Τα αποτελέσματα της χαρτογράφησης των υγειονομικών συνθηκών και αναγκών, αλλά και των δεδομένων και ελλείψεων των Περιφερειών, όπως καταγράφηκαν από τις Επιτροπές Καταγραφής Θεμάτων Υγείας της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) στο σύνολο των Περιφερειών της χώρας, μέσω τηλεδιασκέψεων, παρουσιάστηκαν σε ημερίδα που διοργάνωσε χθες το κορυφαίο θεσμικό όργανο της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης.
Στην ημερίδα, που είχε πάνω από 120 συμμετοχές, απεύθυναν χαιρετισμούς ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας και ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας. Συμμετείχαν περιφερειάρχες, τα μέλη του ΔΣ της ΕΝΠΕ, μέλη της Επιτροπής Υγείας της ΕΝΠΕ, τα μέλη των Επιτροπών Υγείας των 13 Περιφερειών, εκπρόσωποι του ΕΔΔΥΠΠΥ και του ΙΣΑ. Κύριος ομιλητής ήταν ο πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης.
Τοποθετήσεις έγιναν επίσης από τον παθολόγο-λοιμωξιολόγο, ομότιμο καθηγητή Παθολογίας ΕΚΠΑ Γιώργο Σαρόγλου, την πνευμονολόγο και πρόεδρο ΚΕΣΥ, Μίνα Γκάγκα και τον καθηγητή Υγιεινής και Επιδημιολογίας Πανεπιστημίου Πατρών, Απόστολο Βανταράκη. Το τελικό κείμενο συμπερασμάτων-θέσεων θα επιδοθεί στην κυβέρνηση, όπως ειπώθηκε.
Χαιρετίζοντας την ημερίδα ο υπουργός Υγείας τόνισε ότι διανύουμε μία δύσκολη περίοδο με το υγειονομικό προσωπικό να υφίσταται τεράστια πίεση. «Είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε συνεργασία στην προσπάθεια διαχείρισης της πανδημίας. Υποστηρίζουμε, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, το διάλογο και τις συνέργειες». Προσέθεσε δε πως μόνο με ενότητα δυνάμεων θα επιτευχθεί η επιστροφή στην κανονικότητα».
Ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ, τόνισε ότι «τώρα είναι ευκαιρία για την ανάπτυξη και το σχεδιασμό εφαρμογής μίας πολυεπίπεδης διακυβέρνησης. Σε αυτό το πλαίσιο εύχομαι οι προτάσεις και τα συμπεράσματα από τη ημερίδα, να αποτελέσουν τη βάση ενός διαλόγου για αυτόν το θεσμικό μετασχηματισμό».
Στην ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου των Περιφερειών και γενικότερα της Αυτοδιοίκησης τόσο στην προσπάθεια διαχείρισης της πανδημίας όσο και στη μετά-covid εποχή αναφέρθηκαν οι επιστήμονες που συμμετείχαν στην ημερίδα. Ειδικότερα ο κ. Σαρόγλου επεσήμανε πως με βάση τη διεθνή εμπειρία, οι Περιφέρειες μπορούν να συμβάλλουν, μεταξύ άλλων, στην προτεραιοποίηση της εμβολιαστικής διαδικασίας ή και στην επιλογή κατηγοριών πολιτών όπου συνίσταται ο κατ’ οίκον εμβολιασμός, στην επίβλεψη πιθανών ανεπιθύμητων παρενεργειών από τους εμβολιασμούς σε συνεργασία με τους ιδιώτες ιατρούς, στην ιχνηλάτηση του ιού με ταχείες επιτόπιες εξετάσεις ενώ σε ό,τι αφορά την επόμενη μέρα της πανδημίας υπογράμμισε την ανάγκη κλινικής παρακολούθησης όσων έχουν νοσήσει από το πρωτοβάθμιο σύστημα υγείας.
