Η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας Τζασίντα Αρντέρν ανακοίνωσε σήμερα ότι θα εγκαταλείψει το αξίωμα τον επόμενο μήνα —ως το αργότερο την 7η Φεβρουαρίου—, έπειτα από πέντε και πλέον χρόνια στην εξουσία.
«Για μένα, είναι καιρός», συνόψισε η κυρία Αρντέρν, 42 ετών, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο πλαίσιο εκδήλωσης των Εργατικών, του κόμματός της. «Απλούστατα δεν έχω την ενέργεια για ακόμη τέσσερα χρόνια», ξεκαθάρισε.
Η Τζασίντα Αρντέρν ανέλαβε πρωθυπουργός κυβέρνησης συμμαχίας το 2017, στα 37 της, προτού οδηγήσει το Εργατικό κόμμα σε εκλογικό θρίαμβο και στην απόλυτη πλειοψηφία στο νεοζηλανδικό κοινοβούλιο τρία χρόνια αργότερα.
Όμως τελευταία βλέπει τη δημοτικότητά της και αυτήν του κόμματός της να πέφτει στις δημοσκοπήσεις, ενώ οι εκλογές αναμένεται να διεξαχθούν αργότερα φέτος. Σήμερα, έκανε γνωστό πως θα οργανωθούν την 14η Οκτωβρίου.
Από τις νεότερες επικεφαλής κυβέρνησης στον κόσμο, μόλις η δεύτερη που έγινε μητέρα ενώ βρισκόταν στην εξουσία, έκανε την απρόσμενη για πολλούς ανακοίνωση στην πρώτη της συνέντευξη Τύπου το 2023.
Στην πρώτη της δημόσια εμφάνιση αφότου το κοινοβούλιο άρχισε τις διακοπές του καλοκαιριού του θερινού ημισφαιρίου, διάρκειας ενός μήνα, η κυρία Αρντέρν εξήγησε πως έτρεφε την ελπίδα πως θα αξιοποιούσε την παύση αυτή για να βρει την ενέργεια που χρειαζόταν για να συνεχίσει να κυβερνά. «Αλλά δεν ήμουν σε θέση να το κάνω», πρόσθεσε.
Διευκρίνισε πως ως τις εκλογές του Οκτωβρίου, θα συνεχίσει να ασκεί τα καθήκοντά της στο κοινοβούλιο.
Τόνισε πως δεν αποχωρεί επειδή «πιστεύω πως δεν μπορούμε να κερδίσουμε τις επόμενες εκλογές, αλλά επειδή πιστεύω πως μπορούμε, και πως θα το κάνουμε».
Οι Εργατικοί θα ψηφίσουν για να αναδείξουν τον νέο ή τη νέα ηγέτη τους ως την Κυριακή.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της κυρίας Αρντέρν και υπουργός Οικονομικών, ο Γκραντ Ρόμπερτσον, γνωστοποίησε παράλληλα πως δεν θα είναι υποψήφιος για τη διαδοχή της.
Η απερχόμενη πρωθυπουργός διαβεβαίωσε πως δεν υπάρχει κανένας κρυφός λόγος πίσω από την αποχώρησή της.
«Άνθρωπος είμαι. Δίνουμε όσα μπορούμε για όσο μπορούμε, και μετά είναι καιρός. Και για μένα, είναι καιρός», σημείωσε. «Το ότι έγινα πρωθυπουργός είναι η μεγαλύτερη τιμή της ζωής μου και θέλω να ευχαριστήσω τους Νεοζηλανδούς για το προνόμιο που μου έδωσαν να κυβερνήσω τη χώρα για πεντέμισι χρόνια», συνέχισε. Όμως μαζί με «το προνόμιο έρχεται η ευθύνη, συμπεριλαμβανομένης της ευθύνης να ξέρεις πότε είσαι πρόσωπο κατάλληλο για να κυβερνήσει και πότε δεν είσαι».
Πέρα από τις κρίσεις των ακινήτων, της παιδικής φτώχειας, της κλιματικής αλλαγής, η απερχόμενη πρωθυπουργός χρειάστηκε να αντιμετωπίσει την πολύνεκρη τρομοκρατική ενέργεια στην Κράιστσερτς, την έκρηξη ηφαιστείου, την πανδημία του νέου κορονοϊού, τη συνεπακόλουθη οικονομική κρίση. Η εξουσία είχε «μεγάλο» προσωπικό κόστος, παραδέχθηκε. «Ξέρω τι χρειάζεται αυτή η δουλειά, και ξέρω πως δεν έχω πλέον αρκετό καύσιμο στο ντεπόζιτο για την κάνω σωστά. Είναι τόσο απλό».
«Όσο για την περίοδο που άσκησα την εξουσία, ελπίζω πως θα αφήσω τους Νεοζηλανδούς με την πεποίθηση πως μπορείς να έχεις ευγένεια αλλά και δύναμη, συμπόνια αλλά και αποφασιστικότητα, αισιοδοξία αλλά και απόλυτη συγκέντρωση. Ότι μπορείς να είσαι ένα ξεχωριστό είδος ηγέτη: το δικό σου».
