Δόμνα Μιχαηλίδου: Βιώνουμε καθημερινά το παράδοξο του να έχουμε δίπλα μας ταυτόχρονα γυναίκες «ηρωίδες» και γυναίκες «θύματα»

Η κα Μιχαηλίδου, Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δίνει αποκλειστική συνέντευξη στην «Φωνή της Ανατολικής Αττικής» και μιλάει για την θέση της γυναίκας στην πολιτική, τις γυναίκες την εποχή της πανδημίας, το ελληνικό #metoo και το έργο της στο Υπουργείο.

Συνέντευξη στην Άρτεμις Γκούρλια

Κα Μιχαηλίδου, είστε μια νέα γυναίκα, με εντυπωσιακό βιογραφικό και μία από τις νεότερες γυναίκες στην πολιτική ζωή της χώρας. Πώς κρίνετε την θέση της γυναίκας στην πολιτική σήμερα; Υπάρχει τελικά ισότητα;

Είναι αλήθεια ότι στην Ελληνική πολιτική σκηνή ο αριθμός των εκλεγμένων γυναικών και των γυναικών στη κυβέρνηση, είναι υψηλότερος από παλαιότερα, αλλά εξακολουθεί να είναι χαμηλός. Σίγουρα αυτό λέει πολλά καθώς και εμείς οι γυναίκες που θέλουμε να συμμετέχουμε στα κοινά, είμαστε λίγες. Το να μην εμπλέκονται οι γυναίκες στο δημόσιο βίο συνέβαινε πάντοτε. Τώρα συμβαίνει λιγότερο αλλά είναι καθήκον μας να το ενισχύσουμε. Η Ελληνίδα συνεχίζει να κατέχει τον πρώτο ρόλο στην οικογενειακή εστία, είναι ασύμμετρα επιφορτισμένη με τις υποχρεώσεις της οικογένειας κι αυτό, πολλές φορές, την αποθαρρύνει από τη διεκδίκηση θέσεων εργασίας υψηλής ευθύνης αλλά και απολαβών. Οι χώρες που έχουν εκτενείς κοινωνικές υπηρεσίες και υποδομές είναι αυτές που κάνουν τη μεγάλη διαφορά στην εκπροσώπηση και σε αυτές τις γραμμές κινούνται οι δράσεις του Υπουργείου μας οριζόντια αλλά και οι δικές μου προσωπικά. Αγώνας και
αγωνία μου είναι να προσφέρουμε στις εργαζόμενες γυναίκες και στις μονογονεϊκές οικογένειες κοινωνικές υπηρεσίες, όπως καλά οργανωμένους και προσιτούς βρεφονηπιακούς σταθμούς, παιδικές κατασκηνώσεις, κέντρα δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών, ώστε να ελευθερώνουμε τα χέρια και τον χρόνο τους και, εφόσον το θέλουν, να διεκδικούν οποιαδήποτε θέση στοχεύσουν στην αγορά εργασίας. Αυτό, όχι μόνο σε μια δικαιωματική προσέγγιση των πολιτών μας. Αλλά και επειδή πιστεύουμε βαθιά στα πολλαπλασιαστικά οφέλη της συμπεριληπτικής ανάπτυξης. Σύμφωνα με έρευνες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το μέσο μορφωτικό επίπεδο των γυναικών σήμερα είναι υψηλότερο από το αντίστοιχο των ανδρών. Συγκεκριμένα 44% των γυναικών ηλικίας 30-34 έχει ολοκληρώσει σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των ανδρών είναι στο 34%! Κατά συνέπεια, πέραν από τη δικαιωματική ανάγκη συμμετοχής
περισσότερων γυναικών στην οικονομία, την πολιτική και εν γένει σε θέσεις ευθύνης ακόμα και με όρους αμιγώς παραγωγικότητας οφείλουμε να εφαρμόσουμε το πιο συμπεριληπτικό μοντέλο μας. Σχεδιάζουμε έτσι ένα πλέγμα δράσεων που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της χαμηλής συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας συμπεριλαμβάνοντας πολιτικές για την εξισορρόπηση της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής, όπως η ισόρροπη συμμετοχή των γονέων στη λήψη αδειών για οικογενειακούς λόγους, η ποσοτική και ποιοτική διεύρυνση του εθνικού προγράμματος για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς αλλά και η θεσμοθέτηση του Προσωπικού Βοηθού για τους συμπολίτες μας με αναπηρίες.

