Mία έκτακτη -αλλά και πρωτότυπη – ρύθμιση οφειλών προβλέπει το νομοσχέδιο το οποίο έφερε χθες (25.9.2024) στη Βουλή ο Υπουργός Εσωτερικών, Θεόδωρος Λιβάνιος, σε νομοσχέδιο με διάφορες παρεμβάσεις στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ).
Ο λόγος για τη ρύθμιση οφειλών προς ΟΤΑ και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (πχ δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης) σε έως 60 δόσεις. Η ρύθμιση αυτή είναι έκτακτη, καθώς όποιος ενδιαφέρεται θα πρέπει να υποβάλλει αίτηση έως τις 30 Νοεμβρίου 2024. Επίσης, έχει πρωτότυπο στοιχείο: Προβλέπει κούρεμα προσαυξήσεων (και μάλιστα έως και 95%) αλλά μόνο για τους κοινωνικά ευάλωτους.
Είναι για πρώτη φορά που μπαίνει η “ρήτρα” του κοινωνικά ευάλωτου για τη ρύθμιση μίας οφειλής προς το δημόσιο, καθώς κάτι τέτοιο δεν έχει ισχύσει ποτέ για τέτοιου τύπου οριζόντιες ρυθμίσεις για χρέη στην εφορία ή στα ασφαλιστικά ταμεία.
Η ρύθμιση αυτή έρχεται σε μία κρίσιμη στιγμή για τους οφειλέτες, καθώς από τα τέλη Σεπτεμβρίου – αρχές Οκτωβρίου αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το ενιαίο πιστοποιητικό οικονομικής ενημερότητας προς το δημόσιο, το οποίο θα μπορεί να λάβει κάποιος μόνο εφόσον είτε δεν έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο (εφορία, ταμεία, δήμοι), είτε τις έχει ρυθμισμένες και τηρεί τις σχετικές ρυθμίσεις.
Σημειώνεται πως οι οριζόντιες ρυθμίσεις στα ταμεία και την εφορία που είναι σε (μόνιμη) ισχύ είναι εκείνες των 24 – 48 δόσεων
Τα βασικά σημεία της νέας ρύθμισης έχουν ως εξής:
Κάθε είδους οφειλές προς τους δήμους και τα νομικά τους πρόσωπα, από φυσικά πρόσωπα τα οποία πληρούν τα κριτήρια του ευάλωτου οφειλέτη, περί ευάλωτου οφειλέτη, και έχουν εκδώσει βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη, εφόσον αυτές έχουν βεβαιωθεί έως τις 31.8.2024, δύναται, ύστερα από αίτηση του οφειλέτη προς την αρμόδια για την είσπραξή τους υπηρεσία του οικείου δήμου ή του νομικού του προσώπου, να ρυθμίζονται και να καταβάλλονται με απαλλαγή από τις προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων καθώς και από τα πρόστιμα λόγω εκπρόθεσμης υποβολής ή μη υποβολής ή ανακριβούς δήλωσης ή λόγω μη καταβολής τέλους, ως εξής:
- αν εξοφληθούν εφάπαξ, με απαλλαγή κατά ποσοστό 95%,
- αν εξοφληθούν σε 2 έως 6 δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό 85 %,
- αν εξοφληθούν σε 7 έως 12 δόσεις, με απαλλαγή κατά 80%,
- αν εξοφληθούν σε 13 έως 60 δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό 75%.
Κάθε είδους οφειλές προς τους δήμους και τα νομικά τους πρόσωπα, από φυσικά πρόσωπα τα οποία δεν ανήκουν στην κατηγορία του ευάλωτου οφειλέτη καθώς και από νομικά πρόσωπα (σ.σ. επιχειρήσεις), εφόσον αυτές έχουν βεβαιωθεί έως τις 31.8.2024, δύναται, ύστερα από αίτηση του οφειλέτη προς την αρμόδια για την είσπραξή τους υπηρεσία του οικείου δήμου ή του νομικού του προσώπου, να ρυθμίζονται και να εξοφλούνται σε έως 60 δόσεις.
Οι δόσεις είναι μηνιαίες και ισόποσες πλην της τελευταίας που μπορεί να είναι μικρότερη των υπολοίπων. Κάθε δόση, πλην της τελευταίας, δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 50 ευρώ.
Στη ρύθμιση του παρόντος άρθρου μπορεί, επίσης, να υπάγονται και οφειλές που κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης:
- τελούν σε αναστολή, διοικητική ή εκ του νόμου,
- έχουν υπαχθεί σε προηγούμενη ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, η οποία είναι σε ισχύ, με απώλεια των ευεργετημάτων της προηγούμενης ρύθμισης και χωρίς η υπαγωγή τους να συνεπάγεται επιστροφή καταβληθέντων ποσών,
- δεν έχουν βεβαιωθεί, επειδή εκκρεμεί για αυτές δικαστική αμφισβήτηση σε οποιονδήποτε βαθμό, εφόσον, στην τελευταία περίπτωση, ο οφειλέτης παραιτηθεί από τα ασκηθέντα ένδικα βοηθήματα ή μέσα. Αν με το ένδικο βοήθημα είχε συνυποβληθεί αίτημα συμβιβαστικής επίλυσης της διαφοράς, η ανωτέρω παραίτηση καταλαμβάνει και το αίτημα αυτό. Βεβαίωση της γραμματείας του δικαστηρίου, όπου εκκρεμούσε η υπόθεση, ότι έχει υποβληθεί παραίτηση, επισυνάπτεται στην αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση.
