Το ΠΑΣΟκ αναμένεται να καταψηφίσει τις αυξήσεις και τις παροχές που δίνονται για πρώτη φορά μετά από πάνω από μία δεκαετία μέσω του εν λόγω νομοσχεδίου. Συγκεκριμένα, ο Πάρις Κουκουλόπουλος, ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ, που είχε διατηρήσει επιφυλάξεις για την τελική στάση του κόμματός του, δήλωσε ότι το νομοσχέδιο πρέπει να καταψηφιστεί διότι περιλαμβάνει οριζόντια αποσπασματικά μέτρα που κινούνται σε επιδοματική λογική, μια λογική που δεν μπορεί να στηρίξει τους πολίτες, δεν αντιμετωπίζει μείζονα ζητήματα όπως την ακρίβεια και τα προβλήματα στέγασης.
Μιλώντας από το βήμα της Βουλής, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Πάρις Κουκουλόπουλος, είπε «συνεχίζετε την επιδοματική πολιτική, και μόνο αυτό αρκεί για να καταψηφίσουμε».
Εξέφρασε παράλληλα την διαφωνία λέγοντας «τι πάει να πει επέκταση του Market Pass; Δεν υπάρχει κανένας αποτελεσματικός έλεγχος. Δεν σώζει κανέναν και τίποτα το Market Pass. Αποτυχημενο μέτρο».
Η διαφωνία της Χαριλάου Τρικούπη για το νομοσχέδιο είναι αρχικά πολιτική. Όπως εξηγούν στελέχη, η λογική των pass ως πάγια επιλογή αντιμετώπισης της κρίσης ακρίβειας τελικά αναπαράγει και ανακυκλώνει την ακρίβεια. Δεν την αντιμετωπίζει με μόνιμα μέτρα (μείωση έμμεσων φόρων, νέο μοντέλο ρύθμισης οφειλών σε 120 δόσεις, έλεγχοι στην αγορά με ενίσχυση Επιτροπής Ανταγωνισμού) όπως προτείνει το ΠΑΣΟΚ, για την ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών και την καταπολέμηση του πληθωρισμού αισχροκέρδειας. Αναμένεται ωστόσο η ομιλία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, Νίκου Ανδρουλάκη.
Αλλαγή στάσης από τον ΣΥΡΙΖΑ
Η απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ να στηρίξει αποτελεί μια στροφή σε σχέση με τη στάση που κράτησε κατά την προηγούμενη κοινοβουλετική περίοδο της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας καθώς το κόμμα – τότε – με πρόεδρο τον Αλέξη Τσίπρα καταψήφιζε ακόμα και επί της αρχής κάθε θετικό μέτρο που ερχόταν προς ψήφιση.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Χάρης Μαμουλάκης, ξεκίνησε την τοποθέτηση του μιλώντας για τον θάνατο των δύο πιλότων μετά την πτώση του Canadair στην Κάρυστο. «Επεσαν στο καθήκον, Αθάνατοι», σχολίασε. Μιλώντας για το σημερινό νομοσχέδιο, δήλωσε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υπερψηφίζει επί της αρχής του νομοσχεδίου, αλλά καταψηφίζει την δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης.
Φάμελλος: Στηρίζουμε όλα τα άρθρα που δίνουν κάτι στην κοινωνία, αλλά είναι πασαλείμματα
Την ξεκάθαρη θέση ότι θα ψηφίσουν υπέρ των άρθρων που «δίνουν κάτι στην κοινωνία», ανέφερε κατά την διάρκεια της ομιλίας του στην βουλή, ο Σωκράτης Φάμελλος, μιλώντας για το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών.
Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, παρότι σχολίασε ότι κάποια άρθρα, όπως η αύξηση του μισθού των δημοσίων υπαλλήλων είναι θετικά έκανε λόγο για «πασαλείμματα» και όχι μεταρρυθμίσεις. «Το νομοσχέδιο δεν έχει καμία σχέση με τον πολυδιάστατο εκσυγχρονισμό που διαφημίζει κ. Μητσοτάκης», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Επιπλέον, έκανε λόγο για πολιτική επιδομάτων και υποκρισία της κυβέρνησης. Ο κ. Φάμελλος, κατηγόρησε, μεταξύ άλλων, την κυβέρνηση ότι φέρνει «από την πίσω πόρτα» τα νομοσχέδια κάνοντας ειδική αναφορά στο νομοσχέδιο που αφορά την ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ.