Στην πρόσφατη φετινή Γιορτή της Γυναίκας, δώσατε ιδιαίτερη σημασία στις γυναίκες που είναι στην πρώτη μάχη της πανδημίας, σε πολλούς τομείς. Και εσείς, όμως, κάνετε μια δουλειά που δεν μπορεί να μπει σε καραντίνα. Πόσο επηρέασε η πανδημία την δική σας καθημερινότητα, αλλά και την ζωή των γυναικών;

Όπως και όλοι όσοι έχουν γονείς μεγαλύτερης ηλικίας, στο πρώτο κύμα της πανδημίας έκανα μήνες να δω τους γονείς μου από κοντά. Αλλά και τώρα, παρότι λόγω των υποχρεώσεών μου και των συχνών επισκέψεων σε δομές, κάνω αρκετά τεστ κορονοϊού κάθε εβδομάδα, κρατάμε τα απαραίτητα μέτρα και αποστάσεις. Ως πολιτικός και μάλιστα υπεύθυνη για τις ευάλωτες ομάδες νιώθω διπλό το βάρος. Οι δύσκολες συνθήκες που προκάλεσε η πανδημία ανέδειξαν ακόμα περισσότερο τις ανισότητες της κοινωνίας μας και αποκάλυψαν το μέγεθος της λεκτικής, ψυχολογικής, σωματικής και σεξουαλικής βίας που βιώνουν κάποιες από εμάς στην κοινωνική, εκπαιδευτική, επαγγελματική, ακόμα και στην οικογενειακή μας ζωή. Επομένως την ίδια στιγμή που οι περισσότερες κυβερνήσεις ανά τον κόσμο έχουμε καθήκον να αντιστρέψουμε τις αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας έχουμε ταυτόχρονα την υποχρέωση να ανταποκριθούμε άμεσα και έμπρακτα στην ενίσχυση της οικονομικής θέσης των γυναικών στη μετά COVID-19 εποχή. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας βιώνουμε καθημερινά το παράδοξο του να έχουμε δίπλα μας
ταυτόχρονα γυναίκες «ηρωίδες» και γυναίκες «θύματα». Γυναίκες «ηρωίδες» που αποτελούν σήμερα το 70% του υγειονομικού προσωπικού και έχουν βάλει πλάτη, κουράγιο και δύναμη για να ξεπεράσουμε την πανδημία και γυναίκες «θύματα» του εγκλεισμού, της αποσιώπησης, της ενδοοικογενειακής βίας. Όσον αφορά την εισοδηματική ασφάλεια, πολλές γυναίκες βρίσκονται σε δυσανάλογα επισφαλείς συνθήκες εργασίας και με υψηλότερα ποσοστά ανεργίας καθώς εργάζονται παραδοσιακά σε τομείς που έχουν χτυπηθεί περισσότερο από την πανδημία όπως το λιανεμπόριο και ο τουρισμός, με μειωμένες απολαβές, αλλά και υψηλότερη ανάγκη να μείνουν στο σπίτι μαζί με το παιδί τους, τον γονιό τους ή κάποιο μέλος της οικογένειας με αναπηρία. Έχουμε ανοίξει τον δρόμο αλλά χρειάζεται ακόμα πολλή δουλειά ώστε να εξασφαλίσουμε για όλες μας ασφάλεια αλλά και ίσες ευκαιρίες στην εύρεση και διατήρηση μιας καλής θέσης εργασίας.

 

«Με λυγίζει να βλέπω να παραμένουν στις δομές παιδιά, ειδικά στην προεφηβική τους ηλικία ή και παιδιά με μικρά προβλήματα υγείας, που δεν βρίσκουν οικογένεια που να θέλει να τα αγκαλιάσει. Λυγίζω όταν μου ζητούν να τα βοηθήσω να βρουν γονείς.»

