Πέντε κρούσματα της μετάλλαξης Αρκτούρος του κορονοϊού ανιχνεύτηκαν στην Ελλάδα, σύμφωνα με την εβδομαδιαία επιδημιολογική επιτήρηση του ΕΟΔΥ. Συγκεκριμένα, ανιχνεύθηκαν πέντε δείγματα θετικά για τη νέα παραλλαγή υπό παρακολούθηση ΧΒΒ.1.16.
Την ίδια ώρα, την εβδομάδα 24 – 30 Απριλίου η θετικότητα για SARS-CoV-2 στην κοινότητα κατέγραψε μείωση, με 57 νεκρούς και 61 διασωληνωμένους, ενώ για την γρίπη παρουσιάζει αύξηση.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την μετάλλαξη Αρκτούρος
Σύμφωνα με τον ίδιο η παραλλαγή «Αρκτούρος» έχει ένα ιδιαίτερο επιπλέον σύμπτωμα όσον αφορά τα παιδιά – εκτός από πυρετό και βήχα – καθώς όσα βρίσκονται θετικά σε αυτήν έχουν επιπεφυκίτιδα ή κόκκινα μάτια χωρίς πύον. Όπως εξήγησε είναι ένα σύμπτωμα που δεν είχε παρατηρηθεί σε κανένα από τα προηγούμενα «κύματα» του κορονοϊού.
Ο Ινδός παιδίατρος, Ραούλ Νάγκπαλ, δήλωσε στους Indian Times ότι οι γιατροί στη χώρα έχουν παρατηρήσει αυξημένο αριθμό κρουσμάτων με τον «Αρκτούρο» σε παιδιά. «Συνήθως τα παιδιά αυτά έρχονται με αναπνευστικά προβλήματα, βήχα και πυρετό και όταν τους κάνουμε τεστ βγαίνουν θετικά». Όπως είπε ο ίδιος, τα κυριότερα συμπτώματα από την παραλλαγή «Αρκτούρος» για τους ενήλικες μοιάζουν με αυτά της γρίπης, ανάμεσα στα οποία η ρινική συμφόρηση, ο ξηρός λαιμός και ο βήχας.
Αρκετοί επιστήμονες, πάντως, δεν αναμένουν ότι η παραλλαγή «Αρκτούρος» θα είναι πιο θανατηφόρα από άλλους τύπους κορονοϊού που κυκλοφορούν αυτήν τη στιγμή. Σε αυτό συνηγορεί το γεγονός ότι τα πρώτα αποτελέσματα των ερευνών δείχνουν ότι ο «Αρκτούρος» δεν έχει αυξημένη ικανότητα να κάμψει την προστασία που παρέχουν τα εμβόλια.
Σε μελέτη που έχουν κάνει επιστήμονες στην Ιαπωνία και έχει προδημοσιευτεί στο επιστημονικό έντυπο bioRxiv, φαίνεται ότι ο Αρκτούρος είναι 1,2 φορές πιο μεταδοτικός από τη μετάλλαξη Κράκεν. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ίδιους, η μετάλλαξη αναμένεται σύντομα να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο. Σημειώνεται ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) παρακολουθεί επί του παρόντος τον Αρκτούρο, επιστημονικά γνωστό ως XBB.1.16, ο οποίος εντοπίστηκε για πρώτη φορά στα τέλη Ιανουαρίου, με τους αξιωματούχους να λένε ότι έχει κάποιες μεταλλάξεις που προκαλούν ανησυχία.
Η παραλλαγή XBB.1.16, που ονομάστηκε «Αρκτούρος», είναι παρόμοια με την παραλλαγή «Kraken» XBB.1.5—την πιο μεταδοτική παραλλαγή μέχρι σήμερα, σύμφωνα με την Maria Van Kerkhove, τεχνική επικεφαλής COVID-19 για τον ΠΟΥ. Ωστόσο, πρόσθετες μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη-ακίδα του ιού, η οποία προσκολλάται και μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα, έχει τη δυνατότητα να κάνει τη συγκεκριμένη παραλλαγή πιο μολυσματική και δυνητικά να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια. Βέβαια, οι μεταλλάξεις που θεωρητικά φαίνονται ανησυχητικές σε προκλινικό επίπεδο δεν είναι πάντα ανησυχητικές στην πραγματική ζωή λόγω της εξαιρετικά περίπλοκης φύσης της ανοσίας του πληθυσμού. Για αυτόν τον λόγο, και λόγω των αυξανόμενων κρουσμάτων στην Ανατολή, η επιδημιολογία της XBB.1.16 έχει μπει υπό επιτήρηση.
Τι γνωρίζουμε για την υποπαραλλαγή XBB.1.16
Η νέα παραλλαγή είναι ένας ανασυνδυασμός, ή συνδυασμός, δύο απογόνων του λεγόμενου “stealth Omicron” BA.2. Σε σύγκριση με την πρότερη παραλλαγή XBB, έχει τρεις επιπλέον μεταλλάξεις, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Η XBB.1.16 προκαλεί αύξηση των νοσηλειών και των θανάτων;
Μέχρι σήμερα, δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργαστηριακές μελέτες σχετικά με τη σοβαρότητα της νόσου που μπορεί να προκαλέσει η παραλλαγή. Οι νοσηλείες, οι εισαγωγές στη ΜΕΘ και οι θάνατοι δεν έχουν ακόμη αυξηθεί λόγω της νέας παραλλαγής, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Γιατί λοιπόν η XBB.1.16 είναι τόσο ανησυχητική;
Το κατά πόσο η νέα παραλλαγή είναι πράγματι ικανή να οδηγήσει σε αύξηση των νοσηλειών ή/και των θανάτων, μπορεί να είναι πολύ νωρίς για να το πούμε. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η μετάλλαξη K478R, η οποία μπορεί να κάνει την παραλλαγή αποτελεσματικότερη στο να ξεπερνά την εξουδετερωτική ικανότητα των αντισωμάτων από προηγούμενη μόλυνση και εμβολιασμό, να προκαλεί συμπτωματική λοίμωξη και να εξαπλώνεται, σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Οι αναμνηστικές δόσεις των εμβολίων αναμένεται να προσφέρουν κάποιου βαθμού προστασία, ειδικά αν είναι πρόσφατος ο εμβολιασμός. Το αντι-ιικό χάπι Paxlovid (νιρματρελβίρη/ριτοναβίρη) αναμένεται να συνεχίσει να έχει δράση έναντι της νέας παραλλαγής. Επιπλέον, η XBB.1.16 έχει δείξει την ικανότητα να υπερτερεί γρήγορα έναντι της XBB.1.5 που κυριαρχεί στις ΗΠΑ όσον αφορά τη διάδοση. Η νέα παραλλαγή έχει δείξει ισχυρό πλεονέκτημα ανάπτυξης τους τελευταίους τρεις μήνες.
Συμπερασματικά, είναι σημαντικό να παραμένουμε ως κοινωνία και ως παγκόσμια κοινότητα σε εγρήγορση σχετικά με τις νέες παραλλαγές του SARS-CoV-2 που αναδύονται, καθώς δεν μπορεί να είναι εκ των προτέρων γνωστός ο αντίκτυπος μιας νέας παραλλαγής στη μεταδοτικότητα του ιού και στη σοβαρότητα της νόσου που προκαλεί.
