Tην απόφαση της Φινλανδίας να καταθέσει αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ ανακοίνωσαν και επίσημα το μεσημέρι της Κυριακής ο Φινλανδός πρόεδρος, Σαούλι Νιινίστο και η πρωθυπουργός Σάνα Μάριν.
Η ανακοίνωση έγινε σε κοινή συνέντευξη τύπου των δύο ηγετών της χώρας, στο Προεδρικό Μέγαρο του Ελσίνκι. «Είναι μία ιστορική ημέρα. Μια νέα εποχή αρχίζει», δήλωσε ο Φινλανδός πρόεδρος.
Η φινλανδική Βουλή αναμένεται να εγκρίνει το αίτημα τις προσεχείς ημέρες, ωστόσο πρόκειται για μια τυπική διαδικασία.
Στη συνέχεια, η επίσημη αίτηση θα κατατεθεί στις Βρυξέλλες, στα κεντρικά της Συμμαχίας, πιθανότατα εντός της επόμενης εβδομάδας.
ΝΑΤΟ: «Θα βρεθεί κοινό έδαφος»
Η ανακοίνωση έγινε την ίδια ώρα που οι ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ συνεδριάζουν στο Βερολίνο, με «φιλοξενούμενους» και τους υπουργούς των δύο χωρών.
Πεπεισμένος ότι οι σύμμαχοι θα εξετάσουν με «εποικοδομητικό τρόπο» ένα αίτημα (και από τη Σουηδία) δήλωσε, νωρίτερα, ο αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας Μίρτσεα Τζεοάνα.
Σε ό,τι αφορά τις τουρκικές ανησυχίες, ο κ. Τζεοάνα δήλωσε ακόμη πεπεισμένος ότι εφόσον οι δύο χώρες υποβάλουν αίτημα ένταξης, «θα είμαστε σε θέση να τις καλωσορίσουμε».
«Ναι» από όλους πλην Τουρκίας
Mε την εξαίρεση της Τουρκίας, το σύνολο των υπολοίπων κρατών μελών του ΝΑΤΟ τάχθηκαν αναφανδόν υπέρ της ένταξης.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, κατά το χθεσινό άτυπο δείπνο των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών μελών τάχθηκε υπέρ της άμεσης ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη Συμμαχία.
Παρατηρήθηκε, μάλιστα, άτυπο μπρα-ντε-φερ ανάμεσα στα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ σχετικά με το ποια χώρα μπορεί να επικυρώσει πιο γρήγορα τα σχετικά πρωτόκολλα προσχώρησης, υπονοώντας ότι το θετικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων είναι προκαθορισμένο.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου επέμεινε να αναδεικνύει ως αγκάθι τις φερόμενες σχέσεις των δύο χωρών με «τρομοκρατικές» οργανώσεις.
Όλες αυτές οι κατηγορίες απορρίφθηκαν από ενδιαφερόμενες χώρες, ενώ ορισμένοι σύμμαχοι, επεσήμαναν ότι ενώπιον μιας ιστορικής στιγμής όπου απαιτείται ενότητα απέναντι στην ρωσική επιθετικότητα, δεν θα πρέπει να εμφανίζονται αποκλίσεις.
Η ελληνική θέση, όπως εκφράστηκε από τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, είναι ότι η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας θα ενισχύσει το μέτωπο των αρχών της Δημοκρατίας και του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου, αρχές και αξίες, οι οποίες οφείλει να πρεσβεύει το ΝΑΤΟ.
Όλα ετοιμα για ταχεία ένταξη, λέει το Βερολίνο
Από την πλευρά της, η Γερμανίδα ΥΠΕΞ, Αναλένα Μπέρμποκ, σημείωσε, μεταξύ άλλων ότι μια ένταξη του Ελσίνκι και της Στοκχόλμης θα έκανε «πολύ ισχυρότερο» το ΝΑΤΟ, τονίζοντας ότι το Βερολίνο έχει «προετοιμάσει τα πάντα» για μια ταχεία ενσωμάτωση των δύο χωρών. «Θα πρέπει να θεμελιώσουμε την ασφάλειά τους κατά τη διάρκεια των ενταξιακών διαδικασιών», είπε ακόμη, με το βλέμμα και στις εγγυήσεις ασφαλείας που ζητούν τα δύο εν δυνάμει νέα μέλη.