Το βιογραφικό της
Η Τζασίντα γεννήθηκε στις 26 Ιουλίου 1980 στο Χάμιλτον της Νέας Ζηλανδίας, μια μικρή πόλη κοντά στην περιοχή όπου γυρίστηκε η τριλογία του «Αρχοντα των Δαχτυλιδιών». Η ίδια μάλιστα, σε συνέντευξή της, έχει παραδεχθεί πως έκανε οντισιόν για να συμμετάσχει ως κομπάρσος στην ταινία, αλλά «δεν έχουν όλοι ταλέντο» ανέφερε με χιούμορ. Ο πατέρας της ήταν αστυνομικός, ενώ η μητέρα της απασχολούνταν σε υπηρεσία σχολικού εφοδιασμού. Σε ηλικία 14 ετών, έπιασε την πρώτη της δουλειά σε ένα τοπικό εστιατόριο.
«Θυμάμαι η μητέρα να μου λέει πώς να φτιάξω το βιογραφικό μου. Το καλύτερο που είχα καταφέρει και μπορούσα να βάλω τότε στο βιογραφικό ήταν ότι είχα μαγειρέψει το καλύτερο πιάτο σε έναν οικογενειακό διαγωνισμό μαγειρικής. Στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής της, εργάστηκε και ως DJ σε αρκετά νυχτερινά κέντρα της Νέας Ζηλανδία. H οικογένειά της ήταν Μορμόνοι, ωστόσο η Τζασίντα περίπου στα 20 της αποφάσισε να εγκαταλείψει την εκκλησία, την οποία χαρακτήρισε ομοφοβική. Mόλις ενηλικιώθηκε, μυήθηκε στην πολιτική από τη θεία της, Μαρί, και έγινε μέλος του Εργατικού Κόμματος.
Στο παρελθόν έχει δηλώσει πως το γεγονός ότι μεγάλωσε στο Χάμιλτον της Νέας Ζηλανδίας και έβλεπε «ξυπόλητα παιδιά χωρίς να έχουν να φάνε μεσημεριανό» την ενέπνευσε να εισέλθει στην πολιτική. Γι’ αυτό και η πάταξη της ανισότητας έγινε κεντρικό σύνθημα της προεκλογικής της εκστρατείας. Λίγα χρόνια αργότερα, το 2001, πήρε πτυχίο Επικοινωνίας από το Πανεπιστήμιο του Γουαϊκάτο και ξεκίνησε αμέσως να εργάζεται στο γραφείο της τότε πρωθυπουργού Ελεν Κλαρκ, πολιτικό μέντορα για την Τζασίντα.
Το 2008, σε ηλικία 28 ετών, η Αρντερν εξελέγη βουλευτής του Εργατικού Κόμματος και το 2017, μόλις τρεις μήνες πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, η 37χρονη τότε Τζασίντα ορίστηκε πρόεδρος του Εργατικού Κόμματος. Έγινε η τρίτη γυναίκα που κατέκτησε το ανώτατο πολιτικό αξίωμα στη Νέα Ζηλανδία ενώ στη διάρκεια της πρωθυπουργίας της έφερε στον κόσμο τη Νέβε Τε. Από πολλούς θεωρήθηκε η «θηλυκή εκδοχή του Τζάστιν Τριντό», πρωθυπουργού του Καναδά, καθώς και οι δύο αρχηγοί κρατών συμπεριλαμβάνονται στους προοδευτικούς πολιτικούς του δημοκρατικού κέντρου.
Οι προκλήσεις που αντιμετώπισε
Στις 15 Μαρτίου του 2019, ένας 28χρονος ένοπλος άνοιξε πυρ σε δύο τζαμιά στο Κράιστσερτς, σκοτώνοντας 51 άτομα μεταξύ των οποίων και παιδιά. Δέκα μέρες μετά την εν λόγω τρομοκρατική επίθεση, η Αρντερν απαγόρευσε τα ημιαυτόνομα όπλα στρατιωτικού τύπου, αφαιρώντας πάνω από 62.000 όπλα από την κυκλοφορία. Παράλληλα η πρωθυπουργός, φορώντας μια μαύρη χιτζάμπ, ως ένδειξη σεβασμού και πένθους προς τους μουσουλμάνους που έχασαν τη ζωή τους, στάθηκε στο πλευρό των συγγενών των θυμάτων.
Το 2019 η Τζασίντα Αρντερν παρουσίασε ένα νομοσχέδιο με στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μάλιστα το νομοσχέδιο προέβλεπε μηδενισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050. Τον Σεπτέμβριο του 2020 η Άρντερν προώθησε ένα σχέδιο νόμου το οποίο εξασφάλιζε ίσες μισθολογικές αμοιβές μεταξύ των δύο φύλων. Σημειώνεται πως στη Νέα Ζηλανδία υπήρχε ήδη σχετικός νόμος, ωστόσο το νέο νομοσχέδιο τον επέκτεινε και σε επαγγελματικούς κλάδους που μέχρι τότε κυριαρχούνταν από άνδρες.
