυγδαλίτιδα ή οστρακιά, όμως έχουν μια πολύ γενικευμένη εικόνα και αυτό πρέπει να κρατήσουν οι γονείς. Συμπτώματα όπως εμετοί, υψηλός πυρετός, κακό χρώμα, ένα παιδί που δεν τρώει, είναι νωθρό, όλα αυτά είναι σημάδια ότι το παιδί δεν είναι καλά. Και αυτό αφορά οποιαδήποτε σοβαρή μορφή μικροβιακής λοίμωξης, όχι μόνο τον στρεπτόκοκκο».
Ο υψηλός πυρετός είναι ένα από τα συμπτώματα, αλλά «από μόνος του δεν λέει κάτι», σημείωσε η παιδίατρος.
«Υπάρχουν ιώσεις όπως τώρα που αντιμετωπίζουμε ιογενείς αμυγδαλίτιδες με πόνο στον λαιμό… Πάνε οι γονείς και κάνει μόνος του strep test και καλλιέργεια φαρυγγικού. Καλά κάνουν όμως δεν πρέπει να υπάρξει πανικός. Αν οι γονείς ενημερώνουν και προσφεύγουν γρήγορα σε οργανωμένες δομές υγείας τότε τα πράγματα πάνε καλά», σημείωσε.
Πώς μεταδίδεται ο στρεπτόκοκκος
Η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ Ματίνα Παγώνη μίλησε στην ΕΡΤ για τον στρεπτόκοκκο και επέστησε την προσοχή των γονέων για συγκεκριμένα συμπτώματα κατά τη διάρκεια της νόσησης.
«Αυτό που έχει σημασία είναι τα πρώτα εικοσιτετράωρα να δούμε τα συμπτώματα και να εκτιμηθούν στο παιδί. Δηλαδή, όταν ένα παιδάκι έχει πολύ υψηλό πυρετό που επιμένει, έχει δυνατό πονόλαιμο και σας λέει αμέσως “δεν μπορώ να καταπιώ” και αρχίζει να λέει ότι πονάνε οι μυς του, να ξέρετε ότι θα πρέπει να έχετε άμεση επικοινωνία με τον παιδίατρο και το παιδί θα πρέπει να ξεκινήσει να κάνει τις εξετάσεις και να ξεκινήσει αγωγή» τόνισε η κα Παγώνη.
«Μεταδίδεται με τα σταγονίδια. Μεταδίδεται με τις επιφάνειες. Δηλαδή αν κάποιος έχει ένα τραύμα και έρθει σε επαφή με το περιστατικό, λογικό είναι να μεταδοθεί. Δεν μεταδίδεται τόσο γρήγορα όπως μεταδίδονται άλλα βακτήρια. Τι πρέπει να κάνουμε; Μπορούμε να πάρουμε τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής. Θα λέμε στα παιδάκια πως θα πλένουν τα χέρια τους στο σχολείο, στο σπίτι. Απλά πράγματα τα οποία πολλές φορές ξεχνάμε αλλά είναι αναγκαία, είναι απαραίτητα» σημείωσε.
«Αυτό που έχει σημασία είναι να πούμε το εξής: Γρήγορα αυτό το βακτήριο μπορεί να σου κάνει επιπλοκές στα όργανα και ιδιαίτερα σε νεφρούς και καρδιά και να κάνει και σηψαιμία», σημείωσε.
Στρεπτόκοκκος: Η σημασία της διάγνωσης και της αντιβίωσης
Την άποψη ότι ο στρεπτόκοκκος που υπάρχει αυτή τη στιγμή είναι το ίδιο μικρόβιο που αντιμετωπίζουν επί χρόνια οι παιδίατροι εξέφρασε, μιλώντας στο OPEN, ο παιδίατρος Σπύρος Μαζάνης.
«Είναι ένα πολύ κοινό μικρόβιο, βρίσκεται παντού στο περιβάλλον μας. Καθημερινά, παιδιά αρρωσταίνουν με στρεπτοκοκκική λοίμωξη, όμως δεν καταλήγουν όλα τα παιδιά. Είναι σπάνιο ο στρεπτόκοκκος να γίνει τόσο επικίνδυνος και να χάσει τη ζωή του ένα παιδί. Είναι ένα ύπουλο μικρόβιο, όμως, όταν φτάσει εγκαίρως στον παιδίατρο και πάρει την αντιβίωση που πρέπει να πάρει, η έκβαση είναι καλή» σημείωσε.
Ερωτηθείς γιατί, ενώ το μικρόβιο του στρεπτόκοκκου υπάρχει εδώ και δεκαετίες, καταγράφονται τώρα αυτοί οι θάνατοι, ο παιδίατρος απάντησε: «Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο συμβαίνει αυτό. Εμείς ζούμε την αύξηση του στρεπτόκοκκου. Δεν υπάρχει σχολείο που να μην έχει 2-3 περιστατικά, κολλάει και εύκολα ο στρεπτόκοκκος. Εκτιμούμε ότι πιθανόν με την πανδημία του κορονοϊού εξαφανίστηκαν πολλά μικρόβια, και τώρα έχουν ξαναφουντώσει».
Σε εκείνο το σημείο ο Σπύρος Μαζάνης άφησε να εννοηθεί ότι στα σοβαρά περιστατικά στρεπτόκοκκου ίσως να έχει προηγηθεί μια λοίμωξη, όπως του κορoνοϊού, που να έχει επηρεάσει το περιστατικό του παιδιού.
«Υπάρχει strep test. Σε 10-15 λεπτά μπορούμε να διαγνώσουμε αν είναι στρεπτόκοκκος. Όμως, μπορεί να ξεφύγει μια διάγνωση. Υπάρχουν και εξετάσεις που γίνονται στο αίμα. Το μήνυμα που πρέπει να δώσουμε είναι το εξής: παρότι είναι κοινό μικρόβιο, μπορεί να γίνει επικίνδυνο, να γίνει διεισδυτική νόσος, να βρεθεί στα όργανα του παιδιού. Και μπορεί να επιδεινωθεί γρήγορα η κατάσταση της υγείας, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να γίνει πολύ σοβαρή. Δεν χρειάζεται πανικός. Αλλά όταν έχει πυρετό το παιδί, να απευθύνονται οι γονείς σε παιδίατρο» ανέφερε καταλήγοντας.
Υπάρχει εμβόλιο για τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α;
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο ομάδας Α. Ωστόσο υπάρχουν κάποια εμβόλια υπό μελέτη έναντι του βακτηρίου.
Ποια είναι τα μέτρα πρόληψης της λοίμωξης από τον στρεπτόκοκκος ομάδας Α;
Τα μέτρα πρόληψης της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο περιλαμβάνουν:
Σωστή εφαρμογή των κανόνων υγιεινής και της υγιεινής των χεριών
Εφαρμογή των μέτρων ατομικής προστασίας
Αποφυγή του συγχρωτισμού και σωστό αερισμό των χώρων
Σωστή καθαριότητα και απολύμανση των επιφανειών και των συχνά χρησιμοποιούμενων αντικειμένων, σύμφωνα με τις οδηγίες των ειδικών
Περιορισμός των ατόμων που νοσούν σε κατ’ οίκον νοσηλεία, τουλάχιστον για ένα εικοσιτετράωρο μετά την έναρξη της αντιβιοτικής τους αγωγής
