Η ακρίβεια αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας και προβληματισμού για τους Ελληνες πολίτες, χωρίς, ωστόσο, την ίδια ώρα να απουσιάζει από τις σκέψεις της μεγάλης πλειονότητας ο φόβος ότι οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις στην Ουκρανία που ακολούθησαν τη ρωσική εισβολή μπορεί να εξελιχθούν σε έναν νέο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η ελληνική κοινή γνώμη αποδίδει την ακρίβεια στον πόλεμο και στη διεθνή ενεργειακή κρίση που προκαλείται εξαιτίας του, ενώ θεωρεί πως το δίκιο βρίσκεται με την πλευρά των αμυνόμενων Ουκρανών και συμφωνεί με τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στην οικονομία της Ρωσίας.
Οι βασικοί πολιτικοί συσχετισμοί στη χώρα παραμένουν αμετάβλητοι, όπως προκύπτει από τα ευρήματα δημοσκόπησης που διενήργησε για λογαριασμό του «ΘΕΜΑτος» η εταιρεία Marc με τη συμπλήρωση δύο εβδομάδων από το ξέσπασμα των συγκρούσεων στο ουκρανικό έδαφος.
Τάσεις συσπείρωσης
Επιβεβαιώνοντας την τάση που θέλει οι πολίτες σε περιόδους μεγάλων κρίσεων να συσπειρώνονται γύρω από τις ηγεσίες που εγγυώνται σταθερότητα, το κυβερνών κόμμα αυξάνει κατά μία εκατοστιαία μονάδα την επίδοσή του στην πρόθεση ψήφου και διευρύνει ελαφρώς το προβάδισμα που κατέχει σταθερά έναντι της αξιωματικής αντιπολίτευσης και φτάνει στη συγκεκριμένη μέτρηση στις 11,3 μονάδες.
Η δύναμη των περισσότερων σχηματισμών παρουσιάζει οριακές αυξομειώσεις και το σκηνικό που αναδύεται από τη μέτρηση δεν έχει μεταβληθεί από την εικόνα που παρουσιάζει το τελευταίο τρίμηνο που ξεκίνησε με την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του Κινήματος Αλλαγής, το οποίο προσελκύει το 6,8% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. και το 11,8% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Ολα δείχνουν ότι η μάχη που θα δοθεί στον χώρο του Κέντρου θα είναι εκείνη που θα κρίνει την έκβαση της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης. Στην παρούσα φάση, μεταξύ εκείνων που δηλώνουν «κεντρώοι» προηγείται η Ν.Δ. με 28,9% και ακολουθούν το ΚΙΝ.ΑΛ./ΠΑΣΟΚ με 25% και ο ΣΥΡΙΖΑ με 18,8%.
Σε υψηλά επίσης επίπεδα, στο μεταξύ, παραμένει η δημοφιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, οι θετικές γνώμες για το πρόσωπο του οποίου υπερβαίνουν κατά πολύ την πρόθεση ψήφου στη Ν.Δ. και φτάνουν στο 45,5%. Αυξημένη είναι και η δημοφιλία του αρχηγού του Κινήματος Αλλαγής Νίκου Ανδρουλάκη (43,7%), ο οποίος προηγείται σημαντικά του Αλέξη Τσίπρα που (με 29,2%) είναι στην τρίτη θέση. Επονται ο Δημήτρης Κουτσούμπας (24,5%), ο Γιάνης Βαρουφάκης (19,8%) και ο Κυριάκος Βελόπουλος (16,4%).