Από την πλευρά της η κ. Γκάγκα, είπε: «Χρειαζόμαστε κίνητρα για τους γιατρούς -και τους υγειονομικούς γενικά-, χρειαζόμαστε καλά οργανωμένη πρωτοβάθμια φροντίδα και πρόληψη παντού, με τη συνεργασία του Δημόσιου και των ιδιωτών, χρειαζόμαστε ψηφιακή διασύνδεση όλων των δομών υγείας -που γίνεται αυτή τη στιγμή. Χρειαζόμαστε ακόμα περισσότερα κέντρα αποκατάστασης και ιδρύματα χρονίως πασχόντων κι ένα σύστημα που να επιτρέπει και να βοηθά εποχιακές μετακινήσεις προσωπικού σε περιοχές με εποχιακή επιβάρυνση, πράγμα που γίνεται σε άλλες χώρες. Και κυρίως χρειαζόμαστε συνεργασίες και διάλογο με τους ασθενείς και τους πολίτες, με την κάθε Περιφέρεια που ξέρει τα δικά της θέματα».
Κατά τον καθηγητή Υγιεινής και Επιδημιολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Απόστολο Βανταράκη, οι Περιφέρειες στη διαχείριση της πανδημίας πρέπει να έχουν κεντρικό ρόλο με αποκέντρωση στη χρηματοδότηση και ρόλο στην επιτήρηση και στη διαδικασία ιχνηλάτησης και απομόνωσης στην κοινότητα. «Η κεντρική διαχείριση είναι επαρκής όταν η πανδημία είναι στην αρχή της με μικρή διασπορά και είναι ανεπαρκής όταν στην κοινότητα υπάρχει μεγάλη διασπορά. Μέχρι σήμερα αντιμετωπίστηκε κυρίως νοσοκομειοκεντρικά και όχι με άξονα τις δράσεις στην κοινότητα. Η αργή αποκλιμάκωση οφείλεται κυρίως στη μεγάλη διασπορά, τη συνεχή τροφοδότηση περιστατικών από την κοινότητα και την έλλειψη πραγματικών μέτρων στην κοινότητα. Οι επιδημίες λύνονται στην κοινότητα και όχι στα νοσοκομεία», είπε.
Την ανάγκη να ενισχυθεί το πρωτοβάθμιο σύστημα υγείας και να πολλαπλασιαστούν οι δράσεις πρόληψης σε περιφερειακό επίπεδο, μέσα και από την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση με στόχο την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της πανδημίας, υπογράμμισε στην ομιλία του ο κ. Πατούλης, διατυπώνοντας συγκεκριμένες προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Αττικής πρότεινε συγκεκριμένα: Aναδιοργάνωση του υγειονομικού χάρτη της χώρας, με κατηγοριοποίηση σε επίπεδο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας υγείας και υπηρεσιών Δημόσιας υγείας.
Ανακαθορισμό αρμοδιοτήτων των Περιφερειών, μέσω της προώθησης ενός νέου νομοθετικού πλαισίου για τη δημόσια υγεία, που θα προωθεί την αποκέντρωση και την ενδυνάμωση της περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Σύνδεση και διασύνδεση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας με τη δημόσια υγεία των περιφερειών. Διεύρυνση και οριοθέτηση των συνεργασιών με εθνικούς φορείς (ΕΟΔΥ, υπουργείο Υγείας, Πολιτική Προστασία κ.λπ.), αλλά και με το δίκτυο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ιδιαίτερα για τον έγκαιρο εντοπισμό, ιχνηλάτηση και φροντίδα κρουσμάτων Covid-19 στην κοινότητα και σε ευάλωτες δομές, αλλά και συνολικά για την προάσπιση της δημόσιας υγείας σε περιφερειακό επίπεδο. Θέσπιση συστήματος επικοινωνίας και ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των Περιφερειών της χώρας με στόχο τη συνολική ενημέρωση και ενδεχομένως τον εντοπισμό και υιοθέτηση καλών πρακτικών. Άμεση στελέχωση των Περιφερειών και ενίσχυση των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας των Περιφερειών.
Επίσης ανάφερε ότι Δήμοι και Περιφέρειες πρέπει επίσης να έχουν άμεση συμμετοχή σε ένα νέο κέντρο εθνικού συντονισμού, ενώ υπογράμμισε και την ανάγκη δημιουργίας ενός μηχανισμού έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας, ως αναγκαίο εργαλείο για τον εξορθολογισμό της κατανομής των εθνικών και τοπικών-περιφερειακών κονδυλίων.