Αιτήσεις έως 30 Νοεμβρίου
Η αίτηση του οφειλέτη για την υπαγωγή στη ρύθμιση του παρόντος υποβάλλεται έως τις 30.11.2024. Η ρύθμιση χορηγείται με απόφαση που εκδίδεται από τον προϊστάμενο της οικονομικής υπηρεσίας του δήμου ή του νομικού προσώπου, η οποία γνωστοποιείται στον αιτούντα, με συστημένη επιστολή αν η αίτηση υποβλήθηκε έγχαρτα ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο αν υποβλήθηκε ψηφιακά.
Η πληρωμή, είτε του εφάπαξ ποσού είτε της πρώτης δόσης, πραγματοποιείται μέσα σε 3 εργάσιμες ημέρες από την ημέρα γνώσης του οφειλέτη περί υπαγωγής του στη ρύθμιση, διαφορετικά η ρύθμιση καταργείται αυτοδικαίως. Οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του αντίστοιχου μήνα, χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερη ειδοποίηση του οφειλέτη.
Η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση με μηνιαία προσαύξηση 5% επί του ποσού της δόσης, από την επομένη της ημέρας που όφειλε αυτή να καταβληθεί.
Εφόσον ο οφειλέτης σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης, εξοφλήσει εφάπαξ τις υπόλοιπες δόσεις των ρυθμισμένων οφειλών, παρέχεται απαλλαγή κατά ποσοστό επί του εναπομείναντος ποσού των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής και των προστίμων, ίσο με αυτό που αντιστοιχεί στον αριθμό των μηνιαίων δόσεων που τελικά διαμορφώνεται.
Φορολογική ενημερότητα
Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης, εφόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις δέσμευσης χορήγησης αποδεικτικού φορολογικής ενημερότητας από άλλη αιτία και ο οφειλέτης έχει καταβάλει:
- το 5% της ρυθμιζόμενης οφειλής του, για οφειλή μέχρι 5.000ευρώ, ή
- το 10% της ρυθμιζόμενης οφειλής του, για οφειλή από 5.001 και άνω,
- ο Δήμος ή το νομικό πρόσωπο προβαίνει σε εντολή άρσης της δέσμευσης αυτής προς την αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ) και σε εντολή για επαναδέσμευση σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής έστω και μίας από τις δόσεις.
Σε περίπτωση μη καταβολής 2 συνεχόμενων δόσεων ή 3 δόσεων συνολικά, η ρύθμιση διακόπτεται και βεβαιώνονται εκ νέου τα οφειλόμενα, μαζί με τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις που έχουν διαγραφεί.
Ο προϊστάμενος της ταμειακής υπηρεσίας γνωστοποιεί στην οικεία ΔΟΥ το συνολικά οφειλόμενο ποσό (αρχική οφειλή, πρόστιμα, προσαυξήσεις και τόκους), το οποίο πλέον βεβαιώνεται σε αυτή και εισπράττεται με ευθύνη της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).
Η ΑΑΔΕ παρακρατά το 5% του ποσού που εισπράττεται και το υπόλοιπο καταβάλλεται στον δικαιούχο δήμο ή νομικό πρόσωπο εντός 30 ημερών από την είσπραξή του.
Εξωδικαστικός μηχανισμός για οφειλές προς Δήμους
Στη προτεινόμενη διάταξη προβλέπεται ρήτρα και για ένταξη των οφειλών σε δήμους στον εξωδικαστικό μηχανισμό.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται πως για κάθε είδους οφειλές προς τους Δήμους και τα νομικά τους πρόσωπα, το ύψος των οποίων υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ, ο οφειλέτης δικαιούται να υπαχθεί, με αίτησή του, στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών του ν. 4738/2020 (A’ 207).
Σε αυτήν την περίπτωση, το χρέος ως σύνολο απαιτήσεων (αρχικού οφειλόμενου ποσού, τυχόν προστίμων και προσαυξήσεων), βεβαιώνεται στην οικεία ΔΟΥ η οποία πλέον το διαχειρίζεται ως χρέος του Δημοσίου, ενεργώντας όλες τις πράξεις που ορίζονται στις ρυθμίσεις του ν. 4738/2020.
Στις περιπτώσεις επιτυχούς προόδου του μηχανισμού και είσπραξης οφειλομένων, η ΑΑΔΕ παρακρατά ποσοστό 5% αυτών και αποδίδει τα υπόλοιπα εισπραχθέντα στον δικαιούχο, δήμο ή νομικό πρόσωπο εντός 30 ημερών από την είσπραξή τους.
Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, η ΔΟΥ ενεργεί σύμφωνα με τα οριζόμενα του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