Ο επικεφαλής της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρθηκε και στον τραγικό θάνατο των δύο πιλότων του Canadair. Εξέφρασε τα συλλυπητήρια του από την κοινοβουλευτική ομάδα αλλά και από τον ίδιο προσωπικά. Σημείωσε μάλιστα, ότι πρέπει να ανοίξει μια συζήτηση, ακόμη και σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών, με προτάσεις για την πρόληψη και ετοιμότητα φυσικών καταστροφών και πολιτικής προστασίας.
ΚΚΕ: Αποκρουστικό το νομοσχέδιο
Από το βήμα της βουλής ο βουλευτής του ΚΚΕ, Μανώλης Συντυχάκης χαρακτήρισε «αποκρουστικό» το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών. Θολό το τοπίο για το τι θα πράξουν οι «Σπαρτιάτες», ενώ ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης Βασίλης Βιλιάρδος, ανέφερε από το βήμα της βουλής ότι «δεν είμαστε αρνητικοί στο νομοσχέδιο». Εντός της ημέρας, αναμένεται να τοποθετηθεί σχετικά και ο πρόεδρος του κόμματος, Κυριάκος Βελόπουλος.
Καταψηφίζει η Νίκη, «δεν λέμε “όχι”» η Ελληνική Λύση
Την διαφωνία της «Νίκης» όσον αφορά το νομοσχέδιο εξέφρασε από το βήμα της Βουλής ο βουλευτής Γιώργος Ρούντας. Όπως είπε το κόμμα του θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο επί της αρχής, λέγοντας ότι υπάρχουν προβληματικά σημεία. «Δεν είναι λύση η επιδοματική πολιτική, είναι πρόθυμο μπάλωμα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Κατά την διάρκεια της τοποθέτησης του, ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, δήλωσε ότι «δεν θα πούμε όχι στο νομοσχέδιο», ασκώντας όμως κριτική στην κυβέρνηση. Ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, αναφέρθηκε και στον θάνατο των δύο πιλότων ζητώντας να κηρυχθεί τριήμερο εθνικό πένθος.
Αυξήσεις μισθών και συντάξεων, μειώσεις φόρων και ενισχύσεις
Πρόκειται για το πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με το οποίο υλοποιείται σημαντικό μέρος, περίπου το 50%, των προγραμματικών οικονομικών δεσμεύσεων της Κυβέρνησης.
Οι προωθούμενες διατάξεις προβλέπουν αυξήσεις στους μισθούς του προσωπικού του δημοσίου τομέα και στις συντάξεις υπαλλήλων και λειτουργών του μικρού δημοσίου, μειώσεις φόρων και οικονομικές ενισχύσεις για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και τους νέους. Πρόκειται για δημοσιονομικές παρεμβάσεις συνολικού ύψους 4,4 δισ. ευρώ, εντός της τετραετίας 2024-2027, και επιπλέον 385 εκατ. ευρώ για το τρέχον έτος, πέραν της επέκτασης κατά 375 εκατομμυρίων ευρώ των δανείων του Προγράμματος «Σπίτι μου».
Επιπλέον, με το παρόν νομοσχέδιο εισάγονται ρυθμίσεις για την αξιολόγηση από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο του δημοσιονομικού αντίκτυπου των προγραμμάτων των πολιτικών κομμάτων και των συνασπισμών κομμάτων, ρυθμίσεις για την περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας, στο πλαίσιο του περιθωρίου μικτού κέρδους, επέκταση του «Καλαθιού του Νοικοκυριού» έως 31/12/2023 και εισάγεται προς ψήφιση συμπληρωματικός Προϋπολογισμός ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ για το 2023, προκειμένου να καλυφθούν δαπάνες που σχετίζονται με ενισχύσεις και λοιπά οικονομικά μέτρα του νομοσχεδίου, τα οποία αφορούν το τρέχον έτος.