Όσον αφορά το κίνημα #metoo, που ήρθε και στην Ελλάδα, μετά τις σοκαριστικές αποκαλύψεις, ποια η θέση σας;

Το τελευταίο διάστημα, η ελληνική κοινωνία παρακολουθεί σοκαρισμένη μια σειρά από αποτρόπαιες πράξεις που έρχονται στο προσκήνιο μετά τις θαρραλέες καταγγελίες των θυμάτων. Τα θύματα πλέον έχουν φωνή και βγαίνουν μπροστά για να μιλήσουν. Ο δικός μας ρόλος είναι σαφής και προδιαγεγραμμένος: οφείλουμε να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να νιώθει κάθε πολίτης ασφάλεια και σιγουριά να μιλήσει στους αρμόδιους φορείς, να γνωρίζει πως και που μπορεί να απευθυνθεί και να γνωρίζει επίσης ότι η δικαιοσύνη θα αποδοθεί. Μόνο έτσι μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι τέτοια φαινόμενα δεν θα επαναληφθούν. Η γενναία πράξη της Σοφίας Μπεκατώρου οδήγησε σε μια έκρηξη του ελληνικού #metoo. Μια γενναία πράξη που γίνεται εφαλτήριο, σπάει τη σιωπή και ενθαρρύνει και άλλα θύματα κακοποίησης να μιλήσουν δημόσια, να καταγγείλουν περιστατικά βίας και κακοποίησης και να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη. Στο Υπουργείο μας
μέσω των εποπτευόμενων οργανισμών μας, αναπτύσσουμε δραστηριότητες που εστιάζουν στις γυναίκες και τα παιδιά που αντιμετωπίζουν κάθε είδους κακομεταχείριση. Οι γυναίκες
μπορούν να καλέσουν τη Γραμμή Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας «197» και την Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας «1107» του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης και την γραμμή SOS 15900  σε 24ωρη βάση, 365 ημέρες τον χρόνο και να μιλήσουν με ειδικούς ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς για να λάβουν άμεσα ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Οι κακοποιημένες γυναίκες που χρειάζεται να εγκαταλείψουν το σπίτι τους, μπορούν να βρουν καταφύγιο και φροντίδα στους ξενώνες φιλοξενίας του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης αλλά και στα 42 συμβουλευτικά κέντρα και τους 20 ξενώνες της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων. Επιπλέον, υπενθυμίζω ότι πολύ πρόσφατα διορθώσαμε μια χρόνια αδικία. Από τον Νοέμβριο του 2020 σύμφωνα με την νομοθεσία που αλλάξαμε οι γυναίκες που διαμένουν σε τέτοια καταφύγια μπορούν πλέον να λάβουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα προκειμένου να έχουν μια μικρή βοήθεια στο να επιδιώξουν μια καλύτερη ζωή και να μη χρειάζεται να μπουν στο δίλλημα στέγαση ή επίδομα.

Από την ημέρα που αναλάβατε τα καθήκοντά σας, έχετε ασχοληθεί με μια πληθώρα θεμάτων που απασχολούν την ελληνική κοινωνία. Ποιοι είναι οι στόχοι σας από εδώ και πέρα για όλα τα ζητήματα που προωθείτε μέσω του Υπουργείου;

Στόχος μου είναι να φροντίσουμε να υπάρχει ισότιμη μεταχείριση όλων. Η πρώτη μου μέριμνα είναι η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών και η διευκόλυνση της καθημερινότητας πρωτίστως στους πιο ευάλωτους. Ο ορθός πολιτικός σχεδιασμός και η αποτελεσματική εφαρμογή του αυξάνουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στη λειτουργία του κράτους και δημιουργούν καλύτερους συνθήκες καθημερινότητας. Το λέω συχνά και το πιστεύω βαθιά. Κανείς δεν μονοπωλεί την κοινωνική πολιτική. Κοινωνική πολιτική μπορείς να ασκείς αποτελεσματικά ή αναποτελεσματικά αλλά ποτέ μα ποτέ μονοπωλιακά! Δεν υπάρχουν μονοπώλια κοινωνικής ευαισθησίας. Μέσα σε ένα απρόσμενα δυσμενές πλαίσιο, καταφέραμε να κρατήσουμε όρθια την κοινωνία και να σταθούμε δίπλα σε κάθε συμπολίτη μας που είχε την ανάγκη της Πολιτείας. Από την αρχή της ανάληψης των καθηκόντων μου, ορίσαμε σταθερή ημέρα καταβολής των επιδομάτων πρόνοιας, ώστε να μην υπάρχουν
αναβολές από τις υπηρεσίες και ανησυχία από τους ωφελούμενους. Καθιερώσαμε ταχύτατα το επίδομα γέννησης ύψους 2.000 ευρώ, για κάθε παιδί που γεννιέται και ταυτόχρονα εφαρμόσαμε μια σειρά φορολογικών ελαφρύνσεων:

1. Αυξήσαμε το αφορολόγητο εισόδημα κατά 1.000 για κάθε παιδί της οικογένειας.