Επιπλέον ένδειξη της βούλησης για εμπέδωση της σταθερότητας συνιστά και η μεγάλη διστακτικότητα με την οποία αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι πολίτες την προοπτική να στηθούν πρόωρες κάλπες. Με βάση τη δημοσκόπηση, η πλειονότητα, σε ποσοστό 54,7%, επιθυμεί η διενέργεια των εκλογών να γίνει τον επόμενο χρόνο που συμπληρώνεται η τετραετής θητεία της κυβέρνησης, έναντι ποσοστού 27,5% που τάσσεται υπέρ της άμεσης προσφυγής στις κάλπες (αίτημα που συμμερίζονται κυρίως οι οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ) και του 15,2% που προτιμά να συμβεί αυτό το προσεχές φθινόπωρο. Προς την ίδια κατεύθυνση, δεν προκαλεί έκπληξη η προτίμηση που δείχνουν οι πολίτες στις αυτοδύναμες κυβερνήσεις. Ενας στους τέσσερις που συμμετείχαν στη μέτρηση, ήτοι ποσοστό 25,1% των ερωτηθέντων, εξέφρασε προτίμηση σε αυτοδύναμη κυβέρνηση της Ν.Δ., ενώ στο 12,1% ανέρχονται όσοι επιθυμούν αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ. Στο 14,6% φτάνουν όσοι θέλουν συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΚΙΝ.ΑΛ., στο 13,4% οι θιασώτες του συνασπισμού Ν.Δ. – ΚΙΝ.ΑΛ. και στο 10% όσοι θέλουν σε κοινή κυβέρνηση και τα τρία μεγαλύτερα κόμματα. Με δεδομένο τον προβληματισμό των πολιτών για την ακρίβεια, δεν προκαλεί έκπληξη ότι στην αξιολόγηση της κυβέρνησης που κάνουν οι πολίτες οι αρνητικές γνώμες υπερτερούν των θετικών.
Για την ακρίβεια, το 45,1% των συμμετεχόντων στην έρευνα βάζει θετικό πρόσημο στην κυβερνητική πολιτική, έναντι του 53,9% που βάζει αρνητικό. Θερμότεροι θιασώτες είναι οι άνδρες και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία συμπολίτες μας, ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι θετικά εκφράζονται και έξι στους δέκα ψηφοφόρους του Κινήματος Αλλαγής. Στον αντίποδα, πάντως, πρέπει να επισημανθεί ότι οι αρνητικές εντυπώσεις από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν υποχωρήσει. Το 45,3% των πολιτών πιστεύει ότι τα πράγματα θα ήταν χειρότερα αν είχε τις τύχες της χώρας το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έναντι μόλις του 17,1% -ποσοστό μικρότερο και από την πρόθεση ψήφου στον ΣΥΡΙΖΑ- που δηλώνει ότι θα ήταν καλύτερα τα πράγματα αν δεν είχε γίνει η πολιτική αλλαγή του 2019.
Ενας στους τρεις πολίτες, εξάλλου, θεωρεί ότι η κατάσταση στη χώρα θα ήταν ίδια ανεξάρτητα από το ποιος έχει την ευθύνη της διακυβέρνησης. Σύμφωνα με τις απαντήσεις των πολιτών, περισσότεροι από οκτώ στους δέκα είναι ανήσυχοι για την ακρίβεια και τις ανατιμήσεις στην αγορά (82,3%), ενώ σε αντίστοιχα επίπεδα κυμαίνεται και η ανησυχία για τον πόλεμο (80,6%). Αντιθέτως φαίνεται να υποχωρεί ο προβληματισμός τόσο για την πανδημία (32,2%), που κυριαρχούσε την προηγούμενη διετία και τις εξελίξεις στα Ελληνοτουρκικά (21,7%), που αποτελούν διαχρονική πηγή προβληματισμού.
Φουσκωμένοι λογαριασμοί
Οι φουσκωμένοι λογαριασμοί του ηλεκτρικού ρεύματος (σε ποσοστό 53,7%), οι αυξημένες δαπάνες για την προμήθεια των τροφίμων (με 50,5%), η ακριβότερη βενζίνη που πληρώνουμε για τις μετακινήσεις (47,3%), καθώς και οι ανατιμήσεις σε πετρέλαιο και σε φυσικό αέριο που χρησιμοποιούμε για τη θέρμανση (37,3%) είναι οι παράγοντες που έχουν βάλει φωτιά στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Με εξαίρεση, ωστόσο, τους οπαδούς του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων υπερτερεί, σε ποσοστό 42,1%, η άποψη ότι υπεύθυνη για την ακρίβεια είναι η κυβερνητική πολιτική, στο σύνολο της κοινής γνώμης η πλειονότητα, σε ποσοστό 45,6%, θεωρεί ότι το αίτιο για τις ανατιμήσεις είναι ο πόλεμος και η διεθνής ενεργειακή κρίση.