Συνταξιούχοι
Με το νομοσχέδιο εισάγονται ρυθμίσεις που αφορούν την αναπροσαρμογή συντάξεων για ειδικές κατηγορίες συνταξιούχων που υπάγονται ακόμη στην αρμοδιότητα του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Πρόκειται για τους συνταξιούχους που υπάγονται στις διατάξεις των νόμων ν.1897/90 και ν.1977/91, δηλαδή θύματα τρομοκρατίας, παθόντες από βίαιο συμβάν, όσοι δικαιούνται σύνταξη λόγω ανικανότητας ή λόγω θανάτου που προήλθε εξαιτίας της υπηρεσίας, όσοι δικαιούνται πολεμική σύνταξη, συνταξιούχοι λογοτέχνες και καλλιτέχνες, ανασφάλιστοι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και επαναπατρισθέντες από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Επίσης, όσοι έχουν εξάμηνα πτητικά, καταδυτικά, δηλαδή αλεξιπτωτιστές, υποβρυχίων καταστροφείς και ναρκαλιευτές. Όπως ενημέρωσε την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, ο υφυπουργός Οικονομικών Αθανάσιος Πετραλιάς, με τις συγκεκριμένες διατάξεις, αυξάνονται οι συντάξεις για 9.500 περίπου δικαιούχους. Η πλειονότητα αυτών θα λάβει αύξηση 7,75% από 01/01/2023 και οι λοιποί που είναι περίπου 1.680 συνταξιούχοι, θα λάβουν αναλογικές αυξήσεις με τους εν ενεργεία συναδέλφους τους από το 2017. Η δαπάνη του μέτρου ανέρχεται για το τρέχον έτος στο ποσό των 54,7 εκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων 49,1 είναι εφάπαξ δαπάνη που αφορά αναδρομική καταβολή συντάξεων και 5,6 εκατομμύρια ευρώ περίπου για τα έτη από το 2024 και εφεξής.
Μισθολογικές ρυθμίσεις
Με το Γ’ μέρος του νομοσχεδίου εισάγονται μισθολογικές ρυθμίσεις με τις οποίες χορηγούνται από 01/01/2024 αυξήσεις, μετά από 14 χρόνια, σε όλο το προσωπικό του δημοσίου τομέα, καθώς και επιπλέον αυτών, ειδικότερες αυξήσεις στα αναδρομικά από 7/10/2022 για τα μέλη ΔΕΠ των ΑΕΙ, σε συμμόρφωση με τη νομολογία του ΣΤΕ. Το μέσο ετήσιο όφελος ανέρχεται σε 1.292 ευρώ προ φόρου και κρατήσεων μεικτά ή 800 ευρώ καθαρά, και, όπως υπογραμμίζει το κυβερνητικό επιτελείο, αν συνυπολογιστούν ως επιπλέον αυξήσεις οι απαλλαγές που εφαρμόζονται από τον Ιανουάριο του 2023, το μέσο όφελος αυξάνεται σε 2.084 μικτά ή 1.476 ευρώ καθαρά το χρόνο.
Ειδικότερα,
– Αυξάνεται οριζόντια ο βασικός μισθός όλων των δημοσίων υπαλλήλων, του ενιαίου και των ειδικών μισθολογίων, κατά 70 ευρώ μεικτά, για όλα τα μισθολογικά κλιμάκια. Το μέτρο αφορά σύμφωνα με τα στοιχεία της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής του Σεπτεμβρίου του 2022, σε 663.000 υπαλλήλους και λειτουργούς του δημοσίου τομέα, συμπεριλαμβανομένων των υπαλλήλων ορισμένου χρόνου. Η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 557 εκατομμύρια ευρώ.
– Αυξάνεται η οικογενειακή παροχή κατά 20 ευρώ για το πρώτο τέκνο και κατά 50 ευρώ για κάθε επόμενο, για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους και λειτουργούς. Το μέτρο αφορά 334.127 από τους 663.000 δημοσίους υπαλλήλους, το 50,3% δηλαδή και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 155 εκατομμύρια ευρώ.
-Αυξάνεται κατά 30% το επίδομα θέσης ευθύνης των προϊσταμένων οργανικών μονάδων, τμήματος, υποδιεύθυνσης, διεύθυνσης, γενικής διεύθυνσης του προσωπικού που υπάγεται στο ενιαίο μισθολόγιο, καθώς και των ένστολων ιατρών του ΕΣΥ, ερευνητών, εκπαιδευτικών και προϊσταμένων εκπαίδευσης. Η αύξηση αυτή αντιστοιχεί σε 87 ευρώ για τους τμηματάρχες, 105 ευρώ για τους υποδιευθυντές, 135 ευρώ για τους διευθυντές και 300 ευρώ για τους γενικούς διευθυντές. Το μέτρο αφορά 64.678 δημοσίους υπαλλήλους και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 51,6 εκατομμύρια ευρώ.