«Το ΝΑΤΟ ήταν και θα παραμείνει αμυντική συμμαχία, αλλά οι πόρτες του είναι ανοιχτές για όποιον χρειάζεται προστασία. Πριν από τις 24 Φεβρουαρίου, για κάποιες χώρες δεν ήταν πολύ σημαντικό να ενταχθούν. Αυτό άλλαξε, κυρίως για τους φίλους μας στην Σκανδιναβία. Ο κόσμος εκεί δεν ήθελε ένταξη, αλλά τώρα ωθούνται να ενταχθούν. Επειδή, όπως κι εμείς, θέλουν να ζουν σε ειρήνη και ασφάλεια», δήλωσε η Μπέρμποκ και πρόσθεσε: «Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι θα τους παρέχουμε εγγυήσεις ασφάλειας. Δεν πρέπει να υπάρξει μεταβατική περίοδος, μια γκρίζα ζώνη, όπου το καθεστώς τους θα είναι ασαφές», δήλωσε η υπουργός, αναφερόμενη στο διάστημα επικύρωσης της ένταξης, κατά το οποίο η υποψήφια χώρα δεν καλύπτεται από το ‘Αρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με το οποίο ενδεχόμενη επίθεση εναντίον ενός κράτους – μέλους θεωρείται επίθεση εναντίον όλων των συμμάχων.
Μήνυμα υπέρ γρήγορων διαδικασιών έστειλε και ο Καναδάς, με την ΥΠΕΞ της χώρας, Μέλανι Τζολί, να δηλώνει: «Ελπίζω ότι αυτό μπορεί να γίνει εντός εβδομάδων».
Τα ρωσικά μηνύματα
Η Μόσχα έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει για «σοβαρές συνέπειες» εάν η Φινλανδία και η Σουηδία ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, λέγοντας ότι θα ενισχύσει τις χερσαίες, ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις της στη Βαλτική Θάλασσα και εγείρει την πιθανότητα ανάπτυξης πυρηνικών όπλων στην περιοχή.
Το Σάββατο ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε πως το τέλος της στρατιωτικής ουδετερότητας της Φινλανδίας θα ήταν ένα «λάθος», κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας του με τον φινλανδό ομόλογό του Σάουλι Νιινίστο, σύμφωνα με ανακοίνωση που εκδόθηκε από το Κρεμλίνο.
Την Τετάρτη, ο φινλανδός πρόεδρος, ερωτηθείς για τους κινδύνους από την ένταξη της χώρας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, είπε: «Η απάντησή μου στον Πούτιν θα ήταν ότι εσείς το προκαλέσατε αυτό και πρέπει να κοιταχτείτε στον καθρέφτη».
Σε μια ακόμη κίνηση ενδεικτικής της στάσης της Μόσχας, οι εξαγωγές ηλεκτρικού ρεύματος από τη Ρωσία στη Φινλανδία σταμάτησαν κατά τη διάρκεια της περασμένης νύχτας, έπειτα από σχετική ανακοίνωση ρωσικού παρόχου, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ένας αξιωματούχος του φορέα διαχείρισης του φινλανδικού δικτύου ηλεκτροδότησης.
Την Πέμπτη ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ τόνισε πως η ένταξη της Φινλανδίας στο NATO θα συνιστούσε «σίγουρα» απειλή για τη Ρωσία,
Η χερσόνησος Κόλα, στη βορειοδυτική Ρωσία, στην Αρκτική, ανατολικά των συνόρων με τη Φινλανδία και τη Νορβηγία, είναι ένα «στρατηγικό προπύργιο» που η Μόσχα θεωρεί κλειδί για την εθνική της ασφάλεια και είναι επίσης η βάση του ρωσικού Βόρειου Στόλου. Η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ρωσίας, η Αγία Πετρούπολη, βρίσκεται περίπου 170 χλμ. από τα σύνορα με τη Φινλανδία.