2. Μειώσαμε το ΦΠΑ στα βρεφικά είδη από 24% σε 13%.

3. Καταργήσαμε το φόρο πολυτελείας για εξαθέσια επιβατικά αυτοκίνητα, τα οποία χρησιμοποιούνται από μεγάλες οικογένειες.

Ακόμα, ενισχύσαμε δύο φορές με έκτακτα επιδόματα τους δικαιούχους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, τόσο την περασμένη άνοιξη όσο και τώρα τον Δεκέμβριο με τη διπλή καταβολή, στηρίζοντας έτσι τους πλέον αδύναμους μέσα στην πανδημία. Και δεν μείναμε μόνο σε αυτό. Διορθώσαμε μια μεγάλη αδικία. Πλέον άστεγοι και κακοποιημένες γυναίκες που μένουν σε ξενώνες φιλοξενίας μπορούν και αυτοί όπως οι υπόλοιποι συμπολίτες μας να λάβουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα χωρίς να χρειάζεται να επιλέξουν μεταξύ, επί της ουσίας, οικονομικής ή στεγαστικής βοήθειας. Επιπλέον εφαρμόσαμε το μέτρο άδειας ειδικού σκοπού ώστε όσοι γονείς έχουν παιδιά με αναπηρία να μπορούν, ανεξάρτητα από την ηλικία των παιδιών, δικαιολογημένα να απουσιάζουν από την εργασία για να τα φροντίζουν. Περιττό να πούμε, ότι αυτό το μέτρο ωφελεί κυρίως τις γυναίκες, καθώς αυτές παρέχουν συνήθως φροντίδα σε όλα τα εξαρτημένα μέλη. Εκτός από τα παραπάνω, και για να διασφαλίσουμε ότι οι γυναίκες θα παραμείνουν ή θα επανέλθουν στην αγορά εργασίας, αυξήσαμε τη χρηματοδότηση για την πρόσβαση παιδιών σε
προγράμματα παιδικής εκπαίδευσης. Για να είμαστε πιο ακριβείς, σε μια πολύ δύσκολη δημοσιονομικά χρονιά αυξήσαμε τον προϋπολογισμό του προγράμματος κατά 20%, επιτρέποντας σε οικογένειες με έως και 33% υψηλότερα εισοδήματα να λάβουν κουπόνια από το κράτος αλλά και διορθώσαμε άλλη μια αδικία δεκαετιών συμπεριλαμβάνοντας στα δωρεάν κουπόνια για πρώτη φορά και γυναίκες που εργάζονται στο δημόσιο τομέα ως δικαιούχους του προγράμματος. Η κοινωνική μας πολιτική συνεχίζεται με το Εθνικό Σχέδιο για την Αναπηρία, την εισαγωγή για πρώτη φορά πλαισίου προσχολικής αγωγής και πρώιμης διάγνωσης μέσα στους βρεφονηπιακούς σταθμούς της χώρας μας και την ενδυνάμωση της πολιτικής μας για αποιδρυματοποίηση. Το 2020 υπήρξε χρονιά σταθμός για τις υιοθεσίες και τις αναδοχές. Για πρώτη φορά, και μετά από δεκάδες χρόνια καθυστερήσεων και αναμονών, υλοποιήσαμε ένα Ενιαίο Εθνικό Σύστημα, οριζόντιο, γρήγορο και διαφανές. Στόχος μας είναι το 2021 να δοθεί προτεραιότητα στο θεσμό της αναδοχής. Σε αντίθεση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ο θεσμός της αναδοχής στην Ελλάδα δεν είναι γνωστός στους περισσότερους. Στη χώρα μας οι αιτήσεις για αναδοχές είναι πολύ λιγότερες από αυτές για υιοθεσία ενώ τα παιδιά κατάλληλα για υιοθεσία πολύ λιγότερα από αυτά για αναδοχή.
Αυτό δυστυχώς ενισχύθηκε στις μέρες της πανδημίας καθώς ακόμα και τα δικαστήρια, που είναι τα αρμόδια όργανα για την μεταφορά της παιδικής μέριμνας, έχουν καθυστερήσει.
Κατά συνέπεια, τα περισσότερα από τα παιδιά που βρίσκονται σε δομές, μπορούν να πάνε μόνο σε ανάδοχες οικογένειες. Πιστεύω ότι, αν οι συμπολίτες μας αντιληφθούν το μεγαλείο
αυτής της πράξης αλλά και τα οφέλη που θα έχουν από τη χαρά και την αγάπη που θα αποκομίσουν, θα σπεύσουν να γίνουν ανάδοχοι. Πρόκειται για μια ανιδιοτελή, για μια γενναία πράξη αγάπης και προσφοράς που πρέπει όλοι μας να επανεξετάσουμε.