-Αυξάνεται κατά 30%, από 100 σε 130 ευρώ, το επίδομα παραμεθορίου για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελληνικής Αστυνομίας, του Λιμενικού Σώματος και της Πυροσβεστικής. Το μέτρο αφορά 21.285 στελέχη και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 7,7 εκατομμύρια ευρώ.
–Αναπροσαρμόζεται προς τα άνω, η προσαύξηση του επιδόματος ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, σε 70 ευρώ από 55 ευρώ, για τους έγγαμους χωρίς τέκνα και σε 130 ευρώ από 115 ευρώ, για τους έγγαμους με τέκνα. Το μέτρο αφορά 112.000 περίπου στελέχη και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 20,2 εκατομμύρια ευρώ.
–Αναπροσαρμόζεται αναδρομικά από 7/10/2022 το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ, σε συμμόρφωση με τη νομολογία του ΣΤΕ, επιπλέον των ανωτέρω αυξήσεων στον βασικό μισθό και την οικογενειακή παροχή. Το μέτρο αφορά 12.500 ωφελούμενους και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 40,5 εκατομμύρια ευρώ από 01/01/2024 και εφεξής. Ειδικότερα αυξάνεται στα μέλη ΔΕΠ, ΕΕΠ, ΕΔΥΠ των ΑΕΙ ο βασικός μισθός κατά 5%, χορηγείται επιπλέον ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης, από 100 έως 200 ευρώ, ανάλογα τη θέση Λέκτορα ή Καθηγητή ή Επίκουρου. Αυξάνεται ο βασικός μισθός διδακτικού προσωπικού άλλων φορέων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, οι Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες, οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, από 2,5% έως 4%, ανάλογα τη βαθμίδα του καθηγητή, και χορηγείται ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης από 100 ως 150 ευρώ. Αυξάνονται, αναλόγως και οι αποδοχές και για το μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό που απασχολείται στις Ανώτερες Σχολές Τουριστικής Εκπαίδευσης, καθώς και το επιστημονικό προσωπικό του Π.Δ 407.
– αυξάνεται για όλους όσους μετακινούνται με εντολή του δημοσίου για υπηρεσιακές ανάγκες, κατά 33%, η χιλιομετρική αποζημίωση και διαμορφώνεται σε 0,20 ευρώ από 0,15 ευρώ, καθώς και το ποσό που χορηγείται για δαπάνες διανυκτέρευσης. Η αύξηση για τις δαπάνες διανυκτέρευσης ανέρχεται σε 25% ως 33%, για διανυκτέρευση στο εσωτερικό, και σε 10%, για διανυκτέρευση στο εξωτερικό. Η ετήσια δαπάνη του μέτρου ανέρχεται από 01/01/2024 σε 25 εκατομμύρια ευρώ.
Φορολογικές ελαφρύνσεις-μέτρα στήριξης
Με το νομοσχέδιο εισάγονται ρυθμίσεις που αφορούν φορολογικές ελαφρύνσεις από το φόρο εισοδήματος και τον ΕΝΦΙΑ και άλλα οικονομικά μέτρα για τη στήριξη της κοινωνίας.
Ειδικότερα,
-Αυξάνεται για εισοδήματα που αποκτώνται από 01/01/2024 και εξής, κατά 1.000 ευρώ το αφορολόγητο όριο για φορολογούμενους, φυσικά πρόσωπα με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα. Η μείωση φόρου θα ανέρχεται σε 900 ευρώ για ένα εξαρτώμενο τέκνο από 810, σε 1.120 ευρώ για δυο τέκνα αντί για 900 που ισχύει σήμερα, σε 1.340 ευρώ για τρία τέκνα αντί για 1.120, σε 1.580 ευρώ για τα τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα αντί για 1.340 και πλέον προβλέπεται μείωση 1.780 για 5 εξαρτώμενα τέκνα και επιπλέον μείωση 220 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο.