Φοβίζει ο Παγκόσμιος Πόλεμος
Δίκαιες οι κυρώσεις της Δύσης στη Ρωσία ■ Στο πλευρό της Ουκρανίας τάσσεται η πλειοψηφία των Ελλήνων ■ Υπέρ της Μόσχας όσοι αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί ■ Ναι στον διάλογο της Αθήνας με την Αγκυρα
Παρά τα εμφανή προβλήματα που δημιουργούν σε όλο τον κόσμο οι πολεμικές συγκρούσεις στην Ουκρανία, η ελληνική κοινή γνώμη δείχνει να εκφράζει αλληλεγγύη προς τον δοκιμαζόμενο ουκρανικό λαό, θεωρώντας ότι το δίκιο είναι με το μέρος του, ενώ υποστηρίζει με θέρμη τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Η αίσθηση που δημιουργείται από τα ευρήματα της μέτρησης είναι ότι έχει υποχωρήσει αισθητά η συμπάθεια που παραδοσιακά έτρεφε ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού για τη Ρωσία, όπως και για τον σημερινό ηγέτη της, κυρίως λόγω των κοινών θρησκευτικών πεποιθήσεων.
Μνήμες από την Κύπρο
Φαίνεται ότι η απρόκλητη εισβολή των στρατευμάτων του Βλαντιμίρ Πούτιν σε μια γειτονική χώρα ενεργοποίησε ανακλαστικά που σχετίζονται τόσο με τις μνήμες των Ελλήνων από την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο όσο και με τις συνεχείς απειλές που εκτοξεύει η Αγκυρα κατά των νησιών μας απαιτώντας την αποστρατιωτικοποίησή τους. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Marc, το 48,1% των Ελλήνων θεωρεί ότι έχει δίκιο η Ουκρανία, έναντι του 20% που πιστεύει ότι κάτι τέτοιο ισχύει για τη Ρωσία.
Με εξαίρεση όσους αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί, οι οποίοι ενστερνίζονται τους ισχυρισμούς του Κρεμλίνου, όλες οι άλλες κοινωνικές, ηλικιακές και ιδεολογικές ομάδες τάσσονται πλειοψηφικά με την πλευρά του Κιέβου. Υπό αυτό το πνεύμα, περισσότεροι από έξι στους δέκα Ελληνες δηλώνουν σύμφωνοι με τις κυρώσεις κατά της Μόσχας, έναντι του 29,6% που εκφράζει αντίθεση. Επτά στους δέκα, τέλος, εκφράζουν ανησυχία ότι η σύγκρουση μπορεί να οδηγήσει σε έναν Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ με ψυχραιμία αντιμετωπίζει την κατάσταση το 30,7% των ερωτηθέντων. Ακρως χαρακτηριστικές είναι, τέλος, οι απαντήσεις που δίνουν οι πολίτες σε ερώτημα σχετικό με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Διαλλακτική προσέγγιση
Σε μια κρίσιμη συγκυρία και ενώ επίκειται το τετ α τετ που έχουν σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δύο στους τρεις Ελληνες τάσσονται υπέρ του διαλόγου με τους γείτονες, ενώ το 32,2% υποστηρίζει την άποψη ότι η χώρα μας πρέπει να σκληρύνει τη στάση της. Είναι προφανές από το κλίμα που απηχούν τα ευρήματα της δημοσκόπησης ότι οι εικόνες με τη φρίκη του πολέμου στην Ουκρανία που φτάνουν μέσα από τους τηλεοπτικούς δέκτες καθημερινά σε όλα τα ελληνικά νοικοκυριά οδηγεί την πλειονότητα σε διαλλακτικές προσεγγίσεις σε σχέση με την επίλυση των διεθνών διαφορών.
Πηγή: protothema.gr