Τον Φεβρουάριο του 2018 η πρωθυπουργός παρέλασε στο Auckland Pride Parade, παίρνοντας ακόμα μια πρωτιά, αυτή του/της πρώτου/ης πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας που συμμετείχε σε ανάλογο event. Μάλιστα η συγκεκριμένη παρέλαση χειροκροτήθηκε από περισσότερους από 25.000 ανθρώπους. Σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας η Τζασίντα κατάφερε να κρατήσει τη Νέα Ζηλανδία covid free. Από τις 22 Μαρτίου του 2020, όταν εμφανίστηκε το πρώτο κρούσμα Covid-19, συνολικά έχουν καταγραφεί 2.651 κρούσματα, ενώ μόλις 26 άνθρωποι έχουν χάσει τη μάχη με τον ιό.
Τον επόμενο μήνα, η Νεοζηλανδή πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι η ίδια και όλα τα μέλη της κυβέρνησης θα μειώσουν τους μισθούς τους κατά 20% για τους επόμενους έξι μήνες, ως ένδειξη αλληλεγγύης προς τους πολίτες που αντιμετωπίζουν τις οικονομικές επιπτώσεις της επιδημίας. Μάλιστα η διαχείριση τόσο της πανδημικής κρίσης όσο και της τρομοκρατικής επίθεσης τον Μάρτιο του 2019 κατέστησαν την Άρντερν υποψήφια για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Πριν από δύο χρόνια η Τζασίντα προχώρησε σε μια ανακοίνωση που αφορά τη μετατροπή των προϊόντων περιόδου σε είδη πρώτης ανάγκης. Μάλιστα αποφασίστηκε πως όλα τα σχετικά προϊόντα θα διανέμονται δωρεάν στα σχολεία, προκειμένου να καταπολεμηθεί η «φτώχεια της περιόδου». Τον Ιανουάριο του 2018, η Τζασίντα μαζί με τον σύντροφό της, Κλαρκ Γκέιφορντ, ανακοίνωσαν ότι περιμένουν το πρώτο τους παιδί:
«Δεν είμαι η πρώτη γυναίκα που θα κάνω πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Δεν είμαι η πρώτη γυναίκα που εργάζομαι ενώ είμαι έγκυος. Γνωρίζω ότι αυτές είναι ιδιαίτερες καταστάσεις, αλλά υπάρχουν πολλές γυναίκες που τα έχουν καταφέρει με τον συγκεκριμένο διπλό ρόλο». Έγινε η δεύτερη γυναίκα παγκοσμίως που γέννησε ενώ ήταν αρχηγός της κυβέρνησης. Η πρώτη ήταν η Ινδή Μπεναζίρ Μπούτο, το 1990.
Μάλιστα, μόλις έξι εβδομάδες μετά τη γέννηση της κόρης της, η Άρντερν επέστρεψε στην εργασιακή της καθημερινότητα. Τρεις μήνες αργότερα, η κόρη και ο σύντροφός της τη συνόδευσαν στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. «Είναι αναγκαίο να είναι η κόρη μου εδώ», απάντησε η Τζασίντα σε ερώτηση των δημοσιογράφων. «Θηλάζω ακόμα, οπότε πρέπει να την κρατήσω ζωντανή. Θα είναι μαζί μας λοιπόν σε αυτό το ταξίδι, ενώ εγώ συνδυάζω τον ρόλο μου ως μητέρα και ως πρωθυπουργός και σας διαβεβαιώνω ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό», πρόσθεσε χαριτολογώντας η νεαρή πρωθυπουργός.
Μάλιστα η Άρντερν δεν δίστασε να κρατάει τη Νέβε στην αγκαλιά της (κόντρα σε όλα τα πρωτόκολλα) στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών το 2018 ως άτυπο μέλος της νεοζηλανδικής αντιπροσωπείας. Ήταν το πρώτο μωρό που βρέθηκε εντός της διάσκεψης του ΟΗΕ. Εναν χρόνο μετά, η Τζασίντα Άρντερν έγινε εξώφυλλο στο Time.Είχε δυναμική παρουσία και στα social media. Αναμφισβήτητα το αγαπημένο μέσο της πρωθυπουργού είναι το Facebook, στο οποίο ανεβάζει όχι μόνο «στημένες» πολιτικές φωτογραφίες, αλλά και μια πιο «ατημέλητη» πλευρά του εαυτού της. Η Τζασίντα μάλιστα απευθυνόταν στους πολίτες, φορώντας ρούχα… του σπιτιού.
Η Τζασίντα Άρντερν έλαβε το πρωθυπουργικό χρίσμα σε ηλικία μόλις 37 ετών και κατάφερε σε 3 χρόνια να κερδίσει τον σεβασμό της διεθνούς πολιτικής σκηνής. Προσμετρώντας την οικολογική της συνείδηση και την ανάγκη της να «παλεύει» υπέρ των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων (μουσουλμάνοι, ομοφυλόφιλοι, γυναίκες), η αποτέλεσε πηγή έμπνευσης τόσο για πολιτικούς ανά την υφήλιο, όσο και για πολλούς πολίτες.