Έρχεστε καθημερινά σε επαφή με γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους. Υπήρξε κάποια δύσκολη στιγμή που μένει χαραγμένη στην μνήμη σας ή μπορεί να σας «λύγισε»;

Με λυγίζει να βλέπω να παραμένουν στις δομές παιδιά, ειδικά στην προεφηβική τους ηλικία ή και παιδιά με μικρά προβλήματα υγείας, που δεν βρίσκουν οικογένεια που να θέλει να τα αγκαλιάσει. Λυγίζω όταν μου ζητούν να τα βοηθήσω να βρουν γονείς. Από την άλλη πρέπει να σας πω ότι η χαρά μου, όταν λαμβάνω μηνύματα αγάπης γονιών που έχουν πλέον ένα νέο μέλος στην οικογένειά τους, είναι ανυπολόγιστη. Για εμάς προτεραιότητα είναι να βγάλουμε τα παιδιά από τις δομές. Όσο καλή κι αν είναι μία δομή, δεν είναι οικογένεια. Τα παιδιά θέλουν ένα σπίτι δικό τους, γονείς που να μην τους μοιράζονται, που να τα νοιάζονται αληθινά και να τα φροντίζουν. Τα συναισθήματά μου σε κάθε επίσκεψη είναι ανάμεικτα. Νιώθω χαρά αλλά ταυτόχρονα και μεγάλη αγωνία. Χαρά που συναντώ ξανά και ξανά τα χαρούμενα πρόσωπα των παιδιών που πλέον γνωρίζω καλά και αγωνία για το μέλλον τους, για να βρεθεί μια αληθινά στοργική οικογένεια να τα αγκαλιάσει. Πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας συνεχώς ότι τα παιδιά δεν έρχονται με αυστηρές προδιαγραφές: απολύτως υγιή, δεκτικά, με τα χαρακτηριστικά και τον χαρακτήρα που ο
καθένας μας θέτει ως ιδανικό. Κανείς μας δεν γεννιέται με προδιαγραφές. Όλοι διαμορφώνουμε τον χαρακτήρα μας δυναμικά – σε σχέση με το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουμε και την αγάπη και τη δοτικότητα που δεχόμαστε από τους ανθρώπους γύρω μας. Θα έλεγα λοιπόν στους υποψήφιους γονείς να υιοθετήσουν ή ακόμα καλύτερα να γίνουν ανάδοχοι γονείς αν θέλουν να μοιραστούν το περίσσευμα συναισθημάτων που έχουν, αν θέλουν να προσφέρουν ανιδιοτελή αγάπη, ουσιαστικό και ποιοτικό χρόνο, αν είναι έτοιμοι να αποδεχτούν και να αγκαλιάσουν χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Αν έχουν ανοιχτό μυαλό και μεγάλη αγκαλιά, ας κάνουν μία αίτηση σήμερα. Ας μη φοβηθούν τιςδιαδικασίες και τη γραφειοκρατία. Ας θυμούνται ότι η παιδική ηλικία δεν ολοκληρώνεται στα 4. Υπάρχουν παιδιά, πολλά παιδιά 8, 9 ετών, 12 και 13 ετών που ανυπομονούν να αποκτήσουν οικογένεια. Η γονεϊκότητα είναι ίσως η σχέση που απαιτεί τον μεγαλύτερο
κόπο και προσπάθεια στη ζωή μας αλλά ταυτόχρονα η σχέση που φέρνει και την μεγαλύτερη εκπλήρωση.

Σας ευχαριστώ πολύ.

Πηγή: «Η Φωνή της Ανατολικής Αττικής»

Recommended For You

About the Author: efoni