Μέχρι σήμερα, στην πλατφόρμα akatharista.apps.gov.gr έχουν υποβάλει δηλώσεις ότι καθάρισαν τα οικόπεδά τους περισσότεροι από μισό εκατομμύριο πολίτες, με τη διαδικασία να επιταχύνεται τις τελευταίες ημέρες, καθώς, σύμφωνα με το Υπουργείο, μόνο το τελευταίο τετραήμερο πριν τη λήξη της προθεσμίας υπεβλήθησαν περισσότερες από 189.500 δηλώσεις. Κατά το Υπουργείο πρόκειται για το πρώτο βήμα στην αλλαγή κουλτούρας των πολιτών, που αποδεικνύει ότι αντιλαμβάνονται πόσο κρίσιμο είναι να καθαρίζουν τις περιουσίες τους: «Με αυτό τον τρόπο προστατεύουμε τις ιδιοκτησίες μας, τους γείτονές μας και τον τόπο μας και συμβάλλουμε καθοριστικά στις προσπάθειες που καταβάλλουν οι πυροσβέστες και όλες οι δυνάμεις Πολιτικής Προστασίας κατά τη δύσκολη αντιπυρική περίοδο που διανύουμε».
Εκτιμάται ότι οι δηλώσεις θα ξεπεράσουν το 1 εκατομμύριο
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η παράταση δόθηκε επειδή το ζήτημα είναι και τυπικό, καθώς γίνεται αντιληπτό πως ένα μέρος των πολιτών έχουν καθαρίσει τα οικόπεδά τους, όμως δεν έχουν υποβάλει τις δηλώσεις τους για τεχνικούς, ή πρακτικούς λόγους. Πάντως, ως τη λήξη της προθεσμίας, εκτιμάται ότι οι δηλώσεις θα ξεπεράσουν το 1 εκατομμύριο.
Τη διαδικασία επιταχύνει και το λύσιμο «περιφερειακών» ζητημάτων, όπως τα ξερόχορτα που στοιβάζονται στους δρόμους από τους καθαρισμούς, καθώς τόσο αυτά, όπως και τα ακαθάριστα οικόπεδα, αποτελούν εστίες κινδύνου εκδήλωσης, ή εξάπλωσης μιας πυρκαγιάς. Ο υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, προανήγγειλε επιπλέον χρηματοδότηση, ύψους 300.000 ευρώ στους δήμους Αττικής για το μάζεμα των ξερών χόρτων από τα οικόπεδα. Σκοπός να απομακρυνθούν τα ξερά χόρτα από περιοχές που υπάρχει μεγάλος κίνδυνος πυρκαγιάς, καθώς δεν κατάφεραν όλοι οι Δήμοι με δικά τους μέσα να τα απομακρύνουν εγκαίρως, με την αποκεντρωμένη διοίκηση Αττικής να επιτηρεί το σχέδιο του καθαρισμού.
Τι πρέπει να κάνουν οι υπόχρεοι
Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 20/2024 Πυροσβεστική Διάταξη «Καθορισμός προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα», οι πολίτες υποχρεούνται για τον καθαρισμό των οικοπέδων τους, που περιλαμβάνει:
-Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα.
-Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά.
-Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου.
-Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους.
-Απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.
Η υποχρέωση αφορά όσους έχουν την ιδιοκτησία, νομή, επικαρπία, είναι μισθωτές ή υπομισθωτές οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε:
– περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων,
-περιοχές εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο,
– εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω και κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας,
-εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα, για τις εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη της περιοχής και κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας, για τον καθαρισμό των παραπάνω χώρων κατά το χρονικό διάστημα από την 1η μέχρι την 30ή Απριλίου εκάστου έτους και τη συντήρησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, ήτοι από 1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου, για την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της.
Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται οι διαμορφωμένοι, συντηρημένοι κήποι ή φυτευμένες επιφάνειες ακάλυπτων χώρων κτιρίων, πολυκατοικιών, κ.ά. των περιοχών και εκτάσεων που αναφέρονται παραπάνω.
Αυστηρές οι κυρώσεις και τα πρόστιμα
Πάντως, αν το Υπουργείο έκανε δεκτό το αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ για παράταση της προθεσμίας, φαίνεται πως δεν αποδέχθηκε μια άλλη πρότασή της, για τη μείωση των προστίμων. Αυτό γιατί κατά τον υπουργό, Βασίλη Κικίλια (ο οποίος ευχαρίστησε τους συμπολίτες που καθάρισαν τα οικόπεδά τους), «υπάρχουν και κάποιοι οι οποίοι είναι αμελείς και κάποιοι οι οποίοι αδιαφορούν. Ενημερώνω ότι ο νόμος είναι εδώ, με τα πρόστιμα και τις διαδικασίες που προβλέπονται». Και ποια είναι αυτά;
Για τους υπόχρεους που δεν θα υποβάλλουν δήλωση καθαρισμού του οικοπέδου τους, το πρόστιμο που θα επιβάλλεται θα φτάνει τα 1.000 ευρώ. Για όσους υποβάλλουν ψευδή δήλωση καθαρισμού στο Εθνικό Μητρώο, ως προς την τήρηση της σχετικής υποχρέωσης, τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών και χρηματική ποινή εκατόν ογδόντα έως τριακόσιες εξήντα ημερήσιες μονάδες. Το ύψος της κάθε ημερήσιας μονάδας δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 70 ευρώ, ούτε ανώτερο από εκατό πενήντα 150 ευρώ και το πρόστιμο ανέρχεται έως τις 54.000 ευρώ.Τους ελέγχους για τους καθαρισμούς διενεργούν ήδη οι Δήμοι, ενώ επιτήρηση –και στη συνέχεια έλεγχοι- σε ό,τι αφορά τα ακαθάριστα οικόπεδα γίνεται και με drones.
