Σήμερα, 15 Νοεμβρίου 2022, είναι η ιστορική ημέρα-όροσημο που, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο πληθυσμός της Γης φτάνει και επίσημα τα 8 δισεκατομμύρια.
Ήδη, σύμφωνα με την ιστοσελίδα στατιστικών Worldometers και το Axios, εδώ και λίγες ώρες οι κάτοικοι του πλανήτη μας έχουν ξεπεράσει τα 8 δισ.
Αν και ακόμα δεν έχει βγάλει επίσημη ανακοίνωση, ο ΟΗΕ είχε αναφέρει στην πρόβλεψή του για τη σημερινή ημέρα ότι πρόκειται «για ένα σημαντικό ορόσημο στην ανθρώπινη ανάπτυξη» και μια υπενθύμιση «της κοινής μας ευθύνης να φροντίζουμε τον πλανήτη μας».
Για τον ΟΗΕ, «αυτή η άνευ προηγουμένου ανάπτυξη» είναι αποτέλεσμα «μιας προοδευτικής αύξησης του προσδόκιμου ζωής χάρη στις προόδους που έχουν επιτευχθεί στους τομείς της δημόσιας υγείας, της διατροφής, της προσωπικής υγιεινής και της ιατρικής».
Η εξέλιξη του παγκόσμιου πληθυσμού
- Πριν το 1800: Κάτω από 1 δισεκατομμύριο
- 1804: 1 δισεκατομμύριο
- 1927: 2 δισεκατομμύρια
- 1950: 2,5 δισεκατομμύρια
- 1960: 3 δισεκατομμύρια
- 1974: 4 δισεκατομμύρια
- 1987: 5 δισεκατομμύρια
- 1999: 6 δισεκατομμύρια
- 2011: 7 δισεκατομμύρια
Είναι χαρακτηριστικό ότι την ώρα που η Γη μετρούσε λιγότερο από ένα δισεκατομμύριο κατοίκους ως τη δεκαετία του 1800, χρειάστηκαν μόνο 12 χρόνια για να αυξηθεί ο πληθυσμός από τα 7 στα 8 δισεκατομμύρια.
Από την άλλη, λόγω της δημογραφικής επιβράδυνσης, θα χρειαστούν περίπου 15 χρόνια για να φτάσει ο πληθυσμός τα 9 δισεκατομμύρια το 2037.
Ο ΟΗΕ προβλέπει ότι ο πληθυσμός θα φτάσει τα 10,4 δισεκατομμύρια τη δεκαετία του 2080, προτού σταθεροποιηθεί ως το τέλος του αιώνα.
Στατιστικά στοιχεία
Οι παγκόσμιοι δείκτες κρύβουν μια τεράστια δημογραφική ποικιλομορφία. Περίπου το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού κατοικεί σε επτά χώρες: Κίνα, Ινδία, ΗΠΑ, Ινδονησία, Πακιστάν, Νιγηρία και Βραζιλία.
Περισσότερη από τη μισή αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού ως το 2050 θα προέρχεται από 8 μόνο χώρες, σύμφωνα με τον ΟΗΕ: τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, την Ινδία, τη Νιγηρία, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες και την Τανζανία.
Στο τέλος του αιώνα, οι τρεις πιο πολυπληθείς πόλεις παγκοσμίως θα βρίσκονται στην Αφρική: το Λάγος στη Νιγηρία, η Κινσάσα στη ΛΔ Κονγκό και η Νταρ Ες Σαλάμ στην Τανζανία.
Πρωτιά στην Ινδία
Η Ινδία, μια χώρα με 1,4 δισεκ. κατοίκους, αναμένεται να γίνει η πιο πολυπληθής παγκοσμίως το 2023 ξεπερνώντας την Κίνα.
Εκτιμάτι ότι τις επόμενες δεκαετίες, η Ινδία θα γνωρίσει ραγδαία άνοδο του αστικού πληθυσμού της, την ώρα που οι μεγαλουπόλεις της είναι ήδη υπερπλήρεις και αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε βασικές υποδομές.
Στο Μουμπάι, περίπου το 40% του πληθυσμού ζει σε παραγκουπόλεις, περιοχές με συνωστισμό όπου οι άνθρωποι ζουν σε αυτοσχέδια καταλύματα και τις περισσότερες φορές δεν έχουν τρεχούμενο νερό, ηλεκτρικό ή εγκαταστάσεις υγιεινής.
Η δημογραφική έκρηξη φέρνει ακραία φτώχεια
Την ίδια ώρα, η δημογραφική έκρηξη προκαλεί μεγαλύτερα προβλήματα στις χώρες όπου υπάρχει ήδη μεγάλη φτώχεια.
Κάθε χρονιά ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται κατά 70 εκατομμύρια, αλλά το 80% αυτής της αύξησης καταγράφεται στις φτωχότερες χώρες,
«Το συνεχώς αυξημένο επίπεδο γεννητικότητας, το οποίο προκαλεί τη γρήγορη δημογραφική ανάπτυξη, είναι ταυτόχρονα σύμπτωμα και αιτία της αργής προόδου στην ανάπτυξη», αναφέρει ο ΟΗΕ.
To 2021 περίπου 700 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζούσαν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, με τη συντριπτική πλειονότητά τους να κατοικούν στα κράτη της Αφρικής, όπου βρίσκονται οι 23 από τις 28 φτωχότερες χώρες του κόσμου.
Ταυτόχρονα, στην ίδια ήπειρο καταγράφονται τα υψηλότερα ποσοστά γονιμότητας και ο μεγαλύτερος ρυθμός αύξησης του πληθυσμού, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει κλιματική αστάθεια, λειψυδρία, φυσικές θεομηνίες, επισιτιστική ανασφάλεια, που μαζί με τις πληθωριστικές τάσεις και την αύξηση του κόστους ζωής καθιστούν την καθημερινότητα πάρα πολύ δύσκολη.
«Καμπανάκι» για το κλίμα
Το όριο των 8 δισεκατομμυρίων ξεπεράστηκε την ώρα που διεξάγεται η διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP27) στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου.
Στη διάσκεψη αυτή φαίνεται για άλλη μια φορά η αδυναμία των κρατών να συμφωνήσουν για να μειωθούν σημαντικά οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου, την ώρα που οι πλούσιες χώρες ευθύνονται κυρίως για την υπερθέρμανση του πλανήτη και οι φτωχές υφίστανται τις επιπτώσεις και ζητούν βοήθεια για να αντεπεξέλθουν.
Όπως υπενθυμίζει ο ΟΗΕ, «αν και το δημογραφικό επιδεινώνει τις επιπτώσεις της οικονομικής ανάπτυξης στο περιβάλλον», «οι χώρες όπου η κατανάλωση φυσικών πόρων και οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου είναι μεγαλύτερες ανά κάτοικο είναι γενικά αυτές όπου το εισόδημα ανά κάτοικο είναι πιο υψηλό και όχι αυτές στις οποίες παρατηρείται γρήγορη αύξηση του πληθυσμού».
«Ο αντίκτυπός μας στον πλανήτη καθορίζεται περισσότερο από τη συμπεριφορά μας απ’ ό,τι από τον αριθμό μας», εξήγησε η Τζένιφερ Σκιούμπα ερευνήτρια στο Wilson Center.