Η δημοσκόπηση επιχειρεί να καταγράψει την εικόνα της ελληνικής κοινής γνώμης σε ό,τι αφορά την Ευρώπη, τη συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, την αποτελεσματικότητα των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το ΝΑΤΟ, τον αντίκτυπο της ενεργειακής κρίσης στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία αλλά και την αποτίμηση των ελληνο-γερμανικών σχέσεων και της Γερμανίας.
Τα βασικά συμπεράσματα
Σύμφωνα με όσα δείχνει η έρευνα, η σχέση Ελλάδας – Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να δοκιμάστηκε αλλά δεν διερράγη. Η Ευρώπη παραμένει σταθερή αναφορά για την Ελλάδα και η σχέση τους κρίνεται αμοιβαία επωφελής.
Η εικόνα της Ένωσης βγαίνει τραυματισμένη από τη διαχείριση της ελληνικής κρίσης και η εμπιστοσύνη υποχωρεί.
Ωστόσο, οι Έλληνες διαφοροποιούνται ουσιαστικά από τον άκαμπτο ευρωσκεπτικισμό άλλων χωρών: η κριτική γίνεται «εποικοδομητικά», με αίτημα την περαιτέρω εμβάθυνση και την κοινή πορεία σε βασικούς τομείς πολιτικής.
Η Γερμανία οφείλει να ξανασυστηθεί στην Ελλάδα. Η βελτίωση της εικόνας της ΕΕ στην Ελλάδα περνά και μέσα από τη βελτίωση της εικόνας της Γερμανίας
Τι υποστηρίζουν οι Ελληνες για την Γερμανία
Τα κύρια ευρήματα της έρευνας
Η πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών αισθάνεται ότι η Ελλάδα ανήκει στην Ευρώπη (74%) και το 71% δηλώνει ότι το μέλλον της χώρας θα είναι καλύτερο εντός της ΕΕ.
Θετικοί εμφανίζονται οι πολίτες ως προς την κοινή πορεία της χώρας εντός της ΕΕ, με το 72% να επιθυμεί η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση να βαθύνει περισσότερο, πολιτικά και οικονομικά, ανάμεσα στα κράτη μέλη.
Σε ερώτηση σχετικά με το αν η χώρα είναι καλύτερα με ευρώ ή δραχμή, το 57% δηλώνει πίστη στο ευρώ έναντι του 33% που προτιμά τη δραχμή. Σε ερώτηση, ωστόσο, για την ενδεχόμενη στάση τους σε ένα δημοψήφισμα μόλις το 25% δηλώνει ότι θα ψήφιζε υπέρ της αποχώρησης έναντι του 67% που θα ψήφιζε για την παραμονή στη νομισματική ένωση.
Ελευθερία μετακίνησης και διακίνησης αγαθών, ενίσχυση της δημοκρατίας και προγράμματα στήριξης των πιο αδύναμων κρατών, βρίσκονται ανάμεσα στα 3 κύρια θετικά χαρακτηριστικά της ΕΕ.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αναδεικνύεται ως ο θεσμός προς τον οποίο έχουν τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη οι πολίτες (60%), ακολουθούμενος από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά (43%). Σημαντική πτώση στα ποσοστά αυτά έχει παρατηρηθεί από τα υψηλά ποσοστά που συγκέντρωσαν οι δύο θεσμοί το 2008 από 82% και 79% αντίστοιχα.
Αρνητικά διακείμενοι οι πολίτες ως προς την ΕΕ σε ό,τι αφορά τη διεύρυνση των ανισοτήτων μεταξύ των κρατών, το έλλειμμα ηγεσίας και την απουσία κοινής αμυντικής και εξωτερικής πολιτικής.
Η ελευθερία μετακίνησης εντός ΕΕ, τα προγράμματα ΕΣΠΑ, τα προγράμματα Erasmus και η κοινή προμήθεια εμβολίων κατά του κορoνοϊού αξιολογούνται ως οι σημαντικότερες κοινές πολιτικές της ΕΕ με θετικό αποτύπωμα.
Αρνητική καταγράφεται η αξιολόγηση των πολιτών για την αντίδραση της ΕΕ στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης.
Το 73% των πολιτών δηλώνει ανήσυχο για πιθανότητα έλλειψης ηλεκτρικής ενέργειας ή καυσίμων για θέρμανση στα νοικοκυριά, για πιθανή κρίση αλληλεγγύης στην ΕΕ (69%), και για ελλείψεις σε τρόφιμα και βασικά αγαθά (47%) φέτος τον χειμώνα.
Μοιρασμένες οι απόψεις των Ελλήνων σχετικά με τη γεωγραφική επέκταση και εισδοχή νέων κρατών μελών στην ΕΕ, με το 47% να αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο θετικά και το 43% αρνητικά. Την ίδια στιγμή το 56% πιστεύει ότι η ένταξη χωρών των Δυτικών Βαλκανίων θα προσφέρει περισσότερη σταθερότητα στην Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η έρευνα διεξήχθη τον Σεπτέμβριο του 2022, σε συνεργασία με την Kapa Research, στο πλαίσιο της ετήσιας καμπάνιας του Ιδρύματος. Η καμπάνια παγκόσμιου διαλόγου «Reshape Europe» αφορά στο πώς η Ευρώπη μπορεί να γίνει πιο ανθεκτική προκειμένου να σταθεί απέναντι στους εχθρούς της ελευθερίας και της φιλελεύθερης δημοκρατίας, και το πώς θα εξοπλίσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση για να αντιμετωπίσει τις μεγάλες προκλήσεις.