– Χορηγείται μείωση ΕΝΦΙΑ, για τις κατοικίες που ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα, εφόσον η ασφάλιση καλύπτει το σύνολο της αξίας του ακινήτου, η οποία ορίζεται ως το κόστος ανακατασκευής του κτίσματος, χωρίς να υπολογίζεται η αξία του οικοπέδου. Το κόστος ανακατασκευής δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό. Αν η ασφάλιση είναι μικρότερη του ενός έτους, τότε η μείωση του ΕΝΦΙΑ περιορίζεται αναλογικά. Το μέτρο αφορά τον ENΦΙΑ ετών 2024, που θα δοθεί το 2024 για το 2023 και επομένων ετών και η δημοσιονομική επίπτωση εκτιμάται σε περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
– Παρατείνεται για τρεις ακόμα μήνες, έως και τον Οκτώβριο του 2023, η χορήγηση του market pass. Τα εισοδηματικά και περιουσιακά όρια για την ενίσχυση παραμένουν τα ίδια, με τη διαφορά ότι λαμβάνονται υπόψη τα εισοδήματα του 2022, ενώ αίρεται το όριο των χιλίων ευρώ αγορών για οικογένειες με μεγάλο αριθμό άνω των έξι εξαρτώμενων τέκνων. Όσοι δικαιούχοι έχουν λάβει την ενίσχυση, δεν χρειάζεται να υποβάλουν νέα αίτηση και εφόσον έλαβαν ενίσχυση σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα, αυτή θα παραμείνει ενεργοποιημένη έως την 31/12/2023. Η δαπάνη του μέτρου εκτιμάται σε 251 εκατομμύρια ευρώ για το τρέχον έτος.
– Θεσπίζεται μόνιμη οικονομική ενίσχυση ύψους 150 ευρώ, η οποία θα χορηγείται σε νέους ηλικίας 18 και 19 ετών. Το youth pass παρέχεται με τη μορφή ψηφιακής χρεωστικής κάρτας και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πραγματοποίηση αγορών ή τη λήψη υπηρεσιών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών. Η ενίσχυση χορηγείται από το τρέχον έτος και η δαπάνη εκτιμάται σε 30 εκατομμύρια ευρώ κατ’ έτος για περίπου 200.000 δικαιούχους.
– Μονιμοποιείται η πλήρης απαλλαγή πρώην δικαιούχων επιδόματος ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη, με ετήσιο κόστος περίπου 38 εκατομμύρια ευρώ.
Δημοσιονομικές ρυθμίσεις
Θεσπίζονται δημοσιονομικές ρυθμίσεις, όπως η αξιολόγηση του δημοσιονομικού αντίκτυπου των προγραμμάτων των πολιτικών κομμάτων και των συνασπισμών κομμάτων από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, συμπληρωματικός προϋπολογισμός, έτους 2023, εισάγεται διαδικαστική ρύθμιση για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, λόγω οργανωτικών αλλαγών των υπουργείων και ορίζεται ανώτατο όριο 3% ειδικά για φέτος, στην αναπροσαρμογή μισθωμάτων για τη στέγαση υπηρεσιών του Δημοσίου. Επίσης, προβλέπεται επέκταση της απαλλαγής από το φόρο εισοδήματος των τόκων των Κρατικών Ομολόγων και των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου και στα εγχώρια νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες, πλην των πιστωτικών ιδρυμάτων, έτσι ώστε τα Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου να γίνουν πιο ελκυστικά.
Στήριξη οικογένειας
Με το νομοσχέδιο επεκτείνεται χρονικά η εφαρμογή της πρωτοβουλίας στο «Καλάθι του Νοικοκυριού» και ο έλεγχος επί των περιθωρίων κέρδους, μέχρι την 31/12/2023. Χορηγείται οικονομική ενίσχυση στα πλαίσια του κοινωνικού τουρισμού, σε όσους επιλέξουν ως τουριστικό προορισμό και για το έτος 2023, τις περιοχές της βόρειας Εύβοιας, το «Evia Pass».
Διπλασιάζεται η χρηματοδότηση του προγράμματος «Σπίτι μου», με επιπλέον 375 εκατομμύρια, με τρόπο ώστε η συνολική χρηματοδότηση να ανέλθει σε 750 εκατομμύρια ευρώ